"Kodeks karny. Komentarz"

Spis treści

Wykaz skrótów | str 21

Od Autora | str 31

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny(tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 1138 ze zm) | str 33

Część ogólna | str 35

Art. 1.         [Pojęcie przestępstwa] | str 37

Rozdział I. Zasady odpowiedzialności karnej | str 37

Art. 2.         [Przestępstwa skutkowe z zaniechania] | str 46

Art. 3.         [Zasada humanitaryzmu] | str 51

Art. 4.         [Zasady stosowania ustawy karnej] | str 54

Art. 5.         [Zasada terytorialności] | str 66

Art. 6.         [Czas i miejsce popełnienia czynu zabronionego] | str 68

Art. 7.         [Kwalifikacja przestępstw. Zbrodnia i występek] | str 74

Art. 8.         [Zasada ustalania strony podmiotowej] | str 76

Art. 9.         [Strona podmiotowa czynu. Umyślność i nieumyślność] | str 78

Art. 10.       [Zdolność wiekowa odpowiedzialności karnej] | str 90

Art. 11.       [Jedność czynu. Zbieg przepisów ustawy] | str 95

Art. 12.       [Czyn ciągły] | str 101

Rozdział II. Formy popełnienia przestępstwa | str 111

Art. 13.       [Usiłowanie] | str 112

Art. 14.       [Wymiar kary za usiłowanie] | str 124

Art. 15.       [Czynny żal przy usiłowaniu i jego prawnokarne skutki] | str 126

Art. 16.       [Przygotowanie i jego karalność] | str 131

Art. 17.       [Bezkarność karalnego przygotowania] | str 137

Art. 18.       [Formy sprawstwa] | str 139

Art. 19.       [Wymiar kary za podżeganie i pomocnictwo] | str 164

Art. 20.       [Niezależność odpowiedzialności osób współdziałających] | str 166

Art. 21.       [Zasada indywidualizacji odpowiedzialności. Odpowiedzialność współdziałających za przestępstwa indywidualne co do sprawcy] | str 167

Art. 22.       [Przejaw akcesoryjności odpowiedzialności podżegacza i pomocnika] | str 168

Art. 23.        [Czynny żal współdziałającego i jego prawnokarne skutki] | str 170

Art. 24.       [Odpowiedzialność prowokatora] | str 171

Art. 25.       [Kontratyp obrony koniecznej] | str 176

Art. 26.       [Stan wyższej konieczności. Kolizja obowiązków] | str 188

Art. 27.       [Kontratyp ryzyka nowatorskiego] | str 197

Art. 28.       [Błąd co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego] | str 200

Art. 29.        [Błąd co do okoliczności wyłączającej odpowiedzialność] | str 208

Art. 30.       [Błąd co do bezprawności] | str 213

Art. 31.       [Niepoczytalność, poczytalność ograniczona. Warunki odpowiedzialności karnej] | str 216

Rozdział IV. Kary | str 224

Art. 32.       [Katalog kar] | str 225

Art. 33.       [Kara grzywny] | str 230

Art. 34.       [Kara ograniczenia wolności. Czas jej trwania i treść] | str 239

Art. 35.       [Treść kary ograniczenia wolności – rozwinięcie] | str 244

Art. 36.       (uchylony) | str 250

Art. 37.       [Kara pozbawienia wolności] | str 250

Art. 37a.     [Możliwość stosowania wolnościowych kar zamiennych] | str 254

Art. 37b.     [Możliwość orzekania kary mieszanej (łączonej)] | str 259

Art. 38.       [Obniżenie albo nadzwyczajne obostrzenie górnej granicy kary] | str 264

Art. 39.       [Katalog środków karnych]  | str 267

Rozdział V. Środki karne | str 267

Art. 40.       [Pozbawienie praw publicznych] | str 277

Art. 41.       [Zakazy związane z wykonywaniem pracy zarobkowej] | str 284

Art. 41a.     [Zakaz kontaktowania się] | str 302

Art. 41b.     [Zakaz wstępu na imprezę masową] | str 316

Art. 41c.     [Zakaz hazardowy] | str 331

Art. 42.       [Zakaz prowadzenia pojazdów] | str 338

Art. 43.       [Okres obowiązywania środków karnych] | str 351

Art. 43a.     [Świadczenie pieniężne] | str 354

Art. 43b.     [Podanie wyroku do publicznej wiadomości] | str 358

Art. 43ba.   [Degradacja] | str 361

Art. 43bb.   [Rozszerzenie przesłanek orzekania degradacji] | str 366

Art. 43c.     [Obowiązek zawiadomienia właściwego sądu rodzinnego] | str 370

Art. 44.       [Przepadek narzędzi i przedmiotów pochodzących z przestępstwa] | str 372

Rozdział Va. Przepadek i środki kompensacyjne | str 372

Art. 44a.     [Przepadek przedsiębiorstwa]  | str 379

Art. 44b.     [Przepadek pojazdu mechanicznego lub jego równowartości] | str 387

Art. 45.       [Przepadek korzyści osiągniętych z przestępstwa] | str 391

Art. 45a.     [Orzekanie przepadku bez skazywania sprawcy] | str 399

Art. 46.        [Środek kompensacyjny oraz „kompensacyjna” nawiązka] | str 404

Art. 47.       [Nawiązka] | str 412

Art. 47a.     (uchylony) | str 417

Art. 48.       [Granice nawiązki] | str 417

Art. 49–52. (uchylone) | str 417

Rozdział VI. Zasady wymiaru kary i środków karnych | str 418

Art. 53.       [Zasady i dyrektywy ogólne wymiaru kary] | str 419

Art. 54.       [Dyrektywy szczególne wymiaru kary] | str 438

Art. 55.       [Indywidualizacja wymiaru kary] | str 441

Art. 56.       [Odpowiednie stosowanie] | str 441

Art. 57.       [Zbieg podstaw do nadzwyczajnego złagodzenia lub obostrzenia kary] | str 443

