Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
nPolacychrześcijanieiŻydzipolscysąludnościątegosamegopaństwa,
awięcichwalkaniejestwalkądwóchróżnychsił,leczjednąitąsamą
walką.[ł]Walczylinatejziemiiwobronietejsamejziemi;walczyliiwalczą
wtakichsamychmundurach,ztymsamymbiałymorłemnafurażerkach”
1
.
PięknieująłtoAdamCiołkosz,kreślącobrazjednoznacznyibudujący,ale
prawdaotamtymczasiebyłabardziejskomplikowana;znajdziemyjejodbicie
wrelacjachzawartychwniniejszymtomie
2
.Mimożezłożoneprzezstosunkowo
niewieluuczestnikówwojny,dowodząone,żewróżnychoddziałach,wróżnych
miejscachiwróżnychjejfazachprzejawiałysięisolidarnośćwobecwspólnego
wroga,izachowaniaantysemickie,irównocześnieszczególnypodziwdlawalecz-
nościżołnierzyŻydów.Ichofiaraniezawszebyłaprzyjmowanazezrozumie-
niemprzezwłasnerodzinyczygminy,aledbanooto,abypochowaćpoległychna
żydowskimcmentarzu.
Relacjeorazinformacjedotyczącepoczątkuiprzebieguwojnyniemiecko-pol-
skiejwewrześniu1939r.orazpoczątkuokupacjisowieckiejznajdujemywwielu
dokumentachArchiwum,zkoniecznościwłączonychdoinnychtomówzewzględu
naprzewagęinnychtematów.Tezebranetutajwłaściwieteżmożnabyłorozproszyć
potomachdotyczącychnp.gettawarszawskiegoigettprowincjonalnych,alosjeń-
cówwojennychpowiązaćzlosemrobotnikówwobozachpracyprzymusowej.Nie-
mniejjużwplanachpodziałumateriałówArchiwumnatomy,dokonywanychjesz-
1AdamCiołkosz,Wrześniowewspomnienia,w:Żydpolski-żołnierzpolski,oprac.Hugo
Schlesinger,StanisławBorkowski,Rzym1945,s.8;reprintiprzekładnaj.angielski:Żydpolski
-żołnierzpolski.PolishJew-Polishsoldier(1939-1945),tłum.JulianBussgang,Warszawa
2010,s.8.
2Więcejnatematstosunkówpolsko-żydowskichwWojskuPolskimw:DariuszStola,Nadzieja
izagłada.IgnacySchwarzbart-żydowskiprzedstawicielwRadzieNarodowejRP(1940-1945),
Warszawa1995.
