Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
1.Zagadnieniaogólne
Materiaływkawałkach.Jeżelimateriałjestskładowany,kopiesięwnimstudzienki,
wybierająccałymateriałzestudzienkijakopróbkępierwotną.Jeżelimateriałjestwtoku
rozładowywanialubzaładowywania,pobierasięsystematycznieszuflą,copewien
określonyczas,próbkępierwotną.
Wprzypadkukawałkówmateriałunierównejwielkości(np.kawałkówwęgla,tzw.
pospółki)należyzwracaćuwagę,abybyłazachowanawłaściwadanejpartiimateriału
proporcjaskładukawałkówróżnejwielkości.Pobranąpróbkęogólnąmateriałuwka-
wałkachrozdrabniasięizmniejszawedługwskazówekpodanychwdalszymtekście.
Materiałyproszkowe.Pobieraniepróbekproszkówwykonujesięzapomocązgłębni-
ków(rys.3),podobnychdozgłębnikówstosowanychdopobieraniacieczy.Dwiekoncen-
trycznerurymająotwory,któreprzyjednympołożeniurączektrafiająnasiebie(zgłębnik
otwarty),przydrugimzamykajązgłębnik.Zgłębnikzamkniętywbijasięwwarstwę
materiału,otwierasięgoobrotemrączek,pochwilizamykaiwyciąga.Wprzypadku
materiałówproszkowychrównieżnajwygodniejjestpobieraćszufląpróbkipierwotne
wtrakcierozładowywanialubzaładowywania.
Metaleistopy.Niektóremetaleistopykruche,wwiększościjednaktoma-
teriałykowalne.Pobieraniepróbkidoanalizypolegawtymprzypadkunanawiercaniu
kawałkametalu,odlewulubgotowegowyrobuodpowiednimwiertłemmechanicznym,
dającymwiórkiowłaściwejgrubości.Wprzypadkuwlewków(kawałków)stopównależy
liczyćsięzczęstospotykanąniejednorodnością,nierównomiernymrozkłademskładni-
kówstopowychlubdomieszekzanieczyszczającychwcałejmasiestopu.Dlategonależy
wywiercaćwiórkizróżnychmiejsckawałkastopu,abyzapewnićsobiewmiaręśredni
składpróbki.Analizującmetaleistopyowysokimstopniuczystości,należypamiętać
omożliwościzanieczyszczeniapróbki,pochodzącegozużytychnarzędzimechanicznych.
1.2.H.Rozdrabnianieizmniejszaniepróbek
Próbkaogólnawkawałkach(np.węgiel,ruda)zawierazwykleok.1000kgmate-
riałuiprzedzmniejszeniemjejmusibyćrozdrobniona.Kawałkirozbijasięnamniejsze,
wielkościorzechawłoskiego,iwtedyusypujezpróbkiogólnejstożek,sypiąckażdą
nowąporcjęnaszczytstożka.Stożekrozpłaszczasięidzielinaczteryrówneczęści.
Dwieprzeciwległeodrzucasię,azdwóchpozostałychusypujesięnowystożek.Tak
postępującdochodzisiędook.50kgpróbkiiwtedypróbkęrozdrabniasięodpowied-
nimłamaczemdoziarnowielkościparumilimetrów,usypujestożekizmniejszając
dalejmetodąćwiartkowaniadochodzidopróbki1–2kg,któdostarczasiędolabora-
torium.
Wdużychzakładachprzemysłowych,odbierającychczęstodużepartiemateriałów
wkawałkach,np.rud,budowanespecjalneoddziałydorozdrabniania,wyposażone
wautomatyczneaparatyrozdrabniająceizmniejszającepróbkędopostacilaborato-
ryjnej.
Próbkawlaboratoriummusibyćdalejrozdrabniana,szczególniegdymabyćsta-
pianalubrozpuszczanawkwasach.Imlepszejestrozdrobnienie,tymszybciejpróbkasię