Art. 57a.     [Wymiar kary za występek chuligański] | str 446

Art. 57b.      [Kara orzekana za przestępstwo będące czynem ciągłym] | str 448

Art. 58.       [Wybór rodzaju kary. Prymat kar wolnościowych] | str 449

Art. 59.       [Samoistne orzekanie innych środków zamiast kary] | str 452

Art. 59a.     (uchylony) | str 454

Art. 60.       [Nadzwyczajne złagodzenie kary] | str 454

Art. 60a.     (uchylony) | str 464

Art. 61.       [Odstąpienie od wymierzenia kary] | str 464

Art. 62.       [Określenie rodzaju i typu zakładu karnego oraz systemu terapeutycznego] | str 466

Art. 63.       [Zaliczenia na poczet kary lub środków karnych] | str 468

Art. 64.       [Recydywa szczególna podstawowa i wielokrotna] | str 473

Rozdział VII. Powrót do przestępstwa | str 473

Art. 64a.     [Podwyższenie górnego ustawowego zagrożenia karą] | str 483

Art. 65.       [Stałe źródło dochodu lub działania w zorganizowanej grupie lub związku przestępczym bądź przestępstwo o charakterze terrorystycznym] | str 484

Rozdział VIII. Środki związane z poddaniem sprawcy próbie | str 488

Art. 66.       [Warunkowe umorzenie postępowania – przesłanki] | str 489

Art. 67.       [Okres próby. Dozór. Obowiązki] | str 495

Art. 68.       [Podjęcie postępowania warunkowo umorzonego] | str 500

Art. 69.       [Warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary] | str 504

Art. 70.       [Okresy próby] | str 510

Art. 71.       [Grzywna orzekana w razie zawieszenia kary] | str 512

Art. 72.       [Obowiązki probacyjne] | str 515

Art. 73.       [Dozór] | str 527

Art. 74.       [Wysłuchanie skazanego przed nałożeniem obowiązków. Możliwość dokonywania zmian w zakresie obowiązków i dozoru] | str 528

Art. 75.       [Zarządzenie wykonania zawieszonej kary – obligatoryjne albo fakultatywne. Możliwość skrócenia kary zarządzonej do wykonania] | str 531

Art. 75a.     (uchylony) | str 536

Art. 76.       [Zatarcie skazania przy warunkowym zawieszeniu wykonania kary] | str 536

Art. 77.       [Warunkowe przedterminowe zwolnienie – przesłanki materialne. Wyznaczenie surowszych ograniczeń warunkowego zwolnienia] | str 537

Art. 78.       [Przesłanki formalne] | str 545

Art. 79.       [Przesłanki formalne przy odbywaniu dwóch lub więcej kar niepodlegających łączeniu] | str 548

Art. 80.       [Okresy próby] | str 550

Art. 81.       [Ponowne warunkowe zwolnienie] | str 552

Art. 82.       [Uznanie kary za odbytą. Zaliczanie odbytej kary na poczet kary łącznej] | str 554

Art. 83.       [Możliwość zwolnienia od reszty kary ograniczenia wolności] | str 555

Art. 84.       [Możliwość skrócenia okresu wykonywania środków karnych] | str 558

Art. 84a.     (uchylony)                                                                                                      563

Art. 85.       [Warunki orzekania kary łącznej] | str 564

Rozdział IX. Zbieg przestępstw oraz łączenie kar i środków karnych | str 564

Art. 85a.      [Okoliczności uwzględniane przy orzekaniu kary łącznej] | str 568

Art. 86.       [Kara łączna. Wymiar] | str 571

Art. 87.       [Łączenie kary pozbawienia wolności z ograniczeniem wolności] | str 573

Art. 88.       [Kara łączna 25 lat lub dożywotniego pozbawienia wolności] | str 575

Art. 89.       [Warunkowe zawieszenie wykonania kary łącznej] | str 576

Art. 89a.     [Warunkowe zawieszenie wykonania kary łącznej. Dopuszczalność orzeczenia grzywny. Okres próby] | str 579

Art. 90.        [Środki karne i środki zabezpieczające oraz ich łączenie] | str 582

Art. 91.       [Ciąg przestępstw] | str 585

Art. 91a.     [Wyrok łączny] | str 592

Art. 92–92a. (uchylone) | str 593

Art. 93.       (uchylony) | str 594

Art. 93a.     [Środki zabezpieczające – katalog] | str 594

Rozdział X. Środki zabezpieczające | str 594

Art. 93b.     [Orzekanie środków zabezpieczających] | str 598

Art. 93c.     [Podmiotowy zakres stosowania] | str 603

Art. 93d.      [Czas orzekania i stosowania środków zabezpieczających] | str 609

Art. 93e.     [Obowiązek poddania się nieprzerwanej kontroli] | str 613

Art. 93f.      [Obowiązki sprawcy związane z orzeczoną terapią] | str 614

Art. 93g.     [Przesłanki orzekania umieszczenia w zakładzie psychiatrycznym] | str 615

