"Historia współczesnej psychologii"

Spis treści

Wstęp 12

Rozdział 1. Psychologia przednaukowa 18

1.1 Psychologia potoczna 23

1.1.1 Frenologia 24

1.1.2 Fizjonomika 28

1.1.3 Mesmeryzm 30

1.1.4 Spirytualizm 32

1.1.5 Leczenie mentalne 34

1.2 Droga do filozofii umysłu 37

1.2.1 Brytyjski empiryzm 38

1.2.2 Szkocki realizm 40

1.2.3 Amerykańscy filozofowie umysłu 41

1.3 Walka o nową naukę 42

Rozdział 2. Fizjologia, psychofizyka i nauka o umyśle 44

2.1 Mózg i system nerwowy 47

2.1.1 Lokalizacja korowa 49

2.1.2 Specyfika funkcjonowania nerwów 53

2.1.3 Prędkość przewodzenia nerwowego 55

2.2 Fizjologia zmysł 57

2.2.1 Widzenie barwne 59

2.2.2 Percepcja wysokości dźwięku 60

2.3 Psychofizyka 61

2.3.1 Badania Ernsta Webera 63

2.3.2 Psychofizyka Fechnera 65

Rozdział 3. Niemcy i narodziny nowej nauki 68

3.1 Lipskie laboratorium Wundta 70

3.1.1 Psychologia Wundta 73

3.1.2 Metody badawcze stosowane przez Wundta 76

3.1.3 Instrumentarium psychologiczne w badaniach 80

3.1.4 Badania w laboratorium Wundta 81

3.1.5 Wundta Völkerpsychologie 81

3.1.6 Uczniowie Wundta 82

3.2 Hermann Ebbinghaus i badanie pamięci 84

3.3 Psychologia aktów Franza Brentano 89

3.4 Carl Stumpf i psychologia muzyki 90

3.5 Georg Elias Müller i pamięć 92

3.6 Oswald Külpe i myślenie 94

Rozdział 4. Początki psychologii naukowej w Ameryce 98

4.1 William James jako psycholog 101

4.1.1 Jamesa Zasady psychologii 102

4.1.2 Studentka Jamesa: Mary Whiton Calkins 107

4.1.3 James jako psycholog i filozof 109

4.2 G. Stanley Hall i profesjonalizacja psychologii 111

4.2.1 Nurt badań nad dzieckiem 112

4.2.2 Okres dojrzewania i psychologia genetyczna Halla 114

4.2.3 Psychoanaliza, religia, starzenie się 116

4.3 James McKeen Cattell: ambasador psychologii 119

4.3.1 Cattella testy zdolności umysłowych 119

4.3.2 Cattell jako redaktor czasopisma Science 122

4.4 Popularyzowanie nowej nauki 123

Rozdział 5. Wczesne nurty psychologiczne 126

5.1 Pierwsze laboratoria psychologiczne w Ameryce Północnej 129

5.1.1 Strukturalizm 132

5.1.2 Introspekcja 135

5.1.3 Badania nad wrażeniami: psychologiczny układ okresowy 137

5.1.4 Podręczniki laboratoryjne 138

5.1.5 Eksperymentatorzy 140

5.1.6 Pierwsza doktorantka Titchenera: Margaret Floy Washburn 141

5.2 Funkcjonalizm 143

5.2.1 Wpływy brytyjskie 144

5.2.2 Chicago: Angell i psychologia funkcjonalna 146

5.2.3 Columbia: Woodworth i psychologia dynamiczna 148

5.2.4 Podręczniki Woodwortha 150

5.2.5 Psychologiczne dokonania funkcjonalistów 152

5.3 Spuścizna strukturalizmu i funkcjonalizmu 153

Rozdział 6. Narodziny amerykańskiej psychologii stosowanej 156

6.1 Początki psychologii klinicznej 160

6.1.1 Lightner Witmer i klinika psychologiczna 161

6.2 Psychologia biznesu 166

6.2.1 Psychologia reklamy 167

6.2.1.1 Walter D. Scott 168

6.2.1.2 Harry L. Hollingworth 170

