Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KrzysztofLoska
Narodzinyfilmuzduchaliteratury
KoniecXIXwiekuprzyniósłwielezasadniczychzmianwżyciupolitycznymigo-
spodarczymJaponii.Niepozostałyonebezwpływunaliteraturępięknąisztuki
wizualne.Powstawaniunowoczesnegospołeczeństwatowarzyszyłybowiemna-
rodzinynowejwrażliwościestetycznej,charakteryzującejsięposzukiwaniemory-
ginalnychrozwiązańformalnychiwiarygodnychsposobówobrazowaniaświata.
Zapowiedźradykalnegozwrotuwprozieidramaciemożnaznaleźćwprzełomo-
wymesejuIstotapowieści(Shōsetsushinzui,1885).ShōyōTsubouchi(1859-1935),
wybitnykrytyk,tłumaczireformatorteatru,pisałwnimopotrzebieodrzucenia
płytkiegodydaktyzmu,dominującegowliteraturzejapońskiej,orazzachęcałdo
przyjęciarealistycznegosposobuprzedstawiania,którypozwolinawiarygodne
zobrazowanieludzkichuczuć1.
Naprzełomiestulecidebiutowalinajważniejsiprzedstawicielenowegonur-
tu,tworzącypodwpływemeuropejskichpowieścirealistycznych,jakchociażby
DoppoKunikida(1871-1908).Wjegoutworachtendencjenaturalistycznełączy-
łysięzromantycznymi(rōmanshugi),naśladowanierzeczywistości(shajitsushugi)
niepolegałowięcnabeznamiętnymopisie,leczodkrywaniuwewnętrznegopej-
zażu.Charakterystycznącechąprozyjapońskiejstałosięwłaśnieowopołączenie
pozorniesprzecznychpierwiastków-realistycznychiromantycznych-możliwe
zewzględunapodobneźródłainspiracji.Dowyraźnegorozdźwiękumiędzyre-
prezentantamiobunurtówdoszłodopierowokresiemiędzywojennym,naskutek
odmiennegopodejściadopojęcianowoczesności.
1SzczegółoweomówieniepoglądówTsubouchiegouzupełnionetłumaczeniemfragmentów
jegoesejuIstotapowieścimożnaznaleźćwmonumentalnejpracyDonaldaKeene’aDawntothe
West:JapaneseLiteratureoftheModernEra,ColumbiaUniversityPress,NewYork1998,s.96-107.
7