Art. 94–98. (uchylone) | str 619

Art. 99.       [Orzekanie zakazów lub nakazów jako środka zabezpieczającego] | str 619

Art. 100.     (uchylony) | str 621

Art. 101.     [Przedawnienie karalności] | str 622

Rozdział XI. Przedawnienie | str 622

Art. 102.     [Przedłużenie terminów przedawnienia] | str 628

Art. 103.     [Przedawnienie wykonania orzeczonej kary] | str 631

Art. 104.     [Spoczywanie terminu przedawnienia] | str 633

Art. 105.     [Wyłączenie przedawnienia] | str 634

Art. 106.     [Istota zatarcia skazania i jego skutki] | str 637

Rozdział XII. Zatarcie skazania | str 637

Art. 106a.   [Wyłączenie spod zatarcia skazania] | str 639

Art. 107.     [Terminy wymagane do zatarcia skazania] | str 640

Art. 107a.   (uchylony) | str 642

Art. 108.     [Zatarcie dwóch lub więcej skazań] | str 642

Rozdział XIII. Odpowiedzialność za przestępstwa popełnione za granicą | str 644

Art. 109.     [Odpowiedzialność obywatela polskiego] | str 645

Art. 110.     [Odpowiedzialność cudzoziemca] | str 647

Art. 111.     [Warunek uznawania czynu za przestępstwo w miejscu jego popełnienia] | str 649

Art. 112.     [Bezwarunkowe stosowanie ustawy polskiej] | str 651

Art. 112a.   [Rozszerzenie bezwarunkowego stosowania ustawy polskiej] | str 653

Art. 113.     [Zasada represji wszechświatowej] | str 657

Art. 114.     [Ukaranie za granicą a polska jurysdykcja] | str 661

Art. 114a.   [Zasada wzajemnego uznawania orzeczeń skazujących w ramach UE] | str 669

Art. 115. § 1.         [Definicja czynu zabronionego] | str 672

Rozdział XIV. Objaśnienie wyrażeń ustawowych | str 672

Art. 115. § 2.         [Mierniki stopnia społecznej szkodliwości czynu] | str 674

Art. 115. § 3.         [Podobieństwo przestępstw – kryteria] | str 679

Art. 115. § 4.         [Korzyść majątkowa lub osobista odnoszona z czynu zabronionego] | str 681

Art. 115. § 5–7.     [Definicja mienia znacznej oraz wielkiej wartości; szkody znacznej oraz w wielkich rozmiarach] | str 683

Art. 115. § 8.          (uchylony) | str 686

Art. 115. § 7a.       [Szkoda w wielkich rozmiarach] | str 686

Art. 115. § 9.         [Zakres pojęcia rzeczy ruchomej lub przedmiotu] | str 686

Art. 115. § 9a.       [Wykładnia pojęcia szczególnej zuchwałości] | str 689

Art. 115. § 10.       [Definicja młodocianego sprawcy] | str 691

Art. 115. § 11.       [Krąg osób najbliższych] | str 693

Art. 115. § 12.       [Zakres znaczeniowy groźby bezprawnej] | str 695

Art. 115. § 13.       [Krąg osób o prawnokarnym statusie funkcjonariusza publicznego] | str 696

Art. 115. § 14.       [Pojęcie dokumentu] | str 704

Art. 115. § 14a.     [Pojęcie faktury] | str 706

Art. 115. § 15.       [Prawnokarne rozumienie statku wodnego] | str 708

Art. 115. § 16.       [Pojęcie stanu nietrzeźwości i jego probierze] | str 708

Art. 115. § 17.       [Pojęcie żołnierza] | str 710

Art. 115. § 18.       [Pojęcie rozkazu] | str 711

Art. 115. § 19.         [Zakres pojęcia osoby pełniącej funkcję publiczną] | str 711

Art. 115. § 20.       [Definicja przestępstwa o charakterze terrorystycznym] | str 714

Art. 115. § 21.       [Chuligański charakter występku] | str 717

Art. 115. § 22.       [Pojęcie handlu ludźmi] | str 720

Art. 115. § 22a.     [Pojęcie adopcji] | str 725

Art. 115. § 23.       [Pojęcie niewolnictwa] | str 726

Art. 115. § 24.       [Rozmiar działalności przedsiębiorstwa] | str 726

Art. 115. § 25.       [Maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytów i pożyczek konsumenckich] | str 727

Art. 116.       [Zakres stosowania przepisów części ogólnej Kodeksu karnego]  | str 729

Rozdział XV. Stosunek do ustaw szczególnych | str 729

Część szczególna | str 735

Rozdział XVI. Przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstwa wojenne | str 737

Art. 117.     [Wojna napastnicza] | str 738

Art. 118.     [Eksterminacja] | str 740

Art. 118a.   [Zbrodnie przeciwko ludzkości] | str 743

Art. 119.     [Dyskryminacja] | str 750

Art. 120.     [Stosowanie środków masowej zagłady] | str 752

Art. 121.     [Wytwarzanie, gromadzenie zakazanych środków lub obrót nimi] | str 753

Art. 122.     [Niedopuszczalne sposoby lub środki walki] | str 755

Art. 123.     [Zamach na życie lub zdrowie jeńców wojennych lub ludności cywilnej] | str 757

