Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.NORMATYWNAZMIANAROZWOJOWAAZABURZENIAROZWOJU
Możnasięotymprzekonać,choćbysięgającpopodręcznikizpsychiatriidzieci(Namys-
łowska,2007),psychologiiklinicznejdziecka(Kościelska,1988;Bogdanowicz,1991),
neuropsychologiirozwoju(BorkowskaiDomańska,2006)czypsychopatologiirozwo-
jowej(Kendall,2004).Wkażdymznichznajdziemyanalizętakichproblemówdotyczą-
cychnajwcześniejszychokresówżycia,jak:ADHD,dysleksjaczyzaburzeniarozwoju
mowy,aleanalizowanezżnychpunktówwidzenia.Psychologiaklinicznakoncentruje
sięnadiagnozie,terapiiiprolaktycezaburzeń(Bogdanowicz,1991),neuropsychologia
rozwojuuwydatnianeurologicznepodłożeproblemu(Borkowska,2006c),psychopatolo-
giarozwoju,odnosząctrudnościdzieckadoprawidłowegoprzebiegurozwoju,podkreśla
czynnikiryzykaiczynnikiochronnewwypadkukażdegoznich(Radziwiłłowicz,2010),
psychiatriawskazujetakżenafarmakoterapię,czymniezajmująsiępodejściapsycholo-
giczne(Rajewski,2007).Mnogośćpodejśćdozaburzeńrozwojugenerujejednakwiele
niespójnościwzakresieterminologii,diagnostykiiklasykacji.
1.1.3.PROBLEMYWZAKRESIETERMINOLOGIIIKLASYFIKACJIZABURZEŃROZWOJU
Terminzaburzeniarozwojuwliteraturzeprzedmiotujestdeniowanyrozmaicie;często
maniejasnegraniceizasięgtreściowy.Wieluautorówzwracauwagęnato,żekoniecznejest
rozróżnieniezaburzeńzachowaniaizaburzeńrozwoju(KaplaniSadock1990;Obuchow-
ska,2005;Dulcan,2010).ZdaniemObuchowskiej(2005,s.26)„zaburzeniazachowanialub
zaburzeniaintrapsychiczneujawniająsięwówczas,gdydzieckosygnalizuje,żeniezaspo-
kajaswoichpotrzebi/lubniespełniaoczekiwań,jakiewstosunkudoniegomajądorośli”.
Problemydotycząceposzczególnychsferpsychikiczęstomająpodłożeśrodowiskoweczy
sytuacyjneibywa,żeprzemijająorazsąstosunkowopodatnenaoddziaływaniaterapeu-
tyczne.Najwięcejproblemówdenicyjnychwynikajednakznieujednoliconegotłumaczenia
terminówanglojęzycznychsłużącychokreślaniuzaburzeńwklasykacjachmedycznych.
Przytoczonawyżejdenicjazaburzeńzachowania(behaviordisorder),dotyczącacałej
klasyzaburzeńprzejawiającychsięwewszelkichsferachrozwoju,np.emocjonalnejczy
językowej,mylnieutożsamianabywazpojedyncząjednostkąnozologicznązaburzeniaza-
chowania(conductdisorder)wedługICD-10(WHO,1992)orazDSM-IV-TR(APA,2000),
aoznaczającąjedynieuporczywyipowtarzającysięwzorzeccharakteryzującysięzachowa-
niemaspołecznymibuntowniczym.Takanieprecyzyjnośćpowodujeproblemywaspekcie
terapeutycznym,zupełnieinaczejbowiemnależytraktowaćdzieckozzaburzeniamizacho-
wania(behaviordisorder)podpostaciązaburzeńlękowychniżdzieckoagresywne,łamiące
normyspołeczne,uktóregozdiagnozowanozaburzeniazachowania(conductdisorder).
Zaburzeniarozwojudotyczązwyklekilkusferrównocześnie,np.sferypoznawczej
ispołecznej,isąznacznietrwalszeniżzaburzeniazachowania(Obuchowska,2005).
Najczęściejzaburzeniarozwojumająpodłożebiologiczneczywręczneurologiczne,
wzwiązkuztymznacznieoporniejpoddająsięprocesowiterapii(Borkowska,2006c).
Równieżwprzypadkuzaburzeńrozwojurozumianychjakokategoriaproblemówzdarza
się,żetermintenstosowanyjestdookreślaniacałościowychzaburzeńrozwoju,czyli
zaburzeńzespektrumautyzmu(Pisula,2005).
Problemyterminologiczne,atakżecosięztymczęstowiążetrudnościdiagnos-
tycznewynikająm.in.zfaktu,żepsychologiaklinicznadziecka,neuropsychologia
21