Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
XXI
dziennikarsko-literackich.OdnotowałagonGazetaŻydowska”,którazamieściłateż
krótkąbiografięzmarłego,zakończonąsłowami:
RedaktorCwiPryłuckibyłŻydemogorącymsercużydowskim,wszystkocożydowskie
interesowałogożywo,każdapożytecznainicjatywaznajdowałajegopoparcie.[ł]Czło-
wiekoszerokichhoryzontachiwielkiejuczynności,popierałszczególniemłodychadep-
tówsztukipisarskiejiotwierałimdrogędowielkiejnierazkariery.Nigdyniezniżałsiędo
ówczesnegopoziomuwalkpartyjnych.Posiadałprawdziwąkulturędziennikarskąwlepszym
tegosłowaznaczeniu
66
.
PogrzebCwiPryłuckiegoodbyłsięnacmentarzuprzyOkopowej.Zdaniem
Sz.Szajnkindera,byłskromnyicichy
67
.NiecowięcejszczegółówzanotowałPerec
Opoczyński:
PogrzebodbyłsięwpierwszydzieńSzawuot.ChazanHirszmanwrazzchóremodśpie-
wałwłaściwewersetyPsalmówinadotwartymgrobemwypowiedziałkilkasłówna
tematświęta.Więcejniemówiłzpowodunowegozarządzenia,wedlektóregoniewolno
mupublicznieprzemawiaćbezuprzedniegodostarczeniaodpowiedniemuurzędowitłu-
maczenianażydowski[ł].Napogrzebprzybyłagarstkażydowskichpisarzyibyłych
działaczy
68
.
Grobu,którywedługJonasaTurkowamiałsięznajdowaćwaleigłównej
69
,powoj-
nienieodnaleziono.
LosCwiPryłuckiegowydajesiętypowydlaweteranówwielkonakładowejżydow-
skiejprasymasowejzpoczątkuXXw.Pamięćotych,którzyprzezcałedziesięciolecia
kształtowaliopinieżydowskichmas,poszerzaliichhoryzonty,uczyliwidziećirozumieć
światpozagranicamiwłasnegomiasteczkaczymiasta-odeszłarazemzichwiernymi
czytelnikami.
***
WspomnieniaCwiPryłuckiegowdużejmierzepodzieliłylosswegotwórcy.Jako
żeniedotyczyłyokupacjiniemieckiej,nieznalazłysięwkręguzainteresowańbadaczy
Zagłady,atoonigłówniekorzystalizmateriałówzgromadzonychwArchiwumRin-
gelbluma
70
.JakopierwszyzainteresowałsięnimiMarianFuks,zbierającywlatach70.
XXw.materiałydomonografiioprasieżydowskiejwWarszawie
71
;tozjego
66ZmarłredaktorCwiPryłucki,nGazetaŻydowska”,27V1942,s.2.
67S.Szejnkinder,op.cit.
68P.Opoczyński,Warszewergeto-chronik-maj1942,k.11-12,tłum.M.Polit,w:ArchiwumRin-
gelbluma.KonspiracyjneArchiwumGettaWarszawy,t.31[wprzygotowaniu].
69J.Turkow,op.cit.,s.373.
70Wgetcienajpewniejwiedziano,żePryłuckispisujepamiętniki.Wzmiankaonichpojawiasię
wprzywoływanymjużartykuleIcchokaBornsteina(zob.wyżej,przyp.62)z1946r.,czylina
czterylataprzedodnalezieniemIIczęściArchiwumRingelbluma.
71M.Fuks,PrasażydowskawWarszawie1823-1939,Warszawa1979,s.131,przyp.13.