Book content

Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
„Ekonomista”2019,nr5
http://www.ekonomista.info.pl
518
KarolinaGoraus-Tańska,MartaTowalewska
cjejesttzw.martwympunktem(deadend).Tegotypuumowyniesprzyjająroz-
wojowikapitałuludzkiegoipostrzeganejakonegatywnysygnałdlaprzyszłych
pracodawców.Powodująproblemyzeznalezieniemstałejpracyiograniczają
migracjęzwtórnegodopierwotnegosektorarynkupracy.Osobyzatrudnione
napodstawieumównaczasokreślonyprzeciętnierzadziejuczestnicząbowiem
wszkoleniachniżosobyzatrudnionenastałe(Boothiin.2004,Palczyńska2016).
Inwestowaniewkapitałludzkipracownikówzatrudnionychnaczasokreślony
ograniczanejestzwykledoszkoleńniezbędnychdopodjęciapracy,ainwesty-
cjeprzynoszącezwrotwdługimokresieniemajądlapracodawcówuzasadnienia
ekonomicznego.Konsekwencjąbrakuinwestowaniawkapitałludzki,zarówno
wkontekścieformalnegokształcenia,jakizdobyciapraktycznychumiejętności,
jestpogłębianieróżnicwpłacachosóbposiadającychpracęstałąiterminową,
jakrównieżróżnicwszansieuzyskaniaawansuczyzmianymiejscazatrudnienia
(ForrieriLuc2003,Kiersztyn2012).Dlaosóbpracującychnapodstawieumów
terminowychprawdopodobieństwouzyskaniawprzyszłościstałegozatrudnienia
jestniższewporównaniudoosóbzatrudnionychnaczasnieokreślony.Podjęcie
pracywformieterminowegozatrudnieniazwiększanatomiastprawdopodobień-
stwostaniasięwprzyszłościosobąbezrobotną(Scherer2004,Pilc2017).Ponadto
pracownicyzatrudnieninaczasnieokreślony,zktórymiwprzeszłościzawierano
umowyterminowe,otrzymująwynagrodzenieprzeciętnieniższeniżosobypracu-
jącenapodstawieumówstałych(Boothiin.2000,Pilc2017).
Wynikibadańempirycznychniewskazująjednoznacznie,jakąrolęwkontekście
dwóchwskazanychteoriiszansyczypułapkipełniąumowynaczasokreślony.
Wzależnościodstosowanegopodziału(wedługpłci,wieku,przeszłościzawodowej,
wykształcenia,czasutrwaniaumowyterminowej)orazanalizowanegokrajubada-
czeskłaniająsiękuobuteoriom(Boothiin.2004,D’AddioiRosholm2005,Sche-
rer2004,BaranowskaiGebel2011,H.InghamiM.Ingham2014,Kiersztyn2016).
WprzypadkurynkupracywPolscepotwierdzenieznajdujekoncepcjaogra-
niczonejmigracjipracownikówpomiędzypierwotnymiwtórnymrynkiempracy.
Biorącpoduwagępracownikówzatrudnionychnapodstawieumówterminowych,
wperspektywieroku69%pracownikówniezmieniaformyumowy,15%podej-
mujestałąpracę,8%stajesiębezrobotnymi(H.InghamiM.Ingham2014).Ana-
logiczneanalizyprzeprowadzonepo3i5latachodpodjęciapracynapodstawie
umowyterminowejwskazująnaporównywalnyudziałpracowników,którzypo-
siadająpotymczasieumowystałelubkontynuujązatrudnieniewdotychczasowej
formie(Kierszyn2014,Palczyńska2016).Największąszansęnaznalezieniestałej
pracywśródpracownikówzatrudnionychnaczasokreślonymająosobyzwykształ-
ceniemwyższym,wwiekuod30do45lat,azatemposiadającejużdoświadczenie
zawodowe(Palczyńska2016).
Niebezznaczeniajestrównieżtypzawieranejumowyterminowej.Wprzypad-
kurynkupracywPolsceszansenaznalezieniewprzyszłościstałegozatrudnienia
wyższedlaosóbzatrudnionychnapodstawieumowyopracęnaczasokreślony
wporównaniudoosóbzatrudnionychnapodstawieumówcywilnoprawnych(Pilc
2017).Umowycywilnoprawne,podobniejakumowypracysezonowej,klasyfiko-