Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Kategoriepojęciowe
Spomiędzyrozróżnieńipodziałówpozwalającychczłowiekowinasytuo-
waniesięwświecienajwiększywpływmadokonywanieróżnicowańwkon-
tekściejednostkowymJa–OnorazgrupowymMy–Oni.Wsferzespołecz-
nejdokonanietychróżnicowańodgrywaistotnąrolęwkształtowaniusię
tożsamościgrupowej,pozwalającnaustalenie,ktojestczłonkiemgrupy,do
którejdanaosobasięzalicza(My),aktonależydogrupyodrębnej(Oni),
doktórejsamazróżnychprzyczynnależećniemożelubniechce.Opozycja
międzyMyaOnipomagabudowaćwłasnąmapęświata,stanowizasadę
klasyfikacjiorazstrukturęwyznaczającąmiejscewpodzielonejrzeczywi-
stości1.Wyobrażeniaogrupiewłasnej,grupachinnych(obcych)iichwza-
jemnychstosunkachorazzwiązaneztympoczucieswojskościiobcości,
bliskościidystansu,stanowiąpodstawowyelementświadomościspołecz-
nejijedneznajważniejszychaspektówżyciazbiorowego.
Ukształtowanakoncepcjawłasnejgrupyjestniezbędnadlaprocesów
samookreślaniasięorazbudowytożsamości,spójności,solidarnościiemo-
cjonalnejstabilnościgrupowej.Odniesieniedoosóbnależącychdoinnych
gruppomagawstworzeniuwizerunkugrupywłasnej.Niemożnabowiem
określićtego,cozwykłe,codzienneinormalne,bezprzeciwstawieniamu
tego,coniezwykłeiwyjątkowe.Ojakiejśgrupiemożnamyślećjakooob-
cejwtedyitylkowtedy,gdyinnągrupęuważasięzaswoją:imsilniejszy
istniejezwiązekzgrupąwłasną,tymbardziejodczuwasięobcośćinnych
gruptegosamegorzędu.Imwyższejestpoczucieswojskościwłasnejgrupy,
tymwyższepoczucieobcościtychzewnętrznychi–tymbardziejobcysą
ichczłonkowie.Przejawyswojskościiobcościmającharakteremocjonalny
(uczuciowenastawieniawobecobcych,uczuciawłasneiuczuciaprzypisy-
1Patrz:Z.Bauman:Socjologia,Poznań1996,s.44inn.
