Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1020Rolaizadaniapielęgniarkiwedukacjizdrowotnej
wteoriiipraktyce
DanutaZarzycka
Wniniejszymrozdzialeprzedstawionazostanie–wkontekścieedukacjizdro-
wotnej–praktykapielęgniarskawaspekciebehawioralnym,częstoprzeciwsta-
wianawswejistocieaspektowiteoretycznemuiwcorazwiększymstopniuopar-
tanadowodachnaukowych.
Analizaliteraturypozwalanawskazaniezróżnicowanychzadańzawodowych
składającychsięnarolępielęgniarki.Napotrzebytegoopracowaniazanajważ-
niejsząuznanorolęedukatorazdrowia,wielokrotnienazywanegowsposóbnie-
uprawnionypromotoremzdrowia.Świadomerealizowanieprzezpielęgniarki
zadańedukatora,spójnezdziałaniamiinnychprofesjonalistów,którzyrównież
mogątakąfunkcjępełnić(jaknp.:lekarze)wpływanawyższąjakośćichwzajem-
nychinterakcjiizwiększawydajność/efektywność/jakośćedukacjizdrowotnej
[Mendesiwsp.,2014].
Rolaizadaniazawodowepielęgniarkiwyznaczanesąm.in.przezaktynorma-
tywneorazwskazaniateoretyczne.Wszystkieteelementyznajdująwyrazwco-
dziennejpraktyceświadczeniaopiekipielęgniarskiej,gdzierządząprawaścisłe-
gozwiązkuteoriizpraktyką,copozwalanawyodrębnienieswoistegoobszaru
działaniapielęgniarki.
102010Teoriepielęgniarstwanarzeczedukacjizdrowotnej
Definicje,charakterifunkcjespołeczneedukacjizdrowotnejorazpromocji
zdrowiabyłyprzedmiotemdebatprowadzonychwśrodowiskupielęgniarskim,
wceluwypracowaniaramteoretycznych,swoistychdlategoobszaru.
Przeglądbadańztegozakresuwskazujenawykorzystywaniewprojektachba-
dawczychwybranych,klasycznychteoriipielęgniarstwa,najczęściejautorstwa
OremiNeumann,iopieraniezałożeńbadawczychnateoriachogólnychpromo-
cjizdrowiabądźedukacjizdrowotnej,np.BeattiesczyProchaskiiDiClemente-
go[za:Piperiwsp.,1998;za:Whiteheadiwsp.,2004].
Wśródzałożeństosunkowodobrzeuargumentowanychteoretycznie,sprawdzo-
nychwbadaniachnaukowychouznanejmetodologii,aprzeztoakceptowanych
przezautorytetywdziedziniepielęgniarstwa–edukacjizdrowotnejipromocji
zdrowia–wyróżniamym.in.ModelPromocjiZdrowia(HealthPromotionModel
–HPM),określanywopracowaniuTomeyiAlligoodjakoteoriapielęgniarstwa
ouznanejpozycjimiędzynarodowej.JegoautorkąjestNolaJ.Pender[Tillett,
1998].
27