Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MiejsceLudowegoWojskaPolskiegowsystemiepolitycznymPRL
ntak”głosowało30,5%,nadrugie–44,5%,natrzeciezaś–68,3%
osóbbiorącychudziałwreferendum36.
nWygrane”przezkomunistówiichsojusznikówreferendum
przyczyniłosiędotego,żeKRNuchwaliławreszcieordynacjęwy-
borcządoSejmuUstawodawczego.Uznając,żeniemożnajuż
dłużejodkładaćwyborów,wlistopadzieustalonoichterminna
19stycznia1947r.Jednocześniekomuniściuczyniliwszystko,aby
zwycięstwowyborczestałosięichudziałemiwtymcelupowoła-
lidożyciawojskowegrupyochronno-propagandowe37.Korzystając
zsiłyipozycjiwojska,milicjiiaparatubezpieczeństwa,przygoto-
wywanowyborywatmosferzeterroruizastraszenia.Tewszystkie
przedsięwziętenśrodkibezpieczeństwa”mogłybyjednakkomuni-
stomniezagwarantowaćwyborczegozwycięstwa,gdybynieuciekli
siędolicznychfałszerstw38.
4lutego1947r.odbyłosiępierwszeposiedzenieSejmuUsta-
wodawczego.NastępnegodniaprezydentemzostałBierut,a8lu-
tegopowołanonowyrząd–jużbezudziałuministrówzPSL–na
któregoczelewmiejsceOsóbki-Morawskiegostanąłinny(bardziej
oddanykomunistom)socjalistaJózefCyrankiewicz.Sejmuchwalił
takzwanąmałąkonstytucję,która–jaksiępotemokazało–obo-
wiązywałaprzezprawie5lat.Kończyłsięwtensposóbważnyetap
tworzeniawPolscesystemukomunistycznego.Procestendopełnił
sięwnastępnymrokuwrazzpowstaniemPZPRiuformowaniem
systemuquasi-monopartyjnego39.
36Natentematszerzejzob.:Referendumz30czerwca1946r.Przebiegiwyniki,
oprac.A.Paczkowski,Warszawa1993;Cz.Osękowski,Referendum30czerwca1946
rokuwPolsce,Warszawa2001.Zob.też:K.Drażba,Urnatojesttakipniak.Wrzucisz
„nie”,wychodzi„tak”.Referendumz30czerwca1946rokuwPolscenaprzykładziewoje-
wództwagdańskiego,Gdańsk2016.
37Natentematszerzejzob.:J.Wtorkiewicz,WojskoPolskiewakcjipropagandowej
iwyborachdoSejmuUstawodawczegow1947roku,Warszawa2002.
38Zob.:Koniecjałtańskichzłudzeń.Sfałszowanewybory–19I1947,red.M.Wenklar,
Kraków2007;Cz.Osękowski,Wyborydosejmuz19stycznia1947rokuwPolsce,Poz-
nań2000.
39Natentematszerzejzob.:Cz.Kozłowski,Rok1948,Warszawa1988.
45