Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Streszczenie
Wtkancesiateczkowatejmogąsięskupiaćrozproszonegromadylimfocytówiwy-
twarzaćgrudkiwtórne,wktórychodróżnićmożnajaśniejszeośrodkowopołożone
ogniskorozmnażania,czyliośrodekreakcji,orazciemniejsząkoncentryczną
warstwęlimfocytówpołożonąnaobwodzie.Ztakzbudowanejtkankichłonnejpowstają
narządychłonne:jedneznichbardziejpierwotne,jakplamymleczne(fr.tâcheslaiteuses),
grudkichłonnesamotneiskupione(folliculilymphaticisolitariietaggregati)orazmigdał-
ki(tonsillae),drugie–znaczniebardziejzróżnicowane–węzłychłonne(nodilymphatici)l
Węzłytedlaprzepływającejprzezniechłonkitworząsitodlaskładnikówożywionych
inieożywionychorazsąźródłemlimfocytów.Zmiennejwielkości(odmikroskopowejdo
około3cm),kształtuizabarwieniaukładająsięprzeważniegrupami(od2do15),rozpro-
szonewcałymustroju.Węzłychłonneobjętesąłącznotkankowątorebką(capsula),od
którejodchodządowewnątrzbeleczki(trabeculae);tworząonegrubyzrąbwęzła,nato-
miastsiateczka(reticulum)tkankisiateczkowatejwytwarzadelikatnyzrąbpołożony
wobrębiepierwszego.Częśćobwodową,czylikorę(cortex)narządu,tworzągrudki
chłonne(folliculilymphatici),wczęściśrodkowej,wrdzeniu(medulla)limfocytysku-
piająsięwbardziejluźnepasmardzeniowe.Podtorebkąnaobwodzienarządutkankę
chłonnąobejmujetzw.zatokabrzeżna(sinusmarginalis),odniejzaśwkierunku
wnęki(hilus)biegnązatokipośrednie(sinusintermedii)lDozatokibrzeżnejwiodą
naczyniachłonnedoprowadzające(vasalymphaticaafferentia),zwnękiwyprowadzajązaś
znaczniemniejliczne,alegrubszenaczyniachłonneodprowadzające(vasalymphaticaef-
ferentia)lKomórkisiateczkiiśródbłonekzatokmajązdolnośćfagocytozykomórekżywych
imagazynowaniasubstancjimartwych.Wwęzłachnowopowstałelimfocytywstępujądo
chłonkiiztegopowodunaczyniachłonneodprowadzającesąznaczniebogatszewlimfo-
cytyniżnaczyniadoprowadzające.
Węzłychłonne,któreprzyjmująchłonkęzjakiegośnarządulubjakiejśczęściciała,mają
nazwęwęzłówregionalnych;znajomośćichmaznaczeniepraktyczne.
ŚLEDZIONA
Śledziona(splensllien)jestnarządemnieparzystym,utworzonym
ztkankisiateczkowatej,położonymwjamiebrzusznej.Zpowoduswej
budowyiczynnościśledzionazajmujeosobliwestanowisko.Choćnarząd
tenopisywanybyłjużwstarożytności,jednakjegobudowaiczynność
naogółprawiezupełnieniebyłyznane.Śledzionęnazywano„organon
risus”,abyłaonawówczasnarządem„mysteriiplenum”lOilewęzły
chłonnesąwłączonedoukładuchłonnego,tośledziona,częściowoopo-
dobnejbudowie,włączonajestdoukładukrwionośnego;natymteżprzede
wszystkimpolegajejodrębność.
Ubezkręgowcówśledzionajeszczeniewystępuje,natomiastwystępu-
jeprawieuwszystkichkręgowców;uniższychjestonasłaborozwinięta,
osiąganatomiaststosunkowodużerozmiaryussaków,azwłaszczauczło-
wieka.Gray(cyt.wgSobotty,1914)podaje,żestosunekmasyśledziony
domasyciaławynosiussaków1:277,uptakówzaś1:2800.
Znaczenieśledzionyjestwielorakie:1)jestonamagazynemkrwi,który
wyłączapewnąliczbęciałekzkrwiobieguidopieroprzywzmożonym
zapotrzebowaniutlenu,jaknp.wczasiewyczerpującejpracyfizycznejczy
wpsychicznychwzruszeniach,znowuoddajejedokrwiobiegu;2)jest
równieżnarządemrozkładuniektórychkrwinek,zwłaszczaerytrocytów
(hematoliza,erytroliza),wtejczynnościwspółpracujezwątrobą;3)poza
15
