Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
35
2.
RabinStamblerprzezswojąwypowiedźjasnonegujestrukturalnynafekt”Ży-
dówijudaizmuwobecsocjalizmu.Socjalizmjestsprzecznyzreligiążydowską.
Jeślichodziozagadnieniekrytykilubakceptacjiustrojuspołeczno-ekonomicz-
nego,tozwizjirabinówifilozofówżydowskichwyłaniasięobrazsystemuopartego
napluralizmieirówności,przyczymrównościszans,aniezasobów.Zabronionyjest
nepotyzm
6
,copowoduje,żemożliwejestzatrudnianienajlepszychosóbpozaprzy-
należnościąklanową.Jesttozresztązgodnezzasadąograniczonegozaufania,jakgłosi
Psalm146:nNiepokładajcieufnościwksiążętach,aniwczłowieku,uktóregoniema
wybawienia”.
Możnawięczałożyć,żekulturaorganizacyjnażydowskichfirm,urzędówisto-
warzyszeńpoleganaintersubiektywnejwięziopierającejsięnawspólnyminteresie,
anienawięzirodzinnej(choćtakiejsięniewyklucza)czystrictereligijnejodrzucają-
cejzatrudnianiegojów
7
.
Niezwykleważnymelementemetykipracyjestpoglądnapłacę.To,czypozosta-
wiasiękwestiępłacywyłącznieosobomzainteresowanymczyteżjestonaregulowana.
Wświetleekonomiijesttoróżnicapomiędzysystemamiopiekuńczymiasystema-
miliberalnymi.Żydowskaetykapracyregulujetonastępująco:nWTorzeczytamy,
żejeślinawetjesteśmyzkimśumówieninajedendzieńpracy,totrzebamutegosa-
megodniawynagrodzeniezapłacić.Jestwręcznapisane,żewynagrodzenieniemoże
nocować.Toilustrujenaszepodejście”
8
.
Takwięcpodstawowązasadąjestnieuchronnośćibezzwłocznośćwypłatywy-
nagrodzenia.Wyjątkiemodtejregułyjestsytuacjauprzedniejumowy–gdytermin
zapłatyjestwyznaczanyinnymcyklemkalendarzowym.ZeewGreenwaldpisze:nMu-
siszmudaćjegozapłatęwdniu,gdysięmuonanależyiniepozwól,abysłońcezaszło
(Dewarim24:15).Prawotonieobowiązuje,gdystronyumówiłysięnainnytermin
zapłaty,np.miesięczny”
9
.
Rozbieżnościwstanowiskachpracodawcyipracownikawróżnychsytuacjach
sąnaturalne.Zetycznegopunktuwidzeniaważnejest,gdziejestnpunktciężkości”,
tj.naczyjąkorzyśćsąrozstrzyganespornekwestie.JakmówirabinStambler,nOtóż
wsytuacji,wktórejwyjaśnieniapracodawcyipracownikasąrozbieżne,zakładasię,
żeobajmajądobreintencje,leczktóregośznichpoprostuzawodzipamięć.Rację
przyznajesiępracownikowi,gdyżmaontylkojednegopracodawcę,apracodawcama
pracownikówwielu”
10
.
Uzasadnienietegopogląduniewskazujenasłabośćpracownikawrelacjizpra-
codawcą,alenawzględypraktyczne:nŁatwiejbowiemjestpamiętaćpewnerzeczy
6
Ibid.,s.75.
7
Goj–słowopochodząceodhebrajskiegongojim”–narody,osobaniebędącanarodowościżydowskiej.
8
9
10
F
Z.Greenwald,op.cit.,s.490.
F
.Memches,op.cit.,s.108.
.Memches,op.cit.,s.120.
