Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PawełKrysztofowicz
UniwersytetSzczeciński,WydziałFilologiczny
Kanonliterackinaprzestrzenidziejów1
Możnabyprzypuszczać,żedyskusjanadkanonem,takżywoobecnawko-
lejnychdekadachXXwieku,podkoniectegostuleciauległaosłabieniu,
asamopojęcie,uważanejużzaprzestarzałe,zajęłoraczejzaszczytnemiej-
scewszklanejgablociemuzeumliteratury,niżstanowiłoasumptdodalszej
żywejdebatywśródwspółczesnychbadaczyliteratury.NapoczątkuXXI
wiekuJerzyŚwięchpytałwięcprowokacyjnie:
Komużbowiemprzyszłabydziśochotaoceniaćwartośćdziełliterackichwe-
dlejakiegośjednegouniwersalnegowzorca,którybyłbywciążpowszechnie
akceptowany?Któżmiałbyodwagęprzyznać,żeistniejenadalstały,opornyna
działanieczasuzespółarcydzieł,naktórym,jakkiedyś,kształcisięsmaklite-
rackipubliczności?2
Zdaniesobiesprawyzfaktu,żepojęciekanonustraciłoswojąnorma-
tywnąmoc,nieoznaczajednak,żesamterminprzepadłwotchłaninie-
pamięci.Każdorazowepodjęcietematurodziwielepytań,przedktóry-
mistająhistorycyliteratury,studenciczydociekliwiczytelnicy.Pierwszą,
fundamentalną,sprawąstajesiękwestiastatusuliteratury:czymjestlite-
raturadzisiajwogóle,czymsięstała;czywzbiorowejświadomościfunk-
cjonująswoistewyznaczniki,któreorzekają,coliteraturąjest,comożenią
być,acozdecydowanieniąniejest.Postawienietakichpytańwkontek-
1Artykułjestzmodyfikowanąiskróconąwersjąrozdziałupracymagisterskiejpisanejpodkie-
runkiemprof.dr.hab.MarkaSkwary,obronionejw2017r.wInstytuciePolonistykiiKulturo-
znawstwaWydziałuFilologicznegoUniwersytetuSzczecińskiego.
2J.Święch,Burzewokółkanonu/kanonów,w:Kanoniobrzeża,red.I.Iwasiów,T.Czerska,Kra-
ków2005,s.13.
19
