Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(w1844roku),Berlinie(w1844roku),Marsylii(w1855roku),Rotterdamie
(w1857roku),Frankfurcie(w1858roku),Kopenhadze(w1859roku),Kolonii
(w1860roku),Dreźnie(w1861roku),Moskwie(w1864roku),Budapeszcie
(w1866roku),Lipsku(w1878roku),Lizbonie(w1884roku),Sofi(w1890
roku)orazwBarcelonie(w1892roku).Częśćztychparkówbyłaprze-
strzennieiprogramowołączonazogrodamibotanicznymi(ogrodywParyżu,
Budapeszcie),innefunkcjonowałyjakowydzielonaczęśćpublicznegoparku
miejskiego(ogrodywLondynie,Antwerpii).Zczasemprzeważyłatendencja
dozakładaniaogrodówzoologicznychjakosamodzielnychplacówek,które
niepełniłyinnychfunkcji(przykłademjestOgródZoologicznywWarszawie,
założonyw1928roku).Kolejnym,iścierewolucyjnymkrokiembyłozakłada-
nieogrodówzoologicznychnabardzorozległychterenachperyferyjnych,co
poprawiłowarunkibytowaniazwierzątizbliżyłokrajobrazogrodudonatural-
nego(naprzykładwHamburguw1907roku,opowierzchni20ha).Podob-
koncepcjęprzestrzennąmająogrodyzoologicznewEdynburgu(z1909
roku),MonachiumiRzymie(z1911roku)orazBudapeszcie(z1912roku).Do
największychpodwzględemzajmowanegoobszarunależąfrancuskiogród
zoologicznyThoirpodParyżem(515ha)orazangielskiWoburnDeerPark
(360ha).Szczególnąformąogrodówzoologicznychoceanaria,wktórych
eksponowaneokazyfaunymorskiej.DonajbardziejznanychwEuropie
należąoceanariawAmsterdamie,Barcelonie,Gdyni,LaCoruna,Lizbonie,
Kłajpedzie,Monako,PlymouthoraznajwiększywEuropiewWalencji)(Maj-
decki2008,str.402-403).
1.6.MIASTAXXWIEKU
WdrugiejdekadzieXXwieku,odbudowywanepozniszczeniachwojen-
nychmiastaEuropymiałykształtowanedzielnicemieszkaniowejużnazupeł-
nienowychzasadach,zieleńosiedlowabyłaichintegralnączęścią.Nowa-
torskiekoncepcjeurbanistycznepolegałynabudowaniu„domówwparku”,
wznoszeniuwmiastachwielorodzinnychblokówmieszkalnychotoczonych
terenamizielonymi,rekreacyjnymi.Wjednymzczterechpunktówswojego
manifestuUrbanisme(1925),słynnyarchitektfrancuskiLeCorbusierpostu-
lowałstawianiedomówmieszkalnychniewzdłużulic,aleodsuniętychodtras
komunikacyjnych,abyzapewnićwiększykomfortakustyczny,ochronićprzed
zanieczyszczeniamikomunikacyjnymi.Energicznieprotestowanoprzeciwko
gęstej,XIXwiecznejzabudowiemiejskiej,pełnejkamieniczpodwórkami-
-studniami,bezzieleniosiedlowej,pozbawionychsłońcaipowietrza.Sygna-
tariuszeKartyAteńskiejz1933roku,architekciiurbaniści,walczyliolepsze
17