Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MarekKucia
Wstęp.Badaniaspołeczneantysemityzmu,
ZagładyiAuschwitz65latpoIIwojnieświatowej
W2010rokuminęło65latodzakończeniaIIwojnyświatowej.Dnia27stycz-
nia1945rokuzostałwyzwolonyobózAuschwitz–miejsce,którepochłonęło
najwięcejofiarniemieckiegonazistowskiegoludobójstwa;miejsce,wktórym
zginęłanajwiększaliczbaŻydów–ofiarZagładyi,nieliczącWarszawy,naj-
większaliczbaPolaków(wrozumieniuetnicznym)–ofiarwojny;symbolludo-
bójstwa,zagładyŻydów,męczeństwanarodówinarodowości,wtymPolaków.
Auschwitz–miejsce,gdzieśmierćponiosłoprawiemilionspośródokołosześciu
milionówŻydów,ofiarHolokaustu(por.Gilbert2000),igdzieŻydzistanowili
większośćzponadconajmniejmilionastutysięcyofiarobozu(por.Piper1992)
–jestteżswoistymsymbolemantysemityzmu:uprzedzeń,nienawiściidyskrymi-
nacjiŻydówwiodącychażdoichunicestwienia.
Chociażmijasiódmadekadaodzakończeniawojnyipośródżyjącychznajdują
sięjużnielicznijejświadkowie,IIwojnaświatowapozostajeważnymelementem
pamięcizbiorowejwPolsce(por.Kwiatkowskiiin.2010).Ostatniawojna,tragedia
ludnościpolskiej,wtymzagładaprawiecałejtrzyipółmilionowejżydowskiejspo-
łecznościPolski,stosunekPolakówdoŻydówprzedwojną,podczaswojnyiokupa-
cjiorazpowojniebyłyisątematamiszerokichiintensywnychdebatpublicznych,
jakiezaowocowałypublikacjąesejuJanaBłońskiegoBiedniPolacypatrząnagetto
(1987)orazksiążekJanaTomaszaGrossaSąsiedzi(2000),Strach(2008)iZłoteżni-
wa(2011).WtymkontekścieważnymikwestiamipozostająAuschwitz,Holokaust
iantysemityzm.Tetrzysłowasymboleewokującałąlistępytańbadawczych.Czym
jestdzisiajdlanas–mieszkańcówPolski–Auschwitz?Jakąwiedzęnatematobozu
posiadamy,zwłaszczaczywiemy,żeŻydzistanowilinajwiększągrupęofiar?Czego
symbolemjestdlanas–Polaków–Auschwitz,szczególnieczyjestraczejsymbolem
polskiegomęczeństwa,czyżydowskiegoHolokaustu?JakijeststosunekPolakówdo
Żydów?JakszerokorozpowszechnionyijakgłębokijestantysemityzmwPolsce,
wjejróżnychregionachiśrodowiskach?Czymamydoczynieniazjednegorodza-
