Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
2.Ogólnewiadomościonapędzieelektrycznym
zewzorem(2.1)zmniejszeniewartościsiłynapędowejFiwywołaefekttak,jakby
wukładziepojawiłsięsamoczynniepewienopór,stanowiącydodatkowąsiłęprze-
ciwnądosiłynapędowej,czylisiłęhamującą,dziękiktórejnastępujespowolnienie
dynamicznegoprocesurozpędzaniasiępręta,cofaktyczniepociągazasobąaktywne
przeciwdziałaniedalszemuosłabianiustrumieniawzbudzenia.Wtensposóbregule
Lenzastajesięzadośćtakżeiwtym-wydawałobysiębardziejzłożonymprzypad-
ku.Przykładtenpokazuje,żeprzyanalizowaniuzjawiskzachodzącychwmakroskali
wmaszynachelektrycznychumiejętnestosowaniewzorów(2.1)i(2.2)uzupełnionych
oregułęLenza(pozwalającąwłaściwieustalaćobowiązująceznakiróżnychwielkości
elektrycznych,takichjaknapięcia,prądyimagnetycznestrumienieskojarzone)po-
zwalawpraktyceinżynierskiejunikaćodwoływaniasiędozwartychzapisówpraw
elektromagnetyzmuwpostaciiloczynówwektorowych,któreprzynieumiejętnejich
interpretacjimogąbyćźródłembłędu.
Jeśliwzór(2.1)obustronniepomnożyćprzezwartośćprąduI,topoodpowiednim
pogrupowaniuczynnikówiskorzystaniuzewzoru(2.2)otrzymujesięwzórprzedsta-
wiającypewienbilansmocy(2.5).Ponadtołatwospostrzec,żeobaczynniki:F-siłę,
iV-prędkośćliniową,otrzymanewkońcowejpostaciwykonanegoprzegrupowania
możnadodatkowojeszczepomnożyćipodzielićprzezsamądowolną,bylenieujem-
liczbęr.Oznaczato,żerozważanydotychczasruchprostoliniowypewnegood-
cinkaprzewodnikaelektrycznego,odbywającysięwkierunkuprostopadłymdojego
długości,możnawdowolnympunkcietegoruchu(czyliwdowolnejchwili)traktować
takżejakoruchtegoodcinkaprzewodupostycznejdojakiegośzakrzywionegowtym
punkcietoruodowolnympromieniukrzywiznyr.Wówczassamąmocmechaniczną
możnawyrazićrównoważnymwzorem,gdziedlachwilowychwartościzamiastsiły
występujejejmoment,azamiastprędkościliniowejpojawiasięodpowiadającajej
prędkośćkątowa.
to
(2.5)
(2.6)
(2.7)
Polewejstroniewzoru(2.5)występujechwilowamocelektryczna:
,apo
prawejstronieotrzymanewzorywyrażająchwilowąmocmechanicznąbądźtowru-
chupostępowym,bądźwdanympunkciepołożeniarozważanegopręta(odpowiadają-
cymdanejchwili),stycznymdoniegoruchuobrotowym:
,nieza-
leżnymodwielkościpromieniakrzywiznytoru.
DlajednostekwyrażonychwukładzieSItakibilansniemożewżadnymstopniu
zależećodwspółczynnikówk
Fik
E,bowfizyceopisującejrealnyświatmaterialny,
wktórymobowiązujeprawozachowaniaenergii,formalnymitrikamiobliczeniowymi
niemożnaaninschowaćdonikąd”,aninstworzyćzniczego”-żadnej,najmniejszej
nawetporcjienergii(czyteżmaterii-namocysłynnegowzoruEinsteinaE=mc2
równoważnejprzecieżtakiejenergii).