"Anatomia kliniczna głowy i szyi"

Spis treści

Rozdział 1. Okolice głowy, szyi i karku 14

Rozdział 2. Kościec głowy i szyi 24

2.1. Kościec głowy 24

2.1.1. Czaszka mózgowa 24

2.1.1.1. Ściana przednia 24

2.1.1.2. Ściana tylna 30

2.1.1.3. Ściana górna 31

2.1.1.4. Ściana dolna 31

2.1.1.5. Ściany boczne 31

2.1.1.6. Anatomia szczegółowa czaszki mózgowej 34

2.1.1.7. Jama czaszki 55

2.1.2. Czaszka trzewna 63

2.1.2.1. Oczodół 64

2.1.2.2. Nos zewnętrzny 64

2.1.2.3. Jama nosowa 68

2.1.2.4. Jama ustna 72

2.1.2.5. Anatomia szczegółowa szczęki i żuchwy 72

2.1.3. Połączenia kości czaszki 79

2.1.3.1. Więzozrosty 79

2.1.3.2. Chrząstkozrosty 80

2.1.3.3. Połączenie ruchome (maziowe) 82

2.2. Kościec szyi 86

2.2.1. Połączenia kręgów szyjnych z czaszką 96

2.2.2. Połączenia pozostałych kręgów szyjnych 109

Rozdział 3. Ograniczenia i połączenia dołów i przestrzeni czaszki 110

Rozdział 4. Mięśnie i powięzie głowy, szyi i karku 120

4.1. Mięśnie głowy 120

4.1.1. Mięśnie twarzy 120

4.1.1.1. Mięsień naczaszny 122

4.1.1.2. Mięśnie nosa (nozdrzy) 122

4.1.1.3. Mięśnie okolicy oczodołowej 124

4.1.1.4. Mięśnie okolicy ust 124

4.1.2. Mięśnie żucia 127

4.2. Powięzie głowy 132

4.3. Mięśnie szyi 132

4.3.1. Warstwa powierzchowna mięśni szyi 134

4.3.2. Warstwa środkowa mięśni szyi 137

4.3.2.1. Mięśnie nadgnykowe 137

4.3.2.2. Mięśnie podgnykowe 138

4.3.3. Warstwa głęboka mięśni szyi 141

4.3.3.1. Grupa boczna mięśni szyi – mięśnie pochyłe 143

4.3.3.2. Mięśnie przedkręgowe 144

4.4. Powięź szyi 145

4.5. Trójkąty szyi 149

4.6. Mięśnie karku 150

4.6.1. Warstwa powierzchowna mięśni karku 150

4.6.2. Warstwa głęboka mięśni karku 152

4.6.2.1. Mięśnie podpotyliczne 155

4.7. Powięzie karku 157

Rozdział 5. Unaczynienie głowy i szyi 158

5.1. Układ tętniczy 158

5.1.1. Gałęzie łuku aorty 158

5.2. Układ żylny 179

5.2.1. Żyły powierzchowne 179

5.2.2. Żyły głębokie 182

5.2.3. Zatoki opony twardej 186

5.3. Układ chłonny 193

5.3.1. Węzły i naczynia chłonne 193

Rozdział 6. Unerwienie głowy i szyi 198

6.1. Nerwy czaszkowe 198

6.1.1. Miejsca wyjścia z ośrodkowego układu nerwowego 198

6.1.2. Jądra nerwów czaszkowych 200

6.1.3. Nerw węchowy 206

6.1.4. Nerw wzrokowy 208

6.1.5. Nerw okoruchowy 213

6.1.5.1. Jądra nerwu okoruchowego 213

6.1.5.2. Topografia i zakres zaopatrzenia 215

6.1.6. Nerw bloczkowy 217

6.1.7. Nerw trójdzielny 219

6.1.7.1. Jądra nerwu trójdzielnego 219

6.1.7.2. Nerw oczny 221

6.1.7.3. Zwój rzęskowy 223

6.1.7.4. Nerw szczękowy 224

6.1.7.5. Gałęzie nerwu szczękowego 224

6.1.7.6. Zwój skrzydłowo-podniebienny 228

6.1.7.7. Nerwy podniebienne 229

6.1.7.8. Nerw żuchwowy 230

6.1.7.9. Zwój uszny 233

6.1.7.10. Zwój podżuchwowy 235

6.1.8. Nerw odwodzący 238

6.1.9. Nerw twarzowy 239

6.1.9.1. Jądra i korzenie nerwu twarzowego 239

6.1.9.2. Zwój kolanka i nerw skalisty większy 246

6.1.9.3. Dalszy przebieg i gałęzie nerwu twarzowego 247

6.1.9.4. Splot przyuszniczy 248

6.1.10. Nerw przedsionkowo-ślimakowy 251

6.1.10.1. Jądra ślimakowe 253

6.1.10.2. Jądra przedsionkowe 253

6.1.10.3. Nerw ślimakowy 254

6.1.11. Nerw językowo-gardłowy 255

6.1.10.4. Nerwy przedsionkowe 255

6.1.12. Nerw błędny 258

6.1.13. Nerw dodatkowy 262