Art. 124.     [Przestępne naruszenie prawa międzynarodowego] | str 760

Art. 125.     [Uszkadzanie i zabieranie dóbr kultury] | str 762

Art. 126.     [Bezprawne używanie znaków] | str 764

Art. 126a.   [Publiczne nawoływanie do przestępstw przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstw wojennych lub pochwalanie ich] | str 764

Art. 126b.   [Odpowiedzialność osób niedopełniających obowiązku należytej kontroli] | str 765

Art. 126c.   [Karalność przygotowania] | str 767

Art. 127.     [Zamach stanu] | str 769

Rozdział XVII. Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej | str 769

Art. 128.     [Zamach na konstytucyjny organ RP] | str 772

Art. 129.     [Nadużycie zaufania w stosunkach z zagranicą] | str 774

Art. 130.     [Szpiegostwo] | str 776

Art. 131.     [Klauzula niekaralności] | str 782

Art. 132.     [Dezinformacja wywiadowcza] | str 784

Art. 132a.   (utracił moc) | str 785

Art. 133.     [Znieważenie Narodu lub Państwa Polskiego] | str 785

Art. 134.     [Zamach na życie Prezydenta RP] | str 786

Art. 135.     [Czynna napaść lub znieważenie Prezydenta RP] | str 787

Art. 136.     [Czynna napaść lub znieważenie przedstawiciela obcego państwa] | str 790

Art. 137.      [Publiczne znieważenie znaku lub symbolu państwowego] | str 792

Art. 138.     [Zasada wzajemności] | str 793

Art. 139.     [Przepadek przedmiotów] | str 794

Rozdział XVIII. Przestępstwa przeciwko obronności | str 795

Art. 140.     [Zamach na jednostkę Sił Zbrojnych RP] | str 798

Art. 141.     [Podjęcie służby w obcym wojsku] | str 805

Art. 142.     [Zaciąg do wojska obcego] | str 813

Art. 143.     [Samouszkodzenie i inne podstępne zabiegi w celu zwolnienia od służby wojskowej] | str 817

Art. 144.     [Uchylanie się od odbywania służby wojskowej] | str 824

Art. 145.     [Uchylanie się od pełnienia służby zastępczej] | str 829

Art. 146.     [Dobrowolny powrót] | str 833

Art. 147.     [Niezdolność do pełnienia służby] | str 834

Art. 148.     [Zabójstwo] | str 835

Rozdział XIX. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu | str 835

Art. 148a.   [Przyjęcie zlecenia zabójstwa] | str 857

Art. 149.     [Dzieciobójstwo] | str 861

Art. 150.     [Zabójstwo eutanatyczne] | str 865

Art. 151.     [Namowa do samobójstwa lub pomoc w nim] | str 868

Art. 152.     [Przerwanie ciąży za zgodą kobiety] | str 872

Art. 153.     [Przerwanie ciąży bez zgody kobiety ciężarnej] | str 878

Art. 154.     [Śmierć kobiety ciężarnej] | str 880

Art. 155.     [Nieumyślne spowodowanie śmierci] | str 881

Art. 156.     [Ciężki uszczerbek na zdrowiu] | str 884

Art. 156a.    [Nakłanianie albo zmuszanie do spowodowania u siebie wycięcia lub okaleczenia narządu płciowego] | str 892

Art. 157.     [Średnie i lekkie uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia] | str 895

Art. 157a.   [Uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia w okresie prenatalnym] | str 898

Art. 158.     [Udział w bójce lub pobiciu] | str 901

Art. 159.     [Bójka lub pobicie z użyciem niebezpiecznego przedmiotu] | str 909

Art. 160.     [Narażenie życia albo zdrowia na niebezpieczeństwo] | str 915

Art. 161.     [Narażenie na zarażenie] | str 924

Art. 162.     [Nieudzielenie pomocy] | str 928

Rozdział XX. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu | str 932

Art. 163.     [Sprowadzenie katastrofy] | str 933

Art. 164.     [Sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy] | str 939

Art. 165.     [Sprowadzenie niebezpieczeństwa powszechnego] | str 940

Art. 165a.   [Finansowanie terroryzmu] | str 945

Art. 166.     [Przejęcie kontroli nad statkiem wodnym, powietrznym lub środkiem transportu publicznego] | str 949

Art. 167.     [Umieszczenie niebezpiecznej substancji lub urządzenia na statku lub pojeździe] | str 950

Art. 168.     [Karalność przygotowania] | str 951

Art. 169.     [Czynny żal] | str 952

Art. 170.     [Rozbójnictwo morskie] | str 953

Art. 171.      [Wytwarzanie substancji niebezpiecznych lub obrót nimi] | str 953

Art. 172.     [Przeszkadzanie akcji ratowniczej] | str 956

Art. 173.     [Katastrofa w komunikacji] | str 957

Rozdział XXI. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji | str 957

Art. 174.     [Sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy] | str 962

Art. 175.     [Przygotowanie do spowodowania katastrofy] | str 965

Art. 176.     [Czynny żal przy sprowadzeniu katastrofy] | str 965

Art. 177.     [Spowodowanie wypadku w komunikacji] | str 967

Art. 178.     [Zaostrzenie karalności wobec sprawcy katastrofy lub wypadku] | str 972

Art. 178a.   [Prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego] | str 976

