Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Antropologiawizualna–wobecikonosfery
Trudnooprzećsięatrakcyjnościakceptowanychprzezwiększośćbadaczy
ujęćdyskursównaukowych.SamaweWstępiezgodziłamsięzpowszechnie
przyjmowanąteząodominującejrolikulturywizualnejwponowoczesno-
ści.Jednakjakoantropologwiemdobrze,żeobojętniejakiejkultury,także
odległejczasowo,niewzięłobysięzaprzykład,tomożnabyoniejpowie-
dziećito,żemamydoczynieniawtymprzypadkurównieżzkulturąobra-
zów-mojedawnebadanianadchłopskąkulturątradycyjnąwtymaspekcie
takżetopotwierdzały(Piątkowska1994).Jednakowożmożemysięzgodzić
codotego,żetakieakcentowaniejednegoaspektukultury,jakąstanowinp.
jejwizualność,niejestniczymszczególnym.PodzielampoglądWilliama
J.T.Mitchella,któryowyjątkowościujęciaobrazowegokulturymówi,że
njestpowtarzanąfigurąnarracyjnąprzyjmującąobecniebardzospecyficz-
nąformę,którawydajesiędostępnawswojejstandardowejpostaciwnie-
zliczonejilościrozmaitychokoliczności.Krytyczneihistoryczneużycietej
figurymożebyćnarzędziemdiagnostycznymwanalizieściśleokreślonych
momentów,kiedynowemedium,wynalazektechnicznylubpraktykakultu-
rowawywołująobjawypanikiczyeuforii(zwykleoba)wobecwizualności.
Wynalezieniefotografii,malarstwaolejnego,sztucznejperspektywy,odlewu
rzeźby,Internetu,pisma,mimesiswsztucestanowiąteszczególnemomen-
ty,wktórychnowysposóbtworzeniaobrazówmniejlubbardziejopisuje
przełomhistorycznywrozwojuwizualności.Błędemjestkonstrukcjawiel-
kiegobinarnegomodeluhistoriiskupionejtylkonajednymztychpunk-
tówzwrotnychideklarowaniujednegowielkiegopodziału,przykładowona
wiekpismaiwiekwizualności.Tegorodzajunarracjesąpociągająceiuży-
tecznewewspółczesnychpolemikach,leczbezużytecznedlaautentycznego
historycznegokrytycyzmu”(Mitchell2012a:129).
Niemożnajednakzaprzeczyć,żespołeczeństwawostatnimokresieprze-
szłyiprzechodząnadalwyraźnezmiany.Zperspektywykulturynależywręcz
powiedzieć,iżnjeśliistniejecoś,wobecczegodzisiejszakulturapełnifunkcję
homeostatu,tojesttoniekonserwacjastanuaktualnego,leczprzemożnypęd
donieustającejzmiany”(Bauman2011:27).WspomnianyprzezMitchella
przełomwrozwojuwizualnościmieścisięwtychzmianachiodgrywajed-
nązgłównychról.Rzeczywistośćwswejobserwowalnejpowierzchnizjawisk
21
