"Gospodarka regionalna i lokalna"
Identyfikator Librowy: 633
Spis treści
Wstęp 6
CZĘŚĆ I . Podstawy teoretyczne gospodarki regionalnej i lokalnej 7
1.1. Pojęcie rozwoju lokalnego i regionalnego 7
ROZDZIAŁ 1. Teoretyczne podstawy rozwoju lokalnego i regionalnego (Tadeusz Markowski) 7
1.2. Rynkowe podstawy rozwoju w świetle teorii efektów zewnętrznych 9
1.3. Rola organizacji pozarządowych w rozwoju lokalnym 11
1.4. Rozwój lokalny a gospodarka sieciowa 12
1.5. Klastry jako instrumenty prokonkurencyjnego rozwoju lokalnego 14
1.6. Koncepcja regionalnego systemu innowacyjnego w praktyce 16
1.7. Istota gospodarczej konkurencyjności regionów 17
1.8. Kapitał społeczny a zdolność do polityki innowacyjnej ze strony samorządu terytorialnego 18
1.9. Warunki sprawnego zarządzania współczesnym rozwojem regionalnym i lokalnym 20
Literatura 22
2.1. Uwarunkowania prawne aktywności gospodarczej administracji publicznej 23
ROZDZIAŁ 2. Administracja publiczna a gospodarka regionalna i lokalna (Joachim Osiński) 23
2.2. Istota oddziaływania administracji samorządowej na gospodarkę regionalną i lokalną 33
2.3. Bariery i dylematy w aktywności gospodarczej samorządowej administracji regionalnej i lokalnej 37
2.4. Zakończenie 40
Literatura 40
3.1. Podnoszenie poziomu konkurencyjności regionów 41
ROZDZIAŁ 3. Konkurencyjność gospodarki regionalnej i lokalnej (Mirosława Klamut) 41
3.1.1. Poziom konkurencyjności a zdolność do konkurowania 41
3.1.2. Potrzeba systemowego wsparcia konkurencyjności 45
3.2. Wspieranie rozwoju konkurencyjności regionów w procesie integracji w Europie Zachodniej 47
3.2.1. Konwersja w warunkach rozwoju relatywnie scentralizowanego 48
3.2.2. Zmiana istoty interwencji w układach terytorialnych 50
3.2.3. Polityka konwersji strukturalnej w warunkach rozwoju zdecentralizowanego 52
3.3. Spójność społeczna, gospodarcza i terytorialna a konkurencyjność regionów w polityce UE 57
3.3.1. Uwarunkowania systemowe sprawnej konwergencji i trwałego wzrostu 57
3.3.2. Osiąganie realnej spójności na poziomie regionalnym 61
3.3.3. Instytucjonalne uwarunkowania działań na rzecz wzrostu innowacyjności i koherencyjności regionów w Unii Europejskiej po 2007 r 63
3.3.4. Trudności w realizacji makroekonomicznych kryteriów konwergencji 67
Literatura 70
4.1. Wstęp 72
4.2. Polityka regionalna w teorii 72
ROZDZIAŁ 4. Polityka regionalna (Zbigniew Strzelecki) 72
4.2.1. Region, zasoby i rozwój regionalny. Definicje 72
4.2.2. Podstawowe koncepcje rozwoju regionalnego 75
4.3. Polityka regionalna w praktyce 85
4.3.1. Modele polityki regionalnej 85
4.3.2. Polityka regionalna Unii Europejskiej 88
4.3.3. Polityka regionalna w Polsce 110
4.4. Zakończenie 113
Literatura 113
CZĘŚĆ II. Programowanie gospodarki regionalnej i lokalnej 115
5.1. Miejsce programowania w polityce rozwoju regionalnego i lokalnego 115
ROZDZIAŁ 5. Programowanie rozwoju regionalnego i lokalnego (Tadeusz Kudłacz) 115
5.1.1. Rynkowy i interwencyjny mechanizm regulowania procesów rozwoju jednostek terytorialnych 115
5.1.2. Programowość - podstawowa składowa polityki rozwoju regionalnego i lokalnego 116
5.2. Programowanie jako forma przewidywania przyszłości 119
5.2.1. Ogólne problemy 119
5.2.2. Istota i funkcje prognozowania 120
5.2.3. Programowanie jako faza aktywnego kształtowania rozwoju jednostki terytorialnej 121
5.2.4. Programowanie a planowanie rozwoju 122
5.2.5. Programowanie rozwoju w przewidywaniu oraz aktywnym kształtowaniu przyszłości 123
5.3. Rodzaje programów rozwoju jednostki terytorialnej 124
5.4. Funkcje programowania rozwoju 126
5.4.1. Funkcje efektywnościowe 126
5.4.2. Funkcje instrumentalne 128
5.5. Problemy metodyczne programowania 129
5.5.1. Dwa podejścia metodyczne do budowy programu rozwoju 129
5.5.2. Zarys struktury programowania 130
5.5.3. Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej, ekologicznej i przestrzennej 131
5.5.4. Struktura celów i obszarów interwencji 133
5.5.5. Mechanizm realizacji programu 138
5.6. Zarys programowania rozwoju w polityce Unii Europejskiej 141
Literatura 143
ROZDZIAŁ 6. Strategie rozwoju regionalnego i lokalnego (Krystian Heffner) 144
6.1. Wstęp 144
6.2. Jednostka terytorialna jako przedmiot analizy strategicznej 144
6.3. Kierunki, cele i uwarunkowania rozwoju regionalnego 145
6.4. Strategia rozwoju jako instrument zarządzania regionem 149
