Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dłużnąprzegrodą(septumcordis*),któranapoziomieprzedsionkówma
nazwęprzegrodymiędzyprzedsionkowej(septuminteratriale),na
poziomiekomór–przegrodymiędzykomorowej(septuminterven-
triculare)lWewszystkichczterechujściachumocowanesąodpowiednie
zastawki,któreregulująprądkrwi,niedającmucofaćsięzwielkichtętnic
dokomóranidoprzedsionków.Wżywymsercuwystępujenaprzemian
skurcz(systole)irozkurcz(diastole)komóriprzedsionków.Kiedyprzed-
sionkiwypełniająsiękrwią,komorysięopróżniają.Następnierozkurcza-
jąsiękomoryikrewprzezujściaprzedsionkowo-komorowepraweilewe
przepływazprzedsionkówdokomór.Przyosłuchiwaniusercaodbierasię
wrażeniasłuchowedwóchróżnychrodzajówszmerów,którezwanesą
,,tonami”serca1.Tonpierwszy,czylitonmięśniowy,pochodzigłów-
niezkurczącychsiękomór,tondrugiwywołanyjestczynnościązasta-
wekaortyipniapłucnego.
Wtętnicachwielkiegokrążenia,waorcieijejrozgałęzieniach,jakrów-
nieżwserculewympłyniekrewjasnoczerwona,bogatawtlen,krew„tęt-
nicza”;wżyłachwielkiegokrążenia,żyłachgłównychgórnejidolnejoraz
ichdopływachiwsercuprawym–krewubogawtlen,ciemnoczerwona,
krew„żylna”.Wnaczyniachkrążeniamałego(płucnego)stosunkisąod-
wrotne.Wszystkienaczynia,wktórychkrewkierujesiędoserca,noszą
nazwężył,wszystkiezaśte,wktórychkrewodpływazserca–tętnic,nie-
zależnieodjakościkrwi,jakawnichkrąży.
Podwzględemswegopochodzeniaserceniejestniczyminnymjakod-
cinkiemcewynaczyniowej,któryosiągnąłdużąsiłęigrubośćprzezpo-
większenieswegoświatłaiprzyrostmięśniówkiswejściany.Dlategoteż
wukładzienaczyniowymsercezajmujeodrębnemiejsce,któresłusznie
możnanazwać„ośrodkowym”wodróżnieniuod„obwodowych”naczyń.
Waparaciekrążeniazwykłyukładcew,takinp.jakwjelitachokurczliwej
ścianie,bezwłączonegosilnikaniewystarcza;dopracynarządówwyma-
ganesąbowiembardzozmienneorazróżneilościkrwiiczęstozapotrze-
bowaniebywabardzonagłe.Serceludzkiewypychanaminutęod3do
30litrówkrwi;przystosowanejestwięcdowielkichróżniczapotrzebowa-
nia.Dowykonywaniatakwielkiejizmiennejpracyzwyklecewanaczy-
niowaniewystarczaizachodzikoniecznośćwłączeniaodrębnegosilnika,
jakimjestserce.Wjakisposóbprzekształcasięonozezwykłejcewy
naczyniowejzostanieomówioneponiżej.
ROZWÓJSERCA
Sercezarodkaludzkiegozawiązujesięwpoczątku4.tygodniazmezodermygłowowej,
położonejdoprzoduodrynienkinerwowej.Wtymteżczasiepojawiająsiępierwszepary
somitów.Tużprzedtymokresemnaskutekrozszczepieniasięmezodermytarczyzarod-
kowejpowstajejamaosierdzia(cavumpericardii)lJamatarozszerzasięszybkonaboki
1
Szmeramisercaklinicyścinazywajątonyzmienionechorobowo.
33
