Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
124
JakubSukiennik,ZbigniewDokurno,BogusławFiedor
rozwiązaniainstytucjonalne(Coase1999).Wskazujeonzatemnasystemin-
stytucjonalny,którytworzyistniejącyporządekprawny,polityczny,społeczny
iekonomicznyorazkształtujeprocesygospodarcze.Zdaniemwielubadaczyto
właśniesprawniefunkcjonującysysteminstytucjonalnyorazskutecznesposo-
byegzekwowaniainstytucjimająprowadzićdouporządkowaniarelacjimiędzy
ludźmi,obniżenianiepewnościwprocesiewymianyorazredukcjikosztówtrans-
akcyjnych(North1991;Leković2011).Naznaczenieinstytucjiwkształtowaniu
rozwojugospodarczegoiprocesówwymianyzwracająrównieżuwagęP
.Milgrom
iA.Greif(Milgrom,North,Weingast1990;Greif1994).Wrezultacierównie
istotnajestdziśrangaefektywnychinstytucjiwprocesieprowadzącymdozrów-
noważonegorozwoju.
1.1.Instytucjewprocesie
zrównoważonegorozwoju
ZdaniemK.KlitgaaradiL.Krallfundamentalnyproblemzwiązanyzimplemen-
tacjązasadekonomiiekologicznejleżypostronieniezrozumieniainstytucjonal-
negokontekstufunkcjonowaniagospodarkirynkowejinadmiernegonaciskukła-
dzionegonateoretycznemodele,będącekluczowąmetodąbadawcząekonomii
neoklasycznej(Klitgaard,Kraal2010).Istotnymelementemjestrównieżsposób
funkcjonowaniarynków,aszczególnieindywidualnychpodmiotówgospodar-
czych,którewdążeniudopartykularnychcelówczęstoniezwracająuwagina
wspólneinteresyczydobropubliczne.Mimotopojawiasięcorazwięcejbodźców
doprowadzeniadziałalnościzgodnejzideąspołecznieodpowiedzialnegobiznesu.
Przykładowokonsumencizaczynająunikaćproduktówwytwarzanychznaraża-
niemżyciapracownikówlubśrodowiska(Whittaker2011).Podobnewnioskido-
tycząkoncepcjizrównoważonegorozwoju,którazdobywacorazszerszeuznanie
wewspółczesnymświecie,ajejczęściąjestchoćbyglobalnapolitykazarządzania
energią2.
Bardzoważnymelementemanalizyuwarunkowańsprzyjającychzrównoważo-
nemurozwojowisąrynkoweinierynkowebariery,wtymrównieżinstytucjonalne,
np.związanezprocesemzmianinstytucjonalnychlubokreśleniemprawwłasności
dozasobówśrodowiskanaturalnego(Scrieciu,Barker,Ackerman2013;Slaviko-
va,Kluvankova-Oravska,Jilkova2010;Delacote,Montagne-Huck2012).Bar-
dzoczęstoprawatesąźlezdefiniowanielubpozostająniezdefiniowanewogóle3.
Kłopotemjesttakżewystępowaniewysokichkosztówtransakcyjnychnarynku
regulacjiekologicznych,któremająprowadzićdowzrostudobrobytuspołecznego
(Scrieciu,Barker,Ackerman2013).Trudnościwewłaściwymdoborzeprawwła-
2Zarządzaniejestturozumianejakoproces,któregoczęściąjestkształtowaniestrukturyinstytucjo-
nalnejprzyuwzględnieniuinteresówwspólnych,lokalnych,krajowychiglobalnych(Karlsson-Vinkhuyzen,
Jollands,Staudt2012,Vatn2010).
3Należyodnotować,żeimprecyzyjniejsązdefiniowaneprawawłasności,tymzawieranekontraktysą
bardziejkompletne,arynekdziaławsposóbbardziejefektywny(Sukiennik2016).
