Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
ROZDZIAŁ1
Narodzinyirozwójekonomikikultury
co,ile,wjakisposóbidlakogoprodukować,byuzyskaćnajwiększąefektywność
ekonomicznąmierzonąrelacjąnakładówdoefektów.Nurtbadańekonomicznych
możnapodzielićnamikroekonomię,makroekonomięiekonomięmiędzynarodową.
Ekonomiajakonaukajestściślezwiązanazpowstaniemirozwojemkapitalizmu.
Towłaśnierozwójgospodarkipieniężnej,kapitałuhandlowegoiprodukcjiprzemy-
słowejspowodowałzainteresowanieprawidłamiimechanizmamigospodarkioraz
możliwościamiichwykorzystaniawkształtowaniupolitykipaństw.WXVIiXVIIw.
zwracanouwagęnaprocesypieniężnełączącesięzrozwojemhandlu(merkanty-
lizm).WłaściwyrozwójekonomiijakonaukidatujesięnaprzełomXVIIIiXIXw.,
kiedywWielkiejBrytaniitworzyłasięklasycznaszkołaekonomii.Jejprzedstawicie-
le,zwłaszczaAdamSmith,koncentrowalisięnazagadnieniachrozwojusiłwytwór-
czych.WdrugiejpołowieXIXw.powstałamarksistowskateoriaekonomii,której
centralnymzagadnieniembyławalkaklasowartośćdodatkowąiktórazbudowała
teoretycznepodwalinykomunizmu.KoniecXIXicałyXXw.toczasintensywnego
rozwojuekonomiiipowstawaniawielunowychkierunkówiteorii.Powielkimkry-
zysiegospodarczymlat1929–1933JohnMaynardKeynessformułowałpopytową
teoriędochodunarodowego.Zokresemmiędzywojennymwiążąsięrównież:teoria
niedoskonałejkonkurencji,ekonomiadobrobytuorazteoriarozwojugospodarczego
JosephaSchumpetera.OstatniedekadyXXw.torozwójkierunkówneoliberalnych,
związanychzmonetaryzmemMiltonaFriedmana,teoriąekonomiipodażyArthura
Laffera,hipoteząracjonalnychoczekiwańThomasaSargentaiRobertaLucasaoraz
odrodzeniesiękeynesizmu(postkeynesizm)1.
Ekonomikazkoleitonaukastosowanaodziałalnościgospodarczej,dotycząca
warunkówimożliwościjejprowadzenia,orazoprawidłowościachwystępujących
wpodejmowanychdecyzjach.Ekonomikibranżowetodyscyplinyekonomiczne,któ-
rerozpatrujązwiązkiizależnościwystępującewposzczególnychdziałach,gałęziach
idziedzinachgospodarkinarodowej,stosującmetodyekonomiiorazstwierdzone
przezniązjawiskaiprawidłowościprocesówgospodarczych2.
Przejdźmydozdefiniowaniapojęcia„ekonomikakultury”ipodaniaokoliczno-
ścijegonarodzin.Ekonomikakulturytomłodadyscyplinaekonomicznabadająca
zjawiskaiprawidłowościekonomicznewystępującewkulturzeijejprzemysłach,
atakżeustalającainstrumentypolitykiekonomicznejefektywnewsferzekultury.
Posługujęsięterminem„ekonomikakultury”,aniebyćmożemilejbrzmiącym
dlauchapojęciem„ekonomiakultury”.Czyniętak,gdyżwjęzykupolskimistnieją
przynajmniejdwapowodystosowaniapierwszegoterminu:upowszechnieniepoję-
ciaorazścisłośćipoprawnośćjęzykowa.Dyscyplinanarodziłasięnagrunciean-
glosaskimwlatach60.XXw.jakoculturaleconomics,jakoekonomikakulturybyła
równieżrozwijanawinnychkrajach,wtymwPolsce.Wnajnowszychsłownikach
językapolskiegodyscyplinaekonomicznabadającazjawiskaiprawidłowościekono-
micznewystępującewkulturzetoekonomikakultury,anieekonomiakultury(patrz:
1Napodstawiedefinicji„ekonomia”zinternetowejEncyklopediiPWN,encyklopedia.pwn.pl.
2Ibid.