Art. 178b.   [Niezatrzymanie pojazdu na wezwanie] | str 981

Art. 179.     [Dopuszczenie do ruchu niebezpiecznego pojazdu] | str 983

Art. 180.     [Zapewnienie bezpieczeństwa ruchu pojazdów mechanicznych] | str 984

Art. 180a.   [Konsekwencje prowadzenia pojazdu mechanicznego mimo decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnienia do kierowania pojazdami] | str 985

Art. 181.     [Powodowanie zniszczeń w przyrodzie] | str 989

Rozdział XXII. Przestępstwa przeciwko środowisku | str 989

Art. 182.     [Zanieczyszczenie środowiska w znacznych rozmiarach] | str 993

Art. 183.     [Nieodpowiednie postępowanie z odpadami] | str 996

Art. 184.     [Nieodpowiednie postępowanie z materiałem promieniotwórczym] | str 999

Art. 185.     [Kwalifikowane typy przestępstw] | str 1000

Art. 186.     [Brak dbałości o urządzenia ochronne] | str 1002

Art. 187.     [Niszczenie lub uszkadzanie chronionych terenów lub obiektów] | str 1003

Art. 188.     [Działalność zagrażająca środowisku] | str 1004

Art. 188a.   [Nadzwyczajne złagodzenie kary lub odstąpienie od jej wymierzenia] | str 1006

Art. 189.     [Bezprawne pozbawienie wolności] | str 1007

Rozdział XXIII. Przestępstwa przeciwko wolności | str 1007

Art. 189a.   [Handel ludźmi] | str 1011

Art. 190.     [Groźba karalna] | str 1013

Art. 190a.   [Stalking – uporczywe nękanie] | str 1016

Art. 191.     [Zmuszanie do określonego zachowania] | str 1021

Art. 191a.   [Wizerunek nagiej osoby lub osoby w trakcie czynności seksualnej] | str 1026

Art. 191b.   [Doprowadzenie innej osoby do zawarcia małżeństwa lub innego związku] | str 1030

Art. 192.     [Zabieg leczniczy bez zgody pacjenta] | str 1032

Art. 193.     [Zakłócenie miru domowego] | str 1035

Rozdział XXIV. Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania | str 1039

Art. 194.     [Dyskryminacja wyznaniowa] | str 1040

Art. 195.     [Złośliwe przeszkadzanie w wykonywaniu aktów religijnych] | str 1042

Art. 196.     [Obraza uczuć religijnych] | str 1045

Rozdział XXV. Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności | str 1048

Art. 197.     [Zgwałcenie] | str 1049

Art. 198.     [Seksualne wykorzystanie niepoczytalności lub bezradności] | str 1064

Art. 199.     [Seksualne wykorzystanie zależności] | str 1067

Art. 200.     [Seksualne wykorzystanie małoletniego] | str 1073

Art. 200a.   [Nawiązywanie kontaktu z małoletnim w celu seksualnego wykorzystania] | str 1081

Art. 200b.   [Propagowanie zachowań o charakterze pedofilskim] | str 1086

Art. 201.     [Kazirodztwo] | str 1088

Art. 202.     [Publiczne prezentowanie treści pornograficznych] | str 1091

Art. 203.     [Zmuszenie do uprawiania prostytucji] | str 1098

Art. 204.     [Stręczycielstwo, sutenerstwo i kuplerstwo] | str 1101

Art. 205.     (uchylony) | str 1106

Art. 206.     [Przestępstwo bigamii] | str 1107

Rozdział XXVI. Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece | str 1107

Art. 207.     [Znęcanie się] | str 1109

Art. 208.     [Rozpijanie małoletniego] | str 1114

Art. 209.     [Uchylanie się od alimentacji] | str 1116

Art. 210.     [Porzucenie małoletniego lub osoby nieporadnej] | str 1121

Art. 211.     [Uprowadzenie małoletniego lub osoby nieporadnej] | str 1124

Art. 211a.   [Organizowanie adopcji dzieci] | str 1126

Rozdział XXVII. Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej | str 1129

Art. 212.     [Zniesławienie] | str 1130

Art. 213.     [Wyłączenie bezprawności zniesławienia] | str 1138

Art. 214.     [Zniewaga ze względu na formę zarzutu] | str 1144

Art. 215.     [Ogłoszenie wyroku w sprawach o zniesławienie] | str 1145

Art. 216.     [Zniewaga] | str 1146

Art. 217.     [Nietykalność cielesna] | str 1151

Art. 217a.   [Naruszenie nietykalności cielesnej w związku z interwencją] | str 1154

Rozdział XXVIII. Przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową | str 1156

Art. 218.     [Naruszenie praw pracownika] | str 1157

Art. 218a.   [Powierzanie wykonywania pracy w handlu wbrew zakazowi] | str 1163

Art. 219.     [Niezgłoszenie danych dotyczących ubezpieczenia społecznego] | str 1167

Art. 220.     [Niedopełnienie obowiązków z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy] | str 1168

Art. 221.     [Niezawiadomienie o wypadku przy pracy] | str 1172

Rozdział III. Wyłączenie odpowiedzialności karnej? | str 1173

Art. 222.     [Naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza] | str 1180

Rozdział XXIX. Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego | str 1180