6.1.14. Nerw podjęzykowy 265

6.2. Nerwy rdzeniowe 269

6.2.1. Splot szyjny 270

6.2.1.1. Gałęzie skórne 270

6.2.1.2. Gałęzie mięśniowe 275

6.2.1.3. Pętla szyjna 275

6.2.1.4. Nerw przeponowy 276

6.2.2. Gałęzie tylne nerwów rdzeniowych szyjnych 277

6.2.3. Splot ramienny 278

6.3. Pień współczulny 279

6.3.1. Gałęzie łączące 280

6.3.2. Gałęzie naczyniowe 283

6.3.3. Gałęzie trzewne 284

6.4. Kanał kręgowy w odcinku szyjnym 285

Rozdział 7. Przestrzenie i trzewia głowy i szyi 292

7.1. Trzewia głowy 292

7.1.1. Jama ustna 292

7.1.1.1. Wargi i szpara ust 292

7.1.1.2. Policzki 296

7.1.1.3. Narząd przyustny 298

7.1.1.4. Dno jamy ustnej 298

7.1.2. Język 303

7.1.2.1. Brodawki języka 305

7.1.2.2. Gruczoły języka 310

7.1.2.3. Mięśnie języka 311

7.1.2.4. Unaczynienie języka 315

7.1.3. Podniebienie 316

7.1.2.5. Unerwienie języka 316

7.1.3.1. Podniebienie twarde 316

7.1.3.2. Podniebienie miękkie 318

7.1.3.3. Naczynia podniebienia 321

7.1.3.4. Nerwy podniebienia 322

7.1.3.5. Cieśń gardzieli 322

7.1.3.6. Migdałek podniebienny 322

7.1.4. Gruczoły jamy ustnej. Ślina 326

7.1.4.1. Ślinianka przyuszna 327

7.1.4.2. Ślinianka podżuchwowa 329

7.1.4.3. Ślinianka podjęzykowa 331

7.1.4.4. Regulacja wydzielania ślinianek 332

7.1.5. Zęby 333

7.1.5.1. Budowa zęba 333

7.1.5.2. Umocowanie zęba w zębodole 335

7.1.5.3. Dziąsła 335

7.1.5.4. Łuk zębowy 336

7.1.5.5. Zwarcie i zgryz 339

7.1.5.6. Zęby mleczne 341

7.1.5.7. Zęby stałe 347

7.1.6. Gardło 364

7.1.6.1. Część nosowa gardła 364

7.1.6.2. Część ustna gardła 371

7.1.6.3. Część krtaniowa gardła 371

7.1.6.4. Błona podśluzowa gardła 372

7.1.6.5. Błona mięśniowa gardła 372

7.1.6.6. Powięzie i przestrzenie gardła 377

7.1.6.7. Unaczynienie gardła 382

7.1.7. Nos zewnętrzny, jama nosowa i zatoki przynosowe 383

7.1.6.8. Unerwienie gardła 383

7.1.7.1. Nos zewnętrzny 384

7.1.7.2. Jama nosowa 390

7.1.7.3. Zatoki przynosowe 401

7.1.8. Dół podskroniowy i dół skroniowy 403

7.1.8.1. Dół podskroniowy 403

7.1.8.2. Dół skroniowy 411

7.1.9. Oko i oczodół 413

7.1.9.1. Gałka oczna 413

7.1.9.2. Oczodół 454

7.1.9.3. Otoczenie wejścia do oczodołu 456

7.1.10. Kość skroniowa i ucho 475

7.1.10.1. Kość skroniowa 475

7.1.10.2. Ucho zewnętrzne 487

7.1.10.3. Ucho środkowe 501

7.1.10.4. Ucho wewnętrzne 514

7.1.10.5. Proces słyszenia 534

7.2. Przestrzenie topograficzne szyi 536

7.2.1. Anatomiczna klasyfikacja przestrzeni szyi 536

7.2.2. Kliniczna klasyfikacja przestrzeni i powięzi szyi 539

7.3. Narządy przestrzeni środkowej szyi 540

7.3.1. Krtań 540

7.3.1.1. Połączenia krtani 545

7.3.1.2. Mięśnie krtani 548

7.3.1.3. Jama krtani 552

7.3.1.4. Unaczynienie krtani 558

7.3.1.5. Unerwienie krtani 562

7.3.2. Gruczoł tarczowy 564

7.3.2.1. Unaczynienie gruczołu tarczowego 566

7.3.3. Gruczoły przytarczyczne 573

7.3.4. Tchawica 575

7.3.5. Przełyk 576

Rozdział 8. Jama czaszki 578

8.1. Opona twarda 581

8.1.1. Sierp mózgu 581

8.1.2. Namiot móżdżku 582

8.1.3. Sierp móżdżku 583

8.1.4. Unaczynienie opony twardej 583

8.1.5. Unerwienie opony twardej 584

8.2. Przestrzeń nadtwardówkowa 586

8.3. Przestrzeń podtwardówkowa 591

8.4. Opona pajęcza 594

8.5. Opona miękka 596

