"Wspieranie twórczej aktywności plastycznej dzieci ze środowisk defaworyzowanych społecznie"

Spis treści

Wprowadzenie 9

I. Twórczość – analiza pojęcia i przegląd koncepcji 15

1. Pojęcie, wymiary i kryteria twórczości 15

2. Uwarunkowania i poziomy twórczości 20

2.1. Podmiotowy kontekst twórczości 22

2.2. Społeczno-kulturowy kontekst twórczości 35

3. Edukacyjne wartości funkcjonowania twórczego dzieci 41

4. Pedagogika twórczości w badaniach porównawczych 46

II. Defaworyzacja w dyskursie nierówności społecznych i edukacyjnych 49

1. Pojęcie i wymiary defaworyzacji społecznej 49

2. Środowisko rodzinne a defaworyzacja społeczna 54

2.1. Znaczenie rodziny jako środowiska wychowawczego 57

2.2. Uwarunkowania twórczego rozwoju dziecka w rodzinie funkcjonalnej i dysfunkcjonalnej 59

3. Środowisko szkolne a defaworyzacja społeczna 63

3.1. Psychospołeczne przystosowanie ucznia 64

3.2. Uwarunkowania defaworyzacji społecznej dziecka w szkole 66

4. Edukacja i defaworyzacja społeczna w Hiszpanii i Polsce 68

4.1. Współczesny system edukacji w Hiszpanii i Polsce 69

4.2. Lokalne formy wsparcia i opieki w systemie hiszpańskim i polskim 76

III. Metodologiczne podstawy badań 83

1. Przedmiot oraz cele badań 83

2. Problemy badawcze oraz zmienne i wskaźniki 88

3. Strategie, metody, techniki i narzędzia badawcze 96

4. Charakterystyka terenu badań i dobór próby badawczej 99

IV. Twórczość dzieci w lokalnych formach wsparcia i opieki w Poznaniu i Tarragonie – analiza i interpretacja wyników badań własnych 101

1. Szczegółowa charakterystyka badanych grup z instytucji w Poznaniu i Tarragonie 101

2. Działalność lokalnych form wsparcia i opieki w Poznaniu i Tarragonie w kontekście wspomagania twórczości dzieci 103

2.1. Oferta i program zajęć w instytucji w Poznaniu i Tarragonie 104

2.2. Specyfika funkcjonowania instytucji w Poznaniu i Tarragonie 108

3. Rozwijanie twórczej aktywności plastycznej dzieci w badanych instytucjach 110

3.1. Rodzaje aktywności twórczych podejmowanych przez dzieci w instytucji w Poznaniu i Tarragonie 115

3.2. Wybrane czynniki oddziałujące na podejmowanie aktywności twórczych przez dzieci w instytucji w Poznaniu i Tarragonie 119

3.3. Formy pomocy skierowane do dzieci i rodziców (opiekunów) pochodzących ze środowisk defaworyzowanych społecznie w instytucji w Poznaniu i Tarragonie 124

4. Analiza porównawcza twórczości rysunkowej dzieci pochodzących ze środowisk defaworyzowanych społecznie z instytucji w Poznaniu i Tarragonie 126

4.1. Temat 1: „Kim jestem?” 129

4.2. Temat 2: „Kim chciałabym/chciałbym być w przyszłości?” 132

4.3. „Temat 3: „Moje życie na innej planecie” 136

4.4. Twórczość rysunkowa dzieci z instytucji w Poznaniu i Tarragonie – podsumowanie 142

5. Wnioski z badań oraz implikacje pedagogiczne dla praktyki edukacyjnej w kontekście wspierania twórczego rozwoju dzieci pochodzących ze środowisk defaworyzowanych społecznie 144

Zakończenie 157

Aneks 163

Bibliografia 169

Akty prawne 187

Spis schematów i tabel 189

Summary 191