Art. 223.     [Czynna napaść na funkcjonariusza publicznego] | str 1183

Art. 223a.   [Publiczne nawoływanie do udostępnienia informacji] | str 1185

Art. 223b.   [Udostępnienie bez zgody informacji] | str 1187

Art. 224.     [Wywieranie wpływu na czynności urzędowe] | str 1188

Art. 224a.   [Fałszywy alarm] | str 1191

Art. 224b.   [Nawiązka i świadczenie pieniężne w razie skazania za przestępstwo z art. 224a] | str 1192

Art. 225.     [Udaremnianie lub utrudnianie przeprowadzania kontroli w zakresie ochrony środowiska i inspekcji pracy] | str 1193

Art. 226.     [Znieważenie funkcjonariusza publicznego] | str 1194

Art. 227.     [Przywłaszczenie funkcji funkcjonariusza publicznego] | str 1196

Art. 228.     [Łapownictwo bierne] | str 1197

Art. 229.     [Łapownictwo czynne] | str 1201

Art. 230.     [Podejmowanie się płatnej protekcji] | str 1203

Art. 230a.   [Nakłanianie do płatnej protekcji] | str 1206

Art. 231.     [Przekroczenie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków przez funkcjonariusza publicznego] | str 1207

Art. 231a.   [Rozszerzenie ochrony funkcjonariusza publicznego] | str 1210

Art. 231b.   [Rozszerzenie ochrony na osoby niebędące funkcjonariuszami publicznymi] | str 1211

Rozdział XXX. Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości | str 1212

Art. 232.     [Wymuszanie czynności sądu] | str 1213

Art. 233.     [Fałszywe zeznania] | str 1215

Art. 234.     [Fałszywe oskarżenia] | str 1223

Art. 235.     [Tworzenie fałszywych dowodów w celu podjęcia ścigania o przestępstwo] | str 1226

Art. 236.     [Zatajenie dowodów niewinności osoby podejrzanej] | str 1229

Art. 237.     [Złagodzona odpowiedzialność lub odstąpienie od karalności] | str 1230

Art. 238.     [Fałszywe zawiadomienie o przestępstwie] | str 1231

Art. 239.     [Poplecznictwo. Utrudnianie lub udaremnianie postępowania] | str 1234

Art. 240.     [Karalne niezawiadomienie o przestępstwie] | str 1238

Art. 241.     [Naruszenie tajemnicy postępowania przygotowawczego lub rozprawy] | str 1243

Art. 242.     [Bezprawne samouwolnienie] | str 1246

Art. 243.     [Uwolnienie osoby pozbawionej wolności] | str 1253

Art. 244.     [Niestosowanie się do orzeczonych środków karnych] | str 1254

Art. 244a.   [Niestosowanie się do zakazu wstępu lub nakazu osobistego stawiennictwa] | str 1257

Art. 244b.   [Niestosowanie się do obowiązków związanych z orzeczonym środkiem zabezpieczającym] | str 1259

Art. 244c.    [Uchylanie się od wykonania orzeczonego przez sąd środka kompensacyjnego] | str 1261

Art. 245.     [Przemoc wobec stron postępowania] | str 1263

Art. 246.     [Wymuszanie zeznań przez funkcjonariusza publicznego] | str 1266

Art. 247.     [Znęcanie się nad osobą pozbawioną wolności] | str 1269

Art. 247a.   [Czyny popełnione w związku z postępowaniem przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym] | str 1271

Art. 248.     [Naruszenia przy przebiegu wyborów] | str 1273

Rozdział XXXI. Przestępstwa przeciwko wyborom i referendum | str 1273

Art. 249.     [Zakłócenie przebiegu wyborów] | str 1276

Art. 250.     [Bezprawne naruszenie swobody głosowania] | str 1278

Art. 250a.   [Łapownictwo wyborcze] | str 1279

Art. 251.     [Naruszenie tajności głosowania] | str 1282

Art. 252.     [Wzięcie zakładnika] | str 1285

Rozdział XXXII. Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu | str 1285

Art. 253.     (uchylony) | str 1287

Art. 254.     [Udział w zbiegowisku] | str 1287

Art. 254a.     [Zakłócenie działania urządzeń użyteczności publicznej] | str 1288

Art. 255.     [Publiczne nawoływanie do popełnienia przestępstwa lub jego pochwalanie] | str 1290

Art. 255a.   [Rozpowszechnianie treści mogących ułatwić popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym] | str 1291

Art. 256.     [Propagowanie ideologii totalitarnej] | str 1293

Art. 257.      [Publiczne znieważanie lub naruszenie nietykalności ze względu na przynależność narodową, etniczną, rasową, wyznaniową lub z powodu bezwyznaniowości] | str 1296

Art. 258.     [Udział w zorganizowanej grupie lub związku mającym na celu popełnienie przestępstwa] | str 1297

Art. 259.     [Czynny żal] | str 1300

Art. 259a.   [Przekroczenie granicy RP w celu popełnienia przestępstwa o charakterze terrorystycznym] | str 1301