6.4.1. Strategie rozwoju regionalnego – główne składowe, proces tworzenia 151
6.4.2. Procedura tworzenia i wdrażania strategii rozwoju regionalnego 152
6.4.3. Funkcje strategii rozwoju regionalnego 156
6.5. Kierunki, cele i uwarunkowania rozwoju lokalnego 157
6.6. Strategie rozwoju lokalnego 158
6.6.1. Strategie rozwoju lokalnego – główne składowe 161
6.6.2. Funkcje strategii rozwoju lokalnego 163
Literatura 165
ROZDZIAŁ 7. Polityka przestrzenna w gospodarce regionalnej i lokalnej (Maciej Borsa) 166
7.1. Przestrzeń w gospodarce regionalnej i lokalnej 166
7.1.1. Przestrzeń i jej składniki 166
7.1.2. Konieczność świadomego kształtowania przestrzeni 167
7.1.3. Istota i zadania polityki przestrzennej 169
7.1.4. Zasady polityki przestrzennej 171
7.2. Uwarunkowania polskiej polityki przestrzennej 172
7.2.1. Model rozwoju przestrzennego 172
7.2.2. Środowisko przyrodnicze i kulturowe 173
7.2.3. Uwarunkowania społeczno-gospodarcze 175
7.2.4. Rozwój infrastruktury 176
7.2.5. Struktura osadnicza 177
7.2.6. Rozwój miast 178
7.3. Instrumentacja polityki przestrzennej 180
7.3.1. Podmioty i instrumenty polityki przestrzennej 180
7.3.2. System planowania przestrzennego 181
7.3.3. Ewolucja systemu planowania przestrzennego 183
7.3.4. Współpraca europejska 186
Literatura 188
ROZDZIAŁ 8. Projekty rozwojowe według standardów UE w gospodarce regionalnej i lokalnej – aplikacja (Andrzej Gałązka) 189
8.1. Wstęp 189
8.2. System wdrażania – ogólne zasady 190
8.3. Ogólny system realizacji polityki strukturalnej UE w Polsce 191
8.4. Procedura przygotowania projektu ubiegającego się o dofinansowanie w ramach polityki strukturalnej UE w Polsce 199
Załącznik 1. Wykaz programów i przykładowych wytycznych 2007–2013 203
Załącznik 2. Przykładowa struktura/zawartość studium wykonalności projektów infrastrukturalnych w ramach ZPORR 206
Literatura 209
CZĘŚĆ III. Zarządzanie gospodarką regionalną i lokalną 210
ROZDZIAŁ 9. Zarządzanie rozwojem regionalnym i lokalnym (Wojciech Kosiedowski) 210
9.1. Region jako system przestrzenno-gospodarczy i jego rola w gospodarce rynkowej 210
9.2. Istota zarządzania rozwojem regionalnym i lokalnym 215
9.3. Istota i czynniki rozwoju regionalnego i lokalnego 221
9.4. Efektywność rozwoju regionalnego i lokalnego 226
Literatura 231
ROZDZIAŁ 10. Finanse samorządu regionalnego i lokalnego (Eugeniusz Ruśkowski) 232
10.1. Istota finansów lokalnych i regionalnych 232
10.2. Podstawy prawne finansów lokalnych i regionalnych 233
10.2.1. Ponadustawowe źródła prawa 233
10.2.2. Ustawowe źródła prawa 234
10.2.3. Pozostałe źródła prawa 235
10.3. Organizacja i zasady finansów samorządowych, ze szczególnym uwzględnieniem budżetów j.s.t 236
10.3.1. Organizacja i zasady lokalnej i regionalnej gospodarki finansowej 236
10.3.2. Podstawowe zasady procedury budżetowej, kontroli finansowej i odpowiedzialności za ich realizację 243
10.4. Dochody, wydatki i wyniki finansowe samorządu terytorialnego 248
10.4.1. Dochody j.s.t 248
10.4.2. Wydatki j.s.t 252
10.4.3. Wyniki oraz zobowiązania samorządu terytorialnego 252
10.5. Nowe problemy oraz wyzwania w zarządzaniu finansami lokalnymi i regionalnymi w Polsce 253
Literatura 254
ROZDZIAŁ 11. Marketing terytorialny (Alicja Sekuła) 255
11.1. Geneza i rozwój marketingu terytorialnego 255
11.2. Istota marketingu terytorialnego 256
11.3. Specyfika marketingu w przypadku terytorium 259
11.4. Wybrane elementy systemu marketingu terytorialnego 265
11.5. Instrumenty marketingu-mix w odniesieniu do terytorium 270
11.5.1. Strategia rozwoju a strategia marketingowa i marketing-mix 270
11.5.2. Produkt 272
11.5.3. Cena 274
11.5.4. Promocja 277
11.5.5. Dystrybucja i personel 281
Literatura 284
ROZDZIAŁ 12. Europejska współpraca międzynarodowa i przygraniczna w gospodarce regionalnej i lokalnej (Marek Proniewski) 285
12.1. Wstęp 285
12.2. Struktura finansowania Programu Interreg III w Polsce w latach 2004–2006 286
12.3. Współpraca terytorialna jako samodzielny cel polityki spójności Unii Europejskiej w okresie programowania 2007–2013 291
12.4. Struktura finansowania programów współpracy terytorialnej w latach 2007–2013 293
12.5. Programy europejskiej współpracy terytorialnej w Polsce w latach 2007–2013 294
12.6. Zakończenie 298
Literatura 299
Podsumowanie 300
Bibliografia 304
Spis map 308
Spis tabel 309
Spis rysunków 310
Indeks 312