Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
MarekKucia
Osiemzdwunastuokreśleńobozu,ojakiepytałem,okazałosięznaneprawie
wszystkimlubwiększościrespondentów(81–95%odpowiedzi„zdecydowanie
kojarzysię”
,„kojarzysię”lub„raczejkojarzysię”).ZAuschwitznajbardziejkoja-
rzyłosięokreślenie„miejsceludobójstwa”
,któreuzyskałowskazania95%re-
spondentów.PrawietakiemusamemuodsetkowibadanychzAuschwitzkojarzyły
siękolejnoczteryokreśleniaobozu:„miejsceśmierciwieluPolaków”(94,2%),
„symbolHolokaustuzagładyŻydów”i„miejscezagładyŻydów”(po94,1%)
oraz„symbolmęczeństwanarodupolskiegopodczasIIwojnyświatowej”(92,2%).
Dwainneokreśleniauzyskałyniewielemniejodpowiedzipozytywnych:„obóz,
gdziedokonywanoeksperymentówmedycznychnawięźniach”(86,1%)i„obóz
koncentracyjnydlawięźniówróżnychnarodowości”(85,7%).„Obózkoncentra-
cyjnydlawięźniówpolskich”zyskałniecomniejwskazańankietowanych(81,0%).
Znaczniemniejszagrupa,aleciągleponadpołowarespondentów,kojarzyłaAu-
schwitzz„miejscemzagładyCyganów”(62,2%).Trzyinnefunkcjeobozubyły
rozpoznawaneprzezmniejniżpołowęankietowanych:„obóz,wktórymginęli
radzieccyjeńcywojenni”(47,6%),„obóz,wktórymumieszczanoŚwiadkówJeho-
wy”(31,1%)i„obóz,wktórymumieszczanohomoseksualistów”(30,7%).
WynikipytaniaopercepcjęfunkcjiisymbolikiAuschwitzuzyskane
w2010rokuokazałysięwyższeniżotrzymanew2000roku,nieliczącspadku
percepcjizagładyRomów(rysunek2)13.Zmianieuległakolejność.W2000roku
Auschwitzjawiłsię:popierwsze,jakomiejsceśmierciwieluPolaków(88,9%);
podrugie,jakomiejsceludobójstwa(87,9%,wtym82,6%„zdecydowanie”);po
trzecie,jakomiejscezagładyŻydów(87,9%,wtym79,2%„zdecydowanie”);po
czwarte,jakosymbolpolskiejmartyrologii(87,2%);apopiąte,jakosymbolHo-
lokaustu(84,9%).AuschwitzwpercepcjiPolakówstałsięwięcw2010rokumniej
polski,abardziejżydowski,niżbyłw2000roku.
Przedstawionewynikizlat2000i2010pokazują,żePolacyjeszczebardziej,
prawiepowszechnie,rozpoznająnajważniejszedwiefunkcjeobozuAuschwitz
to,żebyłmiejscemśmierciwieluPolakóworazżebyłmiejscemzagładyŻydów.
Dodatkowo,wwymiarzesymbolicznymbyłyobózkojarzysięprawiewszystkim
Polakomjednocześniezmiejscemludobójstwa,symbolemHolokaustuisymbo-
lemmęczeństwanarodupolskiego.Biorącpoduwagę,żew2010rokutakpostrze-
gałoAuschwitzokoło95%respondentów,możnapowiedzieć,żewświadomości
społecznejPolakównieistniejepolsko-żydowskikonfliktpamięcidotyczącejnaj-
większegoobozukoncentracyjnegoizagładyanipolsko-żydowskikonfliktoto,
czyimsymbolemjestAuschwitzpolskimczyżydowskim,aniteżkonfliktmię-
dzypamięciąPolakówapamięciąŻydówoAuschwitz.
13Wsondażuz2000rokupytanieokojarzenieróżnychfunkcjiisymbolikAuschwitzzadano
tylkoosobom,którepostrzegałykompleksobozowyzłożonyzobozumacierzystegoAuschwitzoraz
zobozuBirkenaujakojedność(N=313).W2000rokuniepytanootrzyfunkcjeobozu,októrepy-
tanow2010roku:„obóz,wktórymginęliradzieccyjeńcywojenni”
,„obóz,wktórymumieszczano
ŚwiadkówJehowy”i„obóz,wktórymumieszczanohomoseksualistów”
.