Art. 259b.   [Nadzwyczajne złagodzenie kary] | str 1302

Art. 260.     [Udaremnianie zebrania, zgromadzenia lub pochodu] | str 1303

Art. 261.     [Znieważenie pomnika lub miejsca] | str 1304

Art. 262.     [Znieważenie zwłok] | str 1305

Art. 263.     [Nielegalny obrót bronią palną] | str 1306

Art. 264.     [Nielegalne przekroczenie granicy RP] | str 1309

Art. 264a.   [Umożliwianie lub ułatwianie nielegalnego pobytu] | str 1312

Art. 265.     [Ujawnienie prawnie chronionej informacji] | str 1314

Rozdział XXXIII. Przestępstwa przeciwko ochronie informacji | str 1314

Art. 266.     [Ujawnienie tajemnicy] | str 1318

Art. 267.     [Naruszenie tajemnicy komunikowania się] | str 1320

Art. 268.     [Niszczenie zapisu informacji] | str 1326

Art. 268a.   [Wpływanie na przetwarzanie informacji] | str 1328

Art. 269.     [Niszczenie informacji o szczególnym znaczeniu] | str 1330

Art. 269a.   [Zakłócenie pracy systemu informatycznego lub sieci teleinformatycznej] | str 1331

Art. 269b.   [Tworzenie narzędzi hakerskich lub obrót nimi] | str 1332

Art. 269c.   [Ustawowe darowanie kary] | str 1334

Art. 270.     [Fałsz materialny dokumentu] | str 1336

Rozdział XXXIV. Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów | str 1336

Art. 270a.   [Fałsz materialny faktury] | str 1342

Art. 271.     [Fałsz intelektualny dokumentu] | str 1345

Art. 271a.   [Fałsz intelektualny faktury] | str 1348

Art. 272.     [Wyłudzenie poświadczenia nieprawdy] | str 1350

Art. 273.     [Użycie dokumentu poświadczającego nieprawdę] | str 1351

Art. 274.     [Zbycie dokumentu stwierdzającego tożsamość] | str 1352

Art. 275.     [Rozporządzenie cudzym dokumentem stwierdzającym tożsamość lub prawa majątkowe] | str 1354

Art. 276.     [Niszczenie dokumentów] | str 1356

Art. 277.     [Niszczenie znaków granicznych] | str 1358

Art. 277a.   [Fałsz faktury na znaczną kwotę] | str 1360

Art. 277b.   [Wysokość grzywny] | str 1360

Art. 277c.   [Nadzwyczajne złagodzenie kary lub odstąpienie od wymierzenia kary] | str 1361

Art. 277d.   [Nadzwyczajne złagodzenie kary] | str 1362

Art. 278.     [Kradzież] | str 1364

Rozdział XXXV. Przestępstwa przeciwko mieniu | str 1364

Art. 278a.   (uchylony) | str 1372

Art. 279.     [Kradzież z włamaniem] | str 1372

Art. 280.     [Rozbój]  | str 1374

Art. 281.     [Kradzież rozbójnicza] | str 1388

Art. 282.     [Wymuszenie rozbójnicze] | str 1391

Art. 283.     [Wypadek mniejszej wagi] | str 1396

Art. 284.     [Przywłaszczenie] | str 1398

Art. 285.     [Uruchomienie impulsów telefonicznych] | str 1401

Art. 286.     [Oszustwo] | str 1404

Art. 287.     [Oszustwo komputerowe] | str 1407

Art. 288.     [Zniszczenie mienia] | str 1409

Art. 289.     [Zabór pojazdu w celu krótkotrwałego użycia] | str 1412

Art. 290.     [Kradzież drzewa z lasu] | str 1414

Art. 291.     [Paserstwo umyślne] | str 1416

Art. 292.     [Paserstwo nieumyślne] | str 1421

Art. 293.     [Paserstwo programu komputerowego] | str 1423

Art. 294.     [Obostrzenie odpowiedzialności] | str 1425

Art. 295.       [Nadzwyczajne złagodzenie kary. Odstąpienie od ukarania] | str 1427

Rozdział XXXVI. Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym  | str 1429

Art. 296.     [Wyrządzenie szkody w obrocie gospodarczym] | str 1430

Art. 296a.   [Łapownictwo na stanowisku kierowniczym] | str 1439

Art. 296b.   (uchylony) | str 1444

Art. 297.     [Oszustwo kredytowe] | str 1444

Art. 298.     [Wyłudzenie odszkodowania] | str 1455

Art. 299.     [Pranie pieniędzy] | str 1459

Art. 300.      [Udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenia wierzyciela] | str 1469

Art. 301.     [Pokrzywdzenie wierzyciela, bankructwo] | str 1479

Art. 302.     [Uprzywilejowanie wierzycieli, łapownictwo w postępowaniu upadłościowym lub restrukturyzacyjnym] | str 1483

Art. 303.     [Nierzetelna dokumentacja gospodarcza] | str 1486

Art. 304.     [Karalna lichwa, żądanie nadmiernych korzyści za korzystanie z udzielonego kapitału] | str 1489

Art. 305.     [Zakłócenie przetargu publicznego i innego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego] | str 1494

Art. 306.     [Fałszowanie znaków identyfikacyjnych] | str 1501

Art. 306a.   [Ingerencja w drogomierz pojazdu mechanicznego] | str 1502

Art. 306b.   [Kwalifikowane typy przestępstw gospodarczych z uwagi wartość szkody, mienia lub korzyści] | str 1504

Art. 306c.   [Zabór i inne czyny dotyczące tablic rejestracyjnych] | str 1506

Art. 307.     [Nadzwyczajne złagodzenie kary, odstąpienie od jej wymierzenia] | str 1507

Art. 308.     [Odpowiedzialność karna reprezentanta dłużnika lub wierzyciela] | str 1508

