Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
E.Ogrodzka-Mazur,U.Szuścik,S.Czudek-Ślęczka,A.Wąsiński(red.),Edukacjamałegodziecka.Tom3,Kraków2010
ISBN:978-83-7850-266-1,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
30
EDUKACJAMAŁEGODZIECKA.TOM3.NOWEKONTEKSTY,POGLĄDYIDOŚWIADCZENIA
pojawieniesięwymagapodjęciakolejnychzabiegów”3.Szybkość,wielość
ipolaryzacjaopcji,myśliorazideiskutkujązjednejstronymożliwościąswo-
bodnegotworzeniaznaczeń,azdrugiej–bezznaczeniowością,którajest
ujawnianaszczególnieprzezmediaiośrodkiwładzy4.Współczesnośćsta-
wiającajednostkęwobecontologicznychdylematówinieostrychkategorii
egzystencjalnychwymuszatransformacjęsposobówmyśleniaoczłowieku,
apośrednio–oedukacji.Istotnestająsiępojęciaposzukiwania,tworzenia
izmiany–rozumianejakowolnaadaptacjadocoraztonowychwarunków,
otwartośćitransformacja,leczprzedewszystkimujmowanewkategoriiak-
tywnegoipodmiotowegokonstruowaniawłasnejwiedzy,krytycznegoire-
fleksyjnegomodyfikowaniareprezentacjipoznawczejnapodstawiesubiek-
tywnych,leczpozbawionychego-isocjocentryzmudoświadczeńisądów.
Wbędącejprzykłademtakpojmowanejedukacjikoncepcjiszkołyjakokul-
turyuczącejsięJerome’aS.Brunerapodkreślasię,żeuczeniepowinnobyć
uczestniczące,proaktywne,wspólne,nastawioneraczejnakonstruowanie
znaczeń,niżnaichasymilację.Wtransformacjiszkoływtymkierunkupo-
mócmożeodniesieniejejdozasad:alternatywnościtworzeniaznaczeń,któ-
resąuzależnioneodperspektywyodniesienia,aktórychdobrezrozumienie
wymagauświadomieniasobietreści,jakiemożnaprzypisaćdanemupoję-
ciu(bezwzględunato,czysięznimizgadzamy);pokonywaniaograniczeń
wkomunikacjizwiązanychzsymbolikąijęzykiemznaczeń;konstruktywi-
zmu;interakcyjności(wspólnoty,uczeniasięodsiebie);bycia„ponadpoli-
tyką”przyjednoczesnejświadomościwpływówspołeczno-kulturowych;do
konstatacji,żeedukacjaniejestsamotnąwyspą,orazdozasadytożsamości
isamopoznania,czylinaciskunabudowaniepodmiotowejtożsamościipo-
czuciawłasnejwartościuczniów,eksponującejzdolnościdonarratywnej
konstrukcjiinarratywnegorozumieniaświata5.
Takżewanalizachdotyczącychfunkcjinauczycielawprocesieeduka-
cyjnymmożnazauważyćstanowiskapostulująceodejścieodracjonalno-
ściinstrumentalnej,związanejzdoktrynąadaptacyjnąitransmisyjną,na
rzeczracjonalnościkrytyczno-emancypacyjnej,bliskiejmyśleniukrytycz-
nemu,atakżehermeneutycznej.MariaJanionzauważa,żenauczycielnie
jestdziśkapłanemkultury,apowinienbyćjejtłumaczem6.Uznajejednak,
3
Tamże,s.105.
4
Z.Bauman,Globalizacja:icoztegodlaludziwynika,przeł.E.Klekot,Warszawa:PIW
2000,s.25.
5
A.Bogaj,Kształcenieogólne.Międzytradycjąaponowoczesnością,Warszawa:IBE2000.
6
M.Janion,Czybędzieszwiedział,coprzeżyłeś?,Warszawa:WydawnictwoSic!1996.
