Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
BLISKIIDALEKI
cychwatmosferzepolitycznejsztukiRepublikiWeimarskiej,granychtakżewteatrachpolskich)l
WjakiśsposóbposzukiwaniapisarskieZegadłowiczaprzypominająNowąRzeczowość,przede
wszystkimzewzględunaprezentowaniegwałtownychprzemianekonomicznychitechnicznych
składającychsięnaspołecznąrzeczywistośćmaterialnąlTowarzyszytemuprocesdezintegracji
dotychczasowegosystemusocjalnegowrazzprzemianązachodzącąwświadomościmas,jedno-
stek,przywódcówpolitycznych,porywającychzasobąmasy,inierzadkoartystów,odktórych
masysięodwracają,gdyciniestanąpostronieprzywódcówlTenmechanizm,funkcjonującypo-
międzyindywidualnymamasowym,pomiędzysztukąawładzą,wtedywłaśnie,wlatachmię-
dzywojennych,stajesiębardziejwidoczny,pozbawionywoaluestetycznego,zrywanegoprzez
jednoznacznysloganpropagandowyl
PoetalirycznystajesięwtychczasachdiagnostąwidzialnegoświatalJednakżepozaokazjo-
nalnymi,napołybiograficzno-anegdotycznymi,konstatacjaminieprzedstawionodotądwza-
dowalającysposóbprzyczyntegostanurzeczy,procesuświadomościowego,którywyłaniasię
nietylkoztekstówartystycznychZegadłowicza,aleizopublikowanejwostatnichlatachjego
korespondencjiprywatnej,atakżezpolemikprasowychlWiążesięztymkulturowerozpoznanie
jegodziełlAledotądtraktowanebyłoraczejwsposóbtradycyjny,łączonotopisarstwozregio-
nem,zodniesieniamidokulturyludowej,pomijającjegoszerzejrozumianywymiarlTymczasem
chodzitunietylkooreplikęfolklorystycznąlWarto,wpowiązaniuzhistoriąsztuki,pokazać
Zegadłowiczowskąwersjękulturyiświadomościludowej,małomiasteczkowośćjakoosobliwy
mikrokosmosprowincjonalnejdulszczyzny,wariantwielkomiejskiwinnychniżZmory…powie-
ściachlCzytaćjemożnanaróżnychpoziomach,poczynającodukładówprzestrzennychświata
przedstawionego,przezstatusbohaterów,sytuacje,wktórychfunkcjonują,ażporelacjeuczucio-
weczyideowelTutajzastosowanietematykiimetodologiifeministycznejorazbadańgendero-
wychmogłobyzaowocowaćinteresującymi,anawetzaskakującymirezultatamipoznawczymi,
dającymisiędostrzeczperspektywywspółczesnejantropologiikulturowejl
RóżnorodnośćestetykstosowanychprzezZegadłowicza,wpisanychwwariacjegatunkowe
obecnewjegotekstach,implikujeróżnychodbiorcówlCzytelnicymiędzywojnia,takczyinaczej
nbliscy”temudziełu,inamwspółcześni,historyczniendalecy”,ustanawiająwspólniespołeczny
kontekstlekturyliryki,prozyidramatu,umożliwiającyodczytanietwórczościZegadłowicza
jakoprzedmiotukulturyzpierwszejpołowyXXwieku,tekstuzapisującegoświatrzeczywisty,
azarazemrezultatukreacjiartystycznejlIodwrotnie,nbliskość”EmilaZegadłowiczaoznaczanie
tylkołączliwośćjegodziełazproblematykąwspółczesną,aleprzedewszystkimpodatnośćtych
utworównabadaniateoretycznoliterackie,pozwalającewydobyćichniedostrzeżoneinierozpo-
znanewątkil
ZbiórtekstówwtomieEmilZegadłowiczdalekiibliskistanowinietylkozespółkonstatacji
ianalizliteraturoznawczychlJesttakże,zgodniezzamiaremautorówiredaktorów,naszkicowa-
niemdalszychperspektywbadaniatwórczościtegopisarzal
