"Resocjalizacja, t. 1"

Identyfikator Librowy: 486

Spis treści

Wprowadzenie (Bronisław Urban, Jan M. Stanik) 10

ROZDZIAŁ 1. Resocjalizacja jako przedmiot badań interdyscyplinarnych 18

1.1. Teoria resocjalizacji w strukturze nauk społecznych (Bronisław Urban) 18

1.1.1. Filozofia a pedagogika resocjalizacyjna 19

1.1.2. Psychologia a pedagogika resocjalizacyjna 24

1.1.3. Socjologia a teoria resocjalizacyjna 25

1.1.4. Wizja ponowoczesności a perspektywa resocjalizacji 26

1.1.5. Metodologiczna niejednolitość i interdyscyplinarny charakter pedagogiki resocjalizacyjnej 30

1.2. Historia rozwoju praktyki resocjalizacyjnej w Polsce i na świecie (Ewald Jacek Dukaczewski) 32

1.2.1. Ewolucja stosowania kar 32

1.2.2. Rozwój placówek resocjalizacyjnych w Europie 34

1.2.3. Charakterystyczne systemy resocjalizacji 35

1.2.4. Rozwój resocjalizacji w Polsce 50

1.3. Różne ujęcia definicji resocjalizacji (Lesław Pytka) 74

1.4. Współczesne prądy w naukach społecznych a teoria i praktyka resocjalizacyjna 78

1.4.1. Psychologiczne podstawy resocjalizacji (Kazimierz Pospiszyl) 78

1.4.2. Resocjalizacja i praktyka resocjalizacyjna w ujęciu Czesława Czapówa (Lesław Pytka) 96

1.4.3. Zachowania dewiacyjne w założeniach symbolicznego interakcjonizmu. Implikacje dla praktyki resocjalizacyjnej (Bronisław Urban) 100

1.4.4. Wybrane koncepcje i wyniki badań kryminologicznych a perspektywy resocjalizacji (Jan M. Stanik) 117

ROZDZIAŁ 2. Zaburzenia w zachowaniu i niedostosowanie społeczne w świetle współczesnych wyników badań (Bronisław Urban) 137

2.1. Zaburzenia w zachowaniu - koncepcje teoretyczne, typologia i ewolucja 137

2.1.1. Zaburzenia w zachowaniu i niedostosowanie społeczne we współczesnych naukach o zachowaniu człowieka i resocjalizacji 138

2.1.2. Zaburzenia w zachowaniu i niedostosowanie społeczne we współczesnych teoriach (perspektywach) psychologicznych i socjologicznych 144

2.1.3. Typologia zaburzeń w zachowaniu i niedostosowania społecznego 154

2.1.4. Rozwój zaburzeń w zachowaniu w kierunku przestępczości 158

2.1.5. Zaburzenia w zachowaniu a status społeczny w grupie rówieśniczej 166

ROZDZIAŁ 3. Diagnozowanie niedostosowania społecznego i asocjalności (Jan M. Stanik) 169

3.1. Pojęcie niedostosowania społecznego (NS), asocjalności (A) i demoralizacji 171

3.1.1. Pojęcie asocjalności 177

3.1.2. Pojęcie demoralizacji 179

3.2. Ogólny model diagnozowania niedostosowania społecznego (NS) i asocjalności (A) 180

3.3. Styl życia jako nadrzędny konstrukt opisowy w diagnozowaniu (NS) i (A) 182

3.4. Czynniki ryzyka (NS) i (A) w instytucjonalnych i pozainstytucjonalnych strukturach społecznych 185

3.4.1. Warunki opiekuńczo-wychowawcze w rodzinie nieletniego (WOWRN) jako parcjalny przedmiot diagnozowania (NS) i (A) 185

3.4.2. Efekty edukacyjno-wychowawcze (EEWN) jako parcjalny przedmiot diagnozowania niedostosowania społecznego nieletnich 188

