Book content

Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
Guriewicz-żebadacz(niemalzawsze)„madoczynienianiezży-
wąosobą,leczztekstami,świadectwamipisanymi,iniewolnomu
posługiwaćsiępojęciamiiterminamizzakresupsychologii”(Gu-
riewicz,2002,s.20).
Ideacyjneteoriekulturysąkrytykowanewłaśniezaswoją„ide-
acyjność-patrząbowiemnaswójprzedmiotbadawczyz„piętra
abstrakcji”.Lecznatymwłaśniepolegaichidealizującycharakter,
którypodkreślaabstrakcyjnośćprzedmiotubadawczego.Badacz
zdajesobiesprawę,żeniedocieradoistotybadanychzjawisk,lecz
tworzykonstrukty,przypisująckomuśokreślonewierzenia,oby-
czaje.JaksłuszniekonstatujeRogerM.Keesing,„epistemologicznie
kulturysąwtejsamejdziedziniecojęzyk(językdeSaussurelaczy
kompetencjaChomskylego),jakownioskowanekodypojęciowe
leżącepozasferąobserwowalnychzdarzeń(Keesing,1974,s.77).
Wtymujęciujęzykjestobszaremkultury,dziękiczemumożna
użyćmetodimodelilingwistycznychdoanalizyinnychobszarów
kultury(takiebyłozałożeniem.in.antropologówkognitywnych).Ja
natomiastzakładam,żetonietylejęzyk,cokomunikacjamożebyć
pomocnawanalizieinnychobszarówkultury.
Używanieideacyjnegoujęciakulturywymagasamoświadomo-
ścimetodologicznej,którapozwalauwidocznićhistorycznośćkon-
cepcjiugruntowanychwkulturze.Wtensposóbmożemynaświetlić
historycznośćpojęciakomunikacji.Zjednejstronybowiemmożemy
wbadaniachnaddziejamizjawiskkomunikacyjnychrekonstru-
owaćkomunikaty,zdrugiejzaśmusimymiećświadomośćtego,że
jakobadaczejesteśmyczęściąpewnegohistorycznieuformowanego
sposoburozumieniakomunikacji.
Zideacyjnychteoriikulturyczerpięwybranezałożenia-ich
wybóruwarunkowanyjestpotrzebamiujęciasłużącegobudowie
perspektywykulturalistycznejiniesprowadzasiędoprostejadap-
tacjipojedynczegostanowiska.Dlategoutożsamiamsięzpoglądem
Godlewskiego,którypisze,iż„rzeczywistośćkulturyokazujesięna
tylerozległaiwewnętrzniezróżnicowana,żewymagawspółpracy
27