Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
narodzinymarekznanychnacałymświecieigwarantowanejprzezniejakości
towarówiusług,
poprawazdrowia.
Procesglobalizacjidoprowadziłteżdowieluzjawisknegatywnych,nieprzewidy-
walnychwcześniej.Skalaicharaktertychnegatywnychkonsekwencjiskłaniado
refleksji,żezałożoneceleglobalizacji,jakimimiałabyćredukcjaubóstwa,wzrost
gospodarczykrajówrozwijającychsięijednolite,sprawiedliweregułyświatowego
handlu,niezostałyzrealizowane.Wefekciepojawiłysięnastępującezjawiska:
globalizacja,którapogłębiazróżnicowaniepoziomurozwojugospodarczego
ipoziomużycia,umacniapodziałnabiednychibogatych,
polaryzacjagospodarek,którajestwiększaniżichunifikacja,
mobilnośćkapitałuzachęcającadospekulacji,któremogąbyćprzyczynąkry-
zysówfinansowychcałychregionów,
wzrostubóstwaiwykorzystywanietaniejsiłyroboczejwkrajachsłaboroz-
winiętych,
destabilizacjaświatowejgospodarki,wzrostbezrobocia,
dominacjakorporacjimiędzynarodowychimiędzynarodowychinstytucji,
aprzeztozagrożeniesuwerennościpaństw,
zniszczenieśrodowiska,rosnącezużyciesurowcówenergetycznych,emisja
gazówcieplarnianych,
globalnawioska,wktórejdominujekulturamasowaipostawykonsumpcyjne
kształtowaneprzezdziałymarketinguglobalnychkorporacji,
zerwaniewięzispołecznych,unifikacjażyciaisamotność,apoprzeztorosnące
patologiespołeczne.
Stiglitzpyta:dlaczegotezałożoneideeglobalnejprzemianygospodarczejniezo-
stałyzrealizowane3?Przyczynąwedługniegojestniezręcznośćprowadzonejprzez
organizacjemiędzynarodowe,azwłaszczaMiędzynarodowyFunduszWalutowy,polityki.
Rewolucjaneoliberalna(latasiedemdziesiąte)wUSAiWielkiejBrytaniiprzynios-
ławzrostgospodarczy,odbudowanierolirynku,kreatywność,efektywniejszezarzą-
dzaniefirmami.Uzyskanoefektożywieniagospodarkiprzezuwolnieniepaństwaod
obowiązkówspołecznych(interwencjonizmupaństwowego,zwłaszczawsprawachspo-
łecznych,zatrudnienia,zabezpieczeniaspołecznego).MFWuznał,żejesttouniwer-
salnareceptadlawszystkich,takżedlakrajówrozwijającychsię.Międzynarodowy
FunduszWalutowyjakowarunekpomocykrajombiedniejszymproponowałderegula-
cjęrynków,redukcjędeficytubudżetowego,ograniczeniewydatkówpublicznych,wy-
cofaniepaństwazpolitykisocjalnej,prywatyzację,zniesieniebarierwhandluświato-
wym,otwarcierynkówfinansowych.PodpresjąMFWkrajotwierałrynki,państwo
wycofywałosięzobowiązkówsocjalnych,rządprywatyzowałfirmyibanki.Zyskizcałej
operacjiczerpałyzagranicznekoncernyilokalnaklikafinansowo-polityczna.Rodzime
rolnictwoiprzemysłpogrążałysięwkryzysie.Rynekfinansowyotwierałsięnaspekula-
cjekapitałowe(zyskizwahańkursowych)imożliwezachwianiarównowagizwiązanej
zwycofywaniemsiękapitału.Procestendoprowadziłdosytuacji,wktórejpaństwa
3Ibidem,s.22.
27