"Megaprojekty. Dylematy oceny i podejmowania decyzji"

Spis treści

Rozdział 1

Rozdział 2

Rozdział 3

Rozdział 4

Rozdział 5

Rozdział 6

Wstęp 7

1.1. Pojęcie oraz rodzaje infrastruktury 13

Inwestycje infrastrukturalne – pojęcie infrastruktury i projektu inwestycyjnego 13

1.2. Znaczenie infrastruktury dla rozwoju cywilizacyjnego 17

1.3. Współczesne tendencje rozwoju infrastruktury – zrównoważona infrastruktura 23

1.4. Pojęcie oraz cechy projektów inwestycyjnych 27

1.5. Cechy infrastrukturalnych projektów inwestycyjnych 34

1.6. Duże projekty inwestycyjne w obszarze infrastruktury – rys historyczny oraz współczesność 38

2.1. Pojęcie megaprojektu 47

Megaprojekt – pojęcie, cechy, uwarunkowania decyzji inwestycyjnych 47

2.2. Cechy charakterystyczne megaprojektów 50

2.2.1. Wielkość oraz oddziaływanie 51

2.2.2. Unikatowość 54

2.2.3. Czas powstawania oraz eksploatacji 56

2.2.4. Uczestnicy, interesariusze 58

2.2.5. Złożoność 61

2.2.6. Niepewność i ryzyko 66

2.3. Uwarunkowania oraz behawioralne aspekty podejmowanych decyzji w megaprojektach 70

2.3.1. Uwarunkowania decyzji i ich racjonalności 73

2.3.2. Prognozowanie – krytyczna determinanta sukcesu megaprojektów 77

2.3.3. Proces decyzyjny w megaprojektach 80

3.1. Analiza kosztów-korzyści – podstawy teoretyczne 87

Wybrane metody oceny efektywności megaprojektów – możliwości i ograniczenia ich stosowania 87

3.2. Ograniczenia stosowania analizy kosztów-korzyści w ocenie megaprojektów 95

3.2.1. Problematyczność kryteriów efektywności 96

3.2.2. Wycena nakładów i efektów – wady monetyzacji 99

3.2.3. Czas w ocenie megaprojektów – dyskontowanie i jego konsekwencje 108

3.3. Wybrane podejścia alternatywne w ocenie efektywności dużych projektów infrastrukturalnych 115

3.3.1. Analiza kosztowo-efektywnościowa (cost-effectiveness analysis, CEA) 115

3.3.2. Analiza wielokryterialna (multi-criteria analysis, MCA) 117

3.3.3. Pozostałe podejścia 119

3.4. Niepewność i ryzyko w ocenie efektywności dużych inwestycji 128

3.5. Behawioralne błędy w ocenie efektywności 133

3.6. Pomiar efektywności megaprojektów – przesłanki sukcesu 143

4.1. Wprowadzenie 150

Finansowanie dużych projektów infrastrukturalnych na tle studiów przypadku 150

4.2. Rola kapitału sektora publicznego w finansowaniu dużych projektów infrastrukturalnych 151

4.3. Kapitał prywatny w finansowaniu dużych projektów infrastrukturalnych 158

4.3.1. Wykorzystanie kapitału prywatnego w finansowaniu infrastruktury – rys historyczny 158

4.3.2. Podstawowe formy kapitału prywatnego w finansowaniu infrastruktury 160

4.3.2.1. Prywatne przedsiębiorstwa funkcjonujące w sektorze infrastruktury – finansowanie korporacyjne 160

4.3.2.2. Finansowanie projektowe (project finance) – ogólne zasady 162

4.3.2.3. Partnerstwo publiczno-prywatne 166

4.4. Prezentacja wybranych studiów przypadku megaprojektów – problemy finansowania 169

4.4.1. Crossrail 1 170

4.4.2. Port lotniczy Berlin Brandenburg im. Willy’ego Brandta (BER) 172

4.4.3. Drogowa przeprawa mostowo-tunelowa przez deltę Rzeki Perłowej, łącząca miasta Zhuhai i Makau z Hongkongiem (HZMB) 175

4.4.4. Tunel bazowy Gottharda 177

4.4.5. Gazociąg Transadriatycki (Trans Adriatic Pipeline – TAP) 179

5.1. Wprowadzenie 182

Duże projekty infrastrukturalne w Polsce – ramy prawno-instytucjonalne oraz implementacja w świetle studiów przypadku 182

5.2. Ramy instytucjonalne wdrażania dużych projektów infrastrukturalnych 183

5.3. Implementacja dużych projektów infrastrukturalnych w Polsce 188

5.4. Studia przypadków 211

5.4.1. Baltic Pipe 211

5.4.2. Centralny Port Komunikacyjny Solidarność 218

5.4.3. Budowa nowego bloku energetycznego w Elektrowni Jaworzno III (910 MW) 227

5.4.4. Budowa drogi ekspresowej S61 Via Baltica (Budzisko – Ostrów Mazowiecka) 233

5.5. Podsumowanie – wnioski ze studiów przypadków 240

6.1. Wprowadzenie 243

Uwarunkowania oceny i podejmowania decyzji inwestycyjnych w świetle opinii ekspertów 243

6.2. Metodyka badań 246

6.3. Wyniki badań 249

6.3.1. Proces oceny i proces decyzyjny – narzędzia i kryteria oceny 249

6.3.2. Ograniczenia oceny i decyzyjności: rola aspektów behawioralnych, sformalizowanie procesu 256

6.3.3. Czynniki sukcesu i zagrożenia 262

6.4. Proces oceny i podejmowania decyzji dla megaprojektów w oczach ekspertów – podsumowanie 269

Zakończenie 273

Bibliografia 281

Spis tabel 309

Spis rysunków 311

Załącznik: kwestionariusz ankiety 315

Nota o autorach 325