Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Biologiaatrakcyjnościczłowieka
Korzystnemożebyćnaprzykładposiadaniemniejszejliczbypotomstwa,aleolep-
szychparametrachzdrowotnych(GangestadiScheyd2005).
Przedstawionezasadyumożliwiająrozpatrywaniemechanizmówdoborupłcio-
wegowkategoriachmodeluzyskówistrat.Określonefenotypymożnawięctraktować
jakojednostkirealizująceokreślonestrategieżyciowepozwalająceim,popierwsze,
przetrwaćwśrodowisku,powtóre,zdobyćpartneraipotrzecie,urodzićiwycho-
waćpłodnepotomstwo.Realizacjaposzczególnychelementówtychstrategiibędzie
wiązałasięzszeregiemkompromisówwalokacjienergiimającychswojeodzwiercie-
dleniezarównowmorfologii,jakiwbehawiorzesamcówisamic.Stantakinarzuca
specyficznąnomenklaturę,bliższąraczejnaukomekonomicznymniżbiologicznym
(np.definiowaniemodeliHzyskówikosztów”wwyborzepartnera:GangestadiSimp-
son2000,Gangestadiin.2005).Chociażposługiwaniesięwodniesieniudoorgani-
zmówżywych,aszczególniedoczłowiekaterminamitypu:wartośćosobnika,jakość
partnerska,jakośćbiologiczna,inwestycjerodzicielskielubzyskiistratywynikające
zezwiązkuzpartnerem,możewywoływaćsprzeciwnaturyetycznej,tozaletymetod
badawczychopartychwdużejmierzenamodelowaniumatematycznymorazprecy-
zjaiczytelnośćstosowanejterminologiipowodują,żeichzastosowaniewprzypadku
rozpatrywaniazagadnieńewolucyjnychnależyuznaćzauzasadnione.
1.3.Ewolucjapreferencjiiatrakcyjnegoornamentupłciowego
Gdyrozpatrujesięproblemwyborupartneraseksualnegoprzezsamice,istotnestaje
sięrozpoznanie,którecechymorfologiczne,fizjologiczneibehawioralnemogąbyć
obiektemichzainteresowań.Darwin(1960)wyróżniłtrzyklasycechdymorficznych
różniącychsamcaisamicę(zob.równieżAndersson1994).Pierwszaznich,nazy-
wana„pierwszorzędowymicechamipłciowymi”,obejmowałagonadyinarządy
kopulacyjne,któresąbezpośredniozwiązanezaktempłciowymireprodukcją.Ce-
chydrugiegorodzaju,określanejako„drugorzędowecechypłciowe”nieodgrywa-
jąbezpośredniej,mechanicznejroliwprocesiezapłodnienia.Ichznaczenieujawnia
siępodczasrywalizacjiopartnera–posiadanietakiegorodzajucechmożeznacząco
przyczynićsiędouzyskaniaprzewaginadrywalamiizdobyciadostępudosamicy.
Przykładamitychcechsąstrukturysłużącedowalkizrywalamilubichodstrasza-
nia,jaskraweubarwienie,głośnyrepertuarwokalny,większerozmiaryciała.Według
Darwinacechytewyewoluowałyjakoefektdoborupłciowego,któryczęstodziałał
wkierunkuprzeciwnymniżdobórnaturalny.Wskrajnejpostacimógłwięcobniżać
szansenaprzeżycieosobnika7.Trzecirodzajcechto„ekologicznecechypłciowe”.
Sąonestosunkowomniejpowszechneiconajwyżejpośredniozwiązanezfunkcja-
mirozrodczymi.Wświeciezwierzęcymzregułyodzwierciedlająoneróżnedlaobu
7
Należyjednakzaznaczyć,żeczęstorozgraniczeniemiędzycechamipierwszo-idrugorzędowymibywa
słabozaznaczone.Zdarzasiębowiem,żetasamacechapełnizarównomechanicznąrolęwprocesie
zapłodnieniaijednocześniemaznaczeniepodczasrywalizacjiwewnątrzpłciowej–naprzykładbudowa
penisauniektórychzwierzątumożliwiausuwanienasieniarywalizdrógrodnychsamicy(więcej
orywalizacjiplemników:BirkheadiHunter1990,BirkheadiParker1997).