6.2.2 Münsterberg i wydajność pracy 172

6.2.3 Lilian Gilbreth i psychologia inżynieryjna 173

6.2.4 Nieakademicka psychologia biznesu 176

6.3 Doradztwo zawodowe 177

6.4 Testy inteligencji 178

6.5 Eugenika jako przykład chybionego zastosowania psychologii 181

6.6 Münsterberg i psychologia sądowa 183

6.7 Nowy zawód: psycholog 184

Rozdział 7. Psychoanaliza 188

7.1 Wczesna edukacja Freuda 190

7.2 Josef Breuer i przypadek Anny O 193

7.3 Psychoanaliza jako teoria normalnego umysłu 195

7.4 Psychoanaliza jako teoria nerwic 196

7.4.1 Lęk i mechanizmy obronne 197

7.4.2 Seksualność wieku dziecięcego 198

7.5 Psychoanaliza jako metoda 200

7.6 Psychoanaliza w Ameryce 203

7.7 Neofreudyści 209

7.7.1 Alfred Adler i psychologia indywidualna 209

7.7.2 Carl Jung i psychologia analityczna 211

7.7.3 Karen Horney i feministyczny punkt widzenia w psychoanalizie 214

7.8 Niegasnąca popularność psychoanalizy 216

Rozdział 8. Behawioryzm 218

8.1 John Watson i narodziny behawioryzmu 221

8.1.1 Początki psychologii porównawczej 222

8.1.2 Watson i behawioryzm 227

8.1.3 Warunkowanie emocji: eksperyment z udziałem małego Alberta 229

8.1.4 Watson na Uniwersytecie Johnsa Hopkinsa 231

8.1.5 Watson jako twórca behawioryzmu 233

8.1.6 Rozwój behawioryzmu 234

8.2 Neobehawioryzm 234

8.2.1 Tolman i behawioryzm kognitywny 235

8.2.2 Hull i behawioryzm hipotetyczno-dedukcyjny 237

8.2.3 Skinner i behawioryzm radykalny 241

8.3 Behawioryzm: uwagi końcowe 247

Rozdział 9. Nowy zawód: psycholog 248

9.1 Definicja zawodu 250

9.2 Doświadczenia z czasów I wojny światowej 252

9.3 Wczesne prace organizacyjne na rzecz psychologii jako zawodu 256

9.4 Rola diagnozy psychologicznej 260

9.5 Psychologia kliniczna 261

9.6 Psychologia przemysłowa i organizacji 266

9.7 Psychologia szkolna 270

9.8 Doradztwo psychologiczne 274

9.9 Współczesny zawód 277

Rozdział 10. Psychologia działań i przemian społecznych 280

10.1 Psychologia różnic płciowych 284

10.1.1 Helen Bradford Thompson (Woolley) 285

10.1.2 Leta Stetter Hollingworth 288

10.2 Kurt Lewin i badania zaangażowane społecznie 292

10.3 Psychologia rehabilitacji i społeczne piętno niepełnosprawności 298

10.4 Psychologia rasowa 302

10.4.1 Różnice rasowe w zakresie inteligencji 303

10.4.2 Psychologia a szkolna desegregacja 307

10.5 Uwagi końcowe 312

Rozdział 11. Psychologia poznawcza 314

11.1 Psychologia Gestalt 318

11.2 Frederic Bartlett i umysł konstruktywny 326

11.3 Narodziny współczesnej psychologii poznawczej w Ameryce 330

11.3.1 Karl Lashley i Hixon Symposium 330

11.3.2 Metafory komputerowe 332

11.3.3 Pionierzy z lat 50. XX w 335

11.3.3.1 Jerome Bruner 335

11.3.3.2 Roger Brown 336

11.3.3.3 Noam Chomsky 339

11.3.3.4 George Miller 340

11.3.4 Nadanie nazwy dyscyplinie: Ulric Neisser 343

Zakończenie 346

Bibliografia 356

Indeks nazwisk 388

Indeks rzeczowy 398

O Autorze 404