Art. 309.     [Obostrzenie kary grzywny] | str 1508

Art. 310.     [Fałszowanie pieniędzy, innych środków płatniczych oraz papierów wartościowych] | str 1509

Rozdział XXXVII. Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi | str 1509

Art. 311.     [Oszustwo kapitałowe] | str 1514

Art. 312.     [Wprowadzenie do obiegu fałszywych pieniędzy, innych środków płatniczych oraz papierów wartościowych] | str 1515

Art. 313.     [Fałszowanie urzędowych znaków wartościowych] | str 1516

Art. 314.     [Fałszowanie znaku urzędowego] | str 1516

Art. 315.     [Fałszowanie zalegalizowanego narzędzia pomiarowego lub probierczego] | str 1517

Art. 316.     [Przepadek sfałszowanych pieniędzy, dokumentów, znaków i przedmiotów służących do popełnienia przestępstw z rozdziału XXXVII k.k.] | str 1518

Część wojskowa | str 1519

Rozdział XXXVIII. Przepisy ogólne dotyczące żołnierzy | str 1521

Art. 317.     [Stosowanie ustawy do żołnierzy] | str 1522

Art. 318.     [Rozkaz wojskowy] | str 1528

Art. 319.     [Ostateczna potrzeba] | str 1535

Art. 320.     [Odpowiedzialność karna sprawcy niezdolnego do służby wojskowej] | str 1538

Art. 321.     [Przekazanie młodocianego sprawcy występku do dowódcy] | str 1539

Art. 322.     [Areszt wojskowy] | str 1543

Art. 323.      [Odbywanie kary ograniczenia wolności przez żołnierzy] | str 1546

Art. 324.     [Środki karne – katalog] | str 1550

Art. 325.     (uchylony) | str 1551

Art. 326.     [Wydalenie z zawodowej służby wojskowej] | str 1551

Art. 327.     (uchylony) | str 1554

Art. 328.     (uchylony) | str 1554

Art. 329.     [Zamienna kara aresztu] | str 1554

Art. 330.     [Zamienna kara ograniczenia wolności] | str 1555

Art. 331.     [Odstąpienie od wymierzenia kary] | str 1556

Art. 332.     [Zbieg przestępstw] | str 1558

Art. 333.     [Warunkowe umorzenie postępowania] | str 1559

Art. 334.     [Obowiązki podczas okresu próby, dozór] | str 1560

Art. 335.     [Zawieszenie wykonania kary] | str 1561

Art. 336.      [Odroczenie wykonania kary, zwolnienie z odbycia kary] | str 1562

Art. 337.     [Zatarcie skazania] | str 1568

Rozdział XXXIX. Przestępstwa przeciwko obowiązkowi pełnienia służby wojskowej | str 1571

Art. 338.     [Samowolne opuszczenie jednostki wojskowej] | str 1572

Art. 339.     [Dezercja] | str 1576

Art. 340.     [Dobrowolny powrót] | str 1581

Art. 341.     [Odmowa pełnienia służby wojskowej] | str 1582

Art. 342.     [Samouszkodzenie] | str 1585

Rozdział XL. Przestępstwa przeciwko zasadom dyscypliny wojskowej | str 1588

Art. 343.     [Niewykonanie rozkazu] | str 1589

Art. 344.     [Usprawiedliwione niewykonanie rozkazu] | str 1592

Art. 345.     [Czynna napaść na przełożonego] | str 1593

Art. 346.     [Przemoc lub groźba bezprawna wobec przełożonego] | str 1596

Art. 347.     [Znieważenie przełożonego] | str 1598

Art. 348.     [Odpowiednie stosowanie przepisów wobec innych żołnierzy] | str 1601

Art. 349.     [Odpowiednie stosowanie przepisów wobec żołnierzy państw sprzymierzonych] | str 1601

Art. 350.     [Poniżenie, znieważenie podwładnego] | str 1603

Rozdział XLI. Przestępstwa przeciwko zasadom postępowania z podwładnymi | str 1603

Art. 351.     [Naruszenie nietykalności cielesnej podwładnego] | str 1606

Art. 352.      [Fizyczne lub psychiczne znęcanie się nad podwładnym] | str 1607

Art. 353.     [Odpowiednie stosowanie przepisów] | str 1611

Rozdział XLII. Przestępstwa przeciwko zasadom obchodzenia się z uzbrojeniem i uzbrojonym sprzętem wojskowym | str 1612

Art. 354.     [Nieostrożne posługiwanie się bronią] | str 1613

Art. 355.     [Wypadek komunikacyjny] | str 1621

Art. 356.     [Naruszenie regulaminu] | str 1625

Rozdział XLIII. Przestępstwa przeciwko zasadom pełnienia służby | str 1625

Art. 357.     [Stan nietrzeźwości lub odurzenia w służbie] | str 1629

Art. 358.     [Samowolne dysponowanie mieniem wojskowym] | str 1632

Rozdział XLIV. Przestępstwa przeciwko mieniu wojskowemu | str 1632

Art. 359.     [Utrata mienia wojskowego] | str 1635

Art. 360.     [Niszczenie mienia wojskowego] | str 1636

Art. 361.     [Użycie statku] | str 1638

Art. 362.     [Użycie pojazdu] | str 1640

Art. 363.     [Rozporządzanie przedmiotem wyposażenia] | str 1642

Bibliografia | str 1645

O Autorach | str 1671