Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Gospodarkato,używającjęzykateoriisystemów,złożonyukład(system)podmiotów
pełniącychróżnefunkcjeiosiągającychrozmaitecele,powiązanychwielomarelacjami,
którychtreściąiskutkiemprzepływydóbr,usług,pieniędzyiśrodkówfinansowych
orazinformacji.
Gospodarowaniepoleganawykorzystywaniuprzezpodmiotygospodarczeróżnych
zasobównajogólniejmówiąc,pracyikapitału,awięcludzkichrąkiumysłóworazróż-
nychnarzędzimaterialnych,intelektualnychorazfinansowych,abyosiągnąćróżnorodne
celeiwykonaćrozmaitezadania.Gospodarstwadomowedążądozaspokojeniaswoich
bieżącychpotrzebkonsumpcyjnychizwiązanychzwychowaniemdzieciorazpragną
tworzyćipowiększaćwłasnymajątek,którystanowioichbogactwie,dajesatysfakcję
izabezpieczaichprzyszłość.Przedsiębiorstwa,jakozłożonesystemowoorganizacjesłu-
żącewytwarzaniudóbriusług,starająsięosiągnąćzyski,bydaćdochódwłaścicielom
izapewnićsobieprzetrwaniewzłożonymiciąglezmieniającymsiękonkurencyjnym
środowiskugospodarczym.Instytucjepubliczne,atakżezłożonesystemowoorganiza-
cjeosiągająceleiwykonujązadaniawyznaczoneprzezpaństwowinteresiepublicznym,
propublicobono,dladobrapowszechnego,wspólnego,czyli„dlaspołeczeństwa”.
Dobrzezorganizowanysystemekonomicznygospodarkirynkowejtotakisystem,
którywszystkimpodmiotomwzłożonejhierarchiimniejszychiwiększych,bogatszych
ibiedniejszych,trwałychiistniejącychprzelotniepozwalaosiągaćwłasnecele,takabynie
działosiętokosztemzdolnościinnychdoosiąganiaswoichcelów.Systemtakicharaktery-
zujesięswegorodzajuharmonią,jegoelementywspółistniejąiuzupełniająsię.Takposta-
wionejtezieprzeciwstawiasięczęstopropagowanyiniestetyczasemrealizowanypostulat
naiwnierozumianego„darwinizmuekonomicznego”,zgodniezktórymrozwójwymaga,
byzwyciężalinajsilniejsi,asłabsibylieliminowaninaiwnierozumianego,gdyżniemato
oczywiścienicwspólnegozrzeczywistąlogikąfunkcjonowaniairozwojuprzyrody,wktó-
rejróżneorganizmytworząspójnącałośćpoprzezzasiedlanieróżnychniszekologicznych
iwzajemneuzupełnianiesię;niejesttak,żezwyciężajątylkonajsilniejsi,onidoswego
istnieniapotrzebująsłabszych:sametygrysyniemogłybyistniećnietylkobezantylop,
którymisiężywią,aletakżebezolbrzymiejróżnorodnościinnychorganizmów,którenie
zwalczająsię,leczwspółtworządlasiebiewarunkiistnienia.Ipodobniepowinienbyćzbu-
dowanyzdrowysystemekonomiczno-społeczny:powinienstwarzaćwarunkidowspół-
istnieniaróżnychpodmiotówekonomicznych,takabyznajdowaływnimmożliwościjak
najpełniejszegoosiąganiawłasnychcelówiwykonywaniaswoichzadań1.
1
Jakłatwozauważyć,postulattenjestbliskitzw.zasadziePareta,októrejbędziemowawrozdziale1.