3.4.3. Funkcjonowanie w asocjalnych grupach podkulturowych jako parcjalny przedmiot diagnozowania (NS) i (A) 190

3.5. Realizacja osobistych zadań rozwojowych (OZR) jako przedmiot diagnozowania (NS) i (A) nieletnich 194

3.5.1. Pojęcie zadań rozwojowych 195

3.6. Diagnoza (NS) i (A) nieletnich w ujęciu psychologicznym 198

ROZDZIAŁ 4. Współczesne systemy resocjalizacyjne 204

4.1. Współczesne nurty w resocjalizacji (Marek Konopczyński) 204

4.1.1. Cztery koncepcje resocjalizacji 206

4.1.2. Teoria "rozwoju dojrzałości interpersonalnej" Sullivana i Granta 209

4.1.3. "Teatr życia codziennego" Goffmana 210

4.1.4. Koncepcja resilience (oporu-elastyczności) 211

4.2. Przykłady praktycznych modeli resocjalizacyjnych w różnych krajach (Marian Kalinowski) 214

4.2.1. Systemy resocjalizacji nieletnich w Wielkiej Brytanii 215

4.2.2. Francuski model resocjalizacji nieletnich 216

4.2.3. Model resocjalizacji nieletnich w Niemczech 220

4.2.4. Systemy postępowania z nieletnimi w krajach skandynawskich 223

ROZDZIAŁ 5. Resocjalizacja w ujęciu pedagogicznym 226

5.1. Cele resocjalizacji (Sławomir Sobczak) 226

5.1.1. Postawa aksjologiczna 228

5.1.2. Postawa antropologiczna 232

5.1.3. Teleologia wychowania resocjalizacyjnego 233

5.2. Struktura procesu resocjalizacji (Marian Kalinowski) 235

5.3. Zasady wychowania resocjalizujacego (Marian Kalinowski) 238

5.4. Formy, metody i środki wychowania resocjalizujacego (Marian Kalinowski) 241

5.5. Kształcenie resocjalizujace (Adam Szecówka) 250

5.5.1. Rola wykształcenia w readaptacji społecznej 252

5.5.2. Psychofizyczne i pedagogiczne uwarunkowania uczniów niedostosowanych społecznie 255

5.5.3. Desocjalizujące czynniki w środowisku szkoły masowej 257

5.5.4. Szkoła w placówce resocjalizacyjnej 262

5.5.5. Istota kształcenia resocjalizującego 266

5.5.6. Kierunki optymalizacji nauczania resocjalizującego 275

5.6. Twórcza resocjalizacja. Kształtowanie nowych tożsamości (Marek Konopczyński) 279

5.6.1. Zarys koncepcji twórczej resocjalizacji 279

5.6.2. Zalecenia metodyczne w procesie twórczej resocjalizacji 288

5.6.3. Strategie metodyczne w procesie twórczej resocjalizacji 293

5.6.4. Procedury metodyczne w procesie twórczej resocjalizacji 299

5.6.5. Twórcza resocjalizacja. Kreowanie alternatywnej tożsamości nieletnich 307

5.7. Ocena rezultatów resocjalizacji (Bronisław Urban) 313

ROZDZIAŁ 6. Resocjalizacja w zakładach karnych 319

6.1. Kara kryminalna i kara pozbawienia wolności (Mieczysław Ciosek) 319

6.1.1. Przestępstwo i kara kryminalna 319

6.1.2. Koncepcje kary kryminalnej 321

6.1.3. Funkcje kary pozbawienia wolności 323

6.2. Zakład karny jako instytucja resocjalizacyjna (Mieczysław Ciosek) 327

6.2.1. Zakład karny jako organizacja totalna 327

6.2.2. Personel więzienny i jego funkcje 330

6.2.3. Zasady funkcjonowania całej społeczności więziennej 338

6.2.4. Resocjalizacja jako nadrzędne zadanie całej społeczności więziennej 341

6.3. Podkultura więzienna jako bariera resocjalizacji penitencjarnej (Mieczysław Ciosek) 346

6.3.1. Pojęcie i geneza więziennej podkultury 346

6.3.2. Nieformalny kodeks postępowania więźniów 349

6.3.3. System komunikacji więźniów 353

6.3.4. Negatywne przejawy podkultury więziennej 356

6.4. Szanse resocjalizacji penitencjarnej (Mieczysław Ciosek) 359

6.5. Kategorie klasyfikacyjne i zróżnicowanie osobowościowe skazanych jako wyznaczniki celów i programów resocjalizacji penitencjarnej (Jan Szałański) 362

6.5.1. Klasyfikacje formalne (kodeksowe) 362

6.5.2. Kategoryzacje nieformalne (pozakodeksowe) 368

6.5.3. Zróżnicowanie populacji więziennej wyznacznikiem podatności na resocjalizację 372

6.5.4. Cele resocjalizacji penitencjarnej 376

6.5.5. Przedmiot diagnozy penitencjarnej tradycyjnej i zmodernizowanej 381

6.5.6. Resocjalizacja penitencjarna jako korektura zachowania oraz jako przemiana moralna skazanego i jej apogeum 386

6.5.7. Perspektywy komplementarnej readaptacji psychospołecznej więśniów "doczłowieczajacych się" 388

6.5.8. Zadania zmodernizowanej psychokorektury 393

Bibliografia 398

Indeks nazwisk 419

Indeks rzeczowy 427