Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GrzegorzZackiewicz
RecepcjaideiGeorges’aSorela
wśrodowiskachmłodzieżyakademickiejwIIRP
GeorgesSoreltopostać,którajestwewspółczesnejPolsceraczejmało
znana,choćzpewnościąprzesadąbyłobystwierdzenie,żekoncepcjetego
żyjącegowlatach1847–1922FrancuzaniebudządziśnadWisłążadne-
gozainteresowania1.Takżewokresiemiędzywojennymdopismkontro-
wersyjnegomyślicielaodwoływalisięwPolscetylkonieliczni.Niemniej
jednak,trudnozakwestionowaćsamfakt,żeSorelmiałwówczasgrono
swoichpolskichkomentatorów.Ograniczonycharakterrecepcjipismau-
toraRéflexionssurlaviolencebynajmniejniedziwi.Jużchoćbytylkodlate-
go,żewokresiedwudziestoleciamiędzywojennegobrakowałopolskich
tłumaczeńwiększościdziełSorela2.Niebyłtojednakżejedynypowód.
Trudnewodbiorzezewzględunadygresyjny,polemicznystylpisarski
pracefrancuskiegomyślicielaniemogływIIRzeczpospolitejzyskaćlicz-
negogronaodbiorców.WocenieLeszkaKołakowskiegoSorelflbyłzpew-
nościąznakomitympisarzem”,któryjednakżeflniepanowałnadswoim
talentem”,aflbrakdyscyplinylogicznejipasjapolemicznasprawiają,że
niezwykletrudnojegopismastreścić”3.Wielupotencjalnychczytelników,
zresztąnietylkowPolsce,dodatkowojeszczeodstręczałyosobistewybo-
rydokonywanenaprzestrzenilatprzezsamegoSorela.Wświeciedość
czytelnychpodziałówideologicznychepokimiędzywojnialistapolitycz-
nychsympatiizmarłegow1922rokuautora,obejmującazarównoWło-
1Tytułemprzykładu:R.Chwedoruk,Kropotkin,Rocker,Sorel-anarchistyczniinieanar-
chistyczniinspiratorzypolskiegoanarchosyndykalizmu,[w:]Szkicezdziejówpolskiegoanarchi-
zmu,red.E.Krasucki,M.Przyborowski,R.Skrycki,Szczecin2011,s.108–112;P.Laskow-
ski,Maszynywojenne.GeorgesSorelistrategieradykalnejflozofipolitycznej,Warszawa2011.
2Możnadodać,żenajważniejszachybazksiążekSorela,Réflexionssurlaviolence,do
tejporyniezostaławcałościprzetłumaczonanajęzykpolskiiniezanosisięnato,bystan
tenszybkouległzmianie.
3L.Kołakowski,Głównenurtymarksizmu.Powstanie-rozwój-rozkład,Londyn1988,
s.481.
