Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Atrakcyjnośćamechanizmydoborupłciowegoiteoriasygnalizacjibiologicznej
odżywionych,zdrowszychczyteżposiadającychkorzystniejszewokreślonymśro-
dowiskugeny(Krzanowskaiin.1997,Cartwright2000,KrebsiDavies2001,Dan-
chiniin.2008).
17
1.2.Mechanizmydoborupłciowegoaalokacjaenergii
JaktwierdziłDarwin(1960),efektemzarównodoboruwewnątrzpłciowego,jakimię-
dzypłciowegomożebyćwytworzeniespecyficznychadaptacjiumożliwiającychosią-
gnięciemaksymalnegosukcesureprodukcyjnego.Wperspektywiedoborupłciowego
należyjetraktowaćdwupłaszczyznowo.Zjednejstrony,adaptacjąsątakiecechymor-
fologiczneibehawioralne,dziękiktórymposiadającyjeosobnikbędziepostrzegany
jakoatrakcyjnydlapłciprzeciwnejiprzeztobędzieczęściejwybieranydorozro-
du.Zdrugiejstrony,adaptacjąbędzietakżezestawcechumożliwiającychwykrycie
ioszacowanieatrakcyjnościosobnikaorazdokonanienatejpodstawiewyborupart-
nera(GangestadiScheyd2005).Czynnikiemograniczającympowstawanieoburo-
dzajówadaptacjimogąbyćjednakuwarunkowaniaenergetyczne.Abylepiejdostrzec
teograniczenia,należyuświadomićsobie,żekażdyorganizmmożnatraktowaćjako
jednostkęenergetyczną,któragromadzienergięześrodowiskaiprzeznaczająnaróż-
neprocesyżyciowe(czylidokonujejejalokacji)(GangestadiScheyd2005).Zasoby
energetyczne,którymidysponujeorganizm,niesąjednaknieograniczone.Stantaki
wymuszaodpowiedniądystrybucjęenergii,jakądysponujeosobnik,cozostałoopi-
saneprzezteorięhistoriiżycia(ang.thelifehistorytheory)(Stearns1992).Głównezało-
żeniatejteoriiwynikajązprawtermodynamikiorazztzw.zasadyalokacji,zgodnie
zktórymiokreślonaporcjaenergiizużytanajedencelniemożebyćprzeznaczona
nainny(Hill1993).Organizmyżywewykorzystujądostępnąenergięakumulowaną
wtrakcieżyciawróżnychfunkcjachżyciowych,takichjakwzrost,obronaprzedpa-
togenami,mechanizmyumożliwiająceprzeżycieorazrozmnożeniesię.Procesyte
częstokonkurująotesameograniczonezasobyenergetyczneorganizmu,dlatego
niedouniknięciasąrozmaitefizjologiczno-morfologiczneustępstwaikompromisy
(ang.trade-off)(Hill1993).Ograniczeniezasobówdostępnejenergiiorazkonieczność
podtrzymywaniaróżnychfunkcjiżyciowychsprawiają,żedobórnaturalnyniebę-
dzieHtolerował”nieograniczonegorozwojuokreślonychadaptacjiosobnika(np.po-
zwalającychnarodzeniezbytdużejliczbypotomstwa).Należysięwięcspodziewać,
żenajkorzystniejszedlaosobnikabędzieposiadanietakichadaptacji,którepozwo-
ląmunaoptymalnelokowanieenergiiwrozmaiteprocesyzwiązanezprzeżyciem
ireprodukcjąwtakisposób,któryjednocześniebędziemaksymalizowałjegoftness6.
6
Terminftness(ang.)wujęciuuproszczonym,odnoszącymsiębezpośredniodoosobnika,można
rozumiećjakowskaźniksukcesureprodukcyjnegowyrażonywodniesieniudoinnychosobników
(tzw.względnysukcesreprodukcyjny)(Dunbar1982)lub,jeszczeprościej,jakozdolnośćdomożliwie
wysokiejreprodukcji(Sperlich1977).Dotychczasniezaproponowanojegodobregoodpowiednika
wjęzykupolskim,choćzwykłosięużywaćterminuHdostosowanie”lub–rzadziej–Hdopasowanie”bądź
Hwartośćprzystosowawcza”(Krzanowskaiin.1997).Terminytejednaknieoddająwpełniznaczenia
ftnessiczęstobudząkontrowersjewśródnaukowców.