8.6. Dół przedni czaszki 596

8.7. Dół środkowy czaszki 604

8.7.1. Okolica siodła tureckiego 608

8.7.1.1. Otwór poszarpany 611

8.7.2. Zatoka jamista 612

8.7.3. Przysadka 615

8.7.3.1. Płat przedni przysadki 616

8.7.3.2. Płat tylny przysadki 621

8.7.3.3. Unaczynienie przysadki 621

8.8. Dół tylny czaszki 626

8.8.1. Kąt mostowo-móżdżkowy 626

8.8.1.1. Górna część kąta mostowo-móżdżkowego 628

8.8.1.2. Dolna część kąta mostowo-móżdżkowego 630

Rozdział 9. Zabiegi i dostępy operacyjne 634

9.1. Jama czaszki 634

9.1.1. Trepanacja otworkowa 634

9.1.2. Kraniotomia nadnamiotowa 636

9.1.3. Otwarcie tylnej jamy czaszki 639

9.2. Podstawa czaszki 642

9.2.1. Ustne dostępy do podstawy czaszki i kręgosłupa szyjnego 642

9.2.2. Przezklinowy dostęp do siodła tureckiego 645

9.3. Trzewioczaszka 647

9.2.3. Dostępy do części skalistej kości skroniowej 647

9.3.1. Nakłucie zatoki szczękowej 647

9.3.2. Otwarcie zatoki szczękowej 649

9.3.3. Resekcja szczęki 649

9.3.4. Tamponada przednia i tylna 651

9.3.5. Rynoskopia 651

9.3.6. Rynotomia 653

9.3.7. Dostępy do oczodołu 653

9.3.8. Dostęp do ślinianki przyusznej 655

9.3.9. Ropnie zębopochodne 655

9.4. Szyja 658

9.4.1. Krtań i tchawica 658

9.4.1.1. Konikotomia 658

9.4.1.2. Tracheotomia 663

9.4.2. Inne zabiegi na szyi 665

9.4.1.3. Intubacja 665

9.4.2.1. Rewizja okolicy podżuchwowej 665

9.4.2.2. Usunięcie krtani 668

9.4.2.3. Operacje tarczycy 668

9.4.2.4. Dostęp do tętnicy szyjnej wspólnej 671

9.4.2.5. Doszczętne usunięcie układu chłonnego szyi 673

9.4.2.6. Dostęp do kręgosłupa od przodu 674

9.4.2.7. Dostęp do kręgosłupa od tyłu 676

9.4.2.8. Zespół otworu górnego klatki piersiowej 679

Rozdział 10. Anatomiczne podstawy znieczuleń przewodowych i innych zabiegów przeciwbólowych 680

10.1. Blokady w zakresie nerwu trójdzielnego 680

10.1.1. Blokady zwoju trójdzielnego 680

10.1.2. Blokady w zakresie nerwu ocznego 682

10.1.2.1. Znieczulenie oczodołu 682

10.1.3. Blokady w zakresie nerwu szczękowego 684

10.1.2.2. Blokada nerwu nadoczodołowego 684

10.1.3.1. Blokada w dole skrzydłowo-podniebiennym 685

10.1.3.2. Blokada przez kanał podniebienny większy (skrzydłowo-podniebienny) 685

10.1.3.3. Blokada nerwu podoczodołowego 685

10.1.3.4. Blokada nerwów podniebiennych 687

10.1.3.5. Blokada nerwu nosowo-podniebiennego 687

10.1.3.6. Blokada nerwów zębodołowych górnych tylnych 687

10.1.3.7. Blokada splotu zębowego górnego 687

10.1.4. Blokady w zakresie nerwu żuchwowego 689

10.1.4.1. Blokada nerwu żuchwowego 689

10.1.4.2. Blokada nerwu zębodołowego dolnego 689

10.1.4.3. Blokada nerwu bródkowego 689

10.2. Blokady w zakresie nerwu językowo-gardłowego i nerwu błędnego 690

10.2.1. Blokada nerwu krtaniowego górnego 690

10.1.4.4. Blokada nerwu policzkowego 690

10.3. Blokady w zakresie nerwów rdzeniowych 691

10.3.1. Blokada nerwu potylicznego większego 691

10.3.2. Blokada splotu szyjnego 691

10.3.3. Blokada splotu ramiennego 693

10.3.3.1. Blokada między mięśniami pochyłymi 693

10.4. Blokada pnia współczulnego 695

10.3.3.2. Blokada na poziomie pierwszego żebra 695

Rozdział 11. Dostępy naczyniowe 698

11.1. Dostępy tętnicze 698

11.2. Dostępy żylne 699

Bibliografia 704

Skorowidz 708