Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PawełKocoń
*
UniwersytetEkonomicznywKatowicach
ŻYDOWSKAETYKAPRACY–WYBRANE
KONTEKSTY
Wstęp
Współcześnieetykapracyzajmujepoczesnemiejscewrozważaniachfilozoficz-
nych,teologicznychsocjologicznychipsychologicznych.Zagadnieniaetycznezwią-
zanezpracąmająznaczenienietylkonaukowe,aleteżpraktyczne–etykapracyjest
drogowskazemdziałaniawjednejzważniejszychsferżycia.
ŻydziwPolscetoobecniecieńspołeczności,jakamieszkaławPolsceprzeddrugą
wojnąświatową.Wczasiewojnywymordowanouczonych,rabinów,kupców,rze-
mieślnikówczynauczycieli.Holocaustoznaczałtakżezniszczeniedorobkupokoleń
wzakresieetykiiteologiijudaizmu.Dziśżydowskaetykapracyjestrównieżważnym
iaktualnymzagadnieniembadawczym,rozwijanym–niestety–główniepozaPol-
ską.TymczasemwPolscerozwijasięspołecznośćżydowska,trwająsporyhistorycz-
nedotyczącestosunkówpolsko-żydowskich,wreszcieinwestujątufirmystworzone
izarządzaneprzezŻydów,takiejakOracleczyGoogle.Trudnopowiedzieć,nailedla
wspomnianychzjawiskważnyjestjudaizmjakotaki,niemniejjednakpozostajeon
istotnympunktemodniesienia.
PaństwoIzraelodnoszącelicznesukcesygospodarczejesttakżeistotnympo-
wodemdostudiowaniażydowskiejkulturyjakojednegozkilkuczynnikówsukce-
su.Niezwykleważnejesttakżeto,żejudaizmizwiązanaznimetykabyłyobecne
wPolsceprzezwielelat.Takiewyrazy,jakbachor,belfer,hucpa,sziksaczyciuch
nastalezagościływjęzykupolskim.Kalkijęzykowesąwskaźnikiemnietylkoprze-
nikaniasięjęzyków,aletakżekontaktów,wtymkontaktówzawodowych,których
charakterregulowałamiędzyinnymietykapracy.Poznanieżydowskiejetykipracy
pozwolirekonstruowaćcharaktertychkontaktów.Ponadtojejznajomośćpogłębia
zrozumieniechrześcijaństwa.
Wniniejszymartykulezostanieukazanyskromnyzaryszagadnieńzwiązanych
zetykąpracywłaściwądlaortodoksyjnegojudaizmu.Wybórortodoksjijestspowodo-
wanyfaktem,żejudaizmortodoksyjnyjestnajwcześniejszy–pierwotnywstosunku
dopowstałychwielelatpóźniejjudaizmukonserwatywnegoireformowanego.
*
Socjologipsycholog,badaczspołecznościżydowskiejwPolsce.
