Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
15
1863-wszystkoinaczejzawartymwjejksiążcepodwymownymtytułemKło-
potliwedziedzictwo20.
Mitilegendajakopraktykinarracyjne
–wytyczanieinterpretacyjnychścieżek
Usytuowanieprezentowanejrozprawywnurciebadańnarracjiopowstaniu
styczniowymrozpocznęodrozważańterminologicznych.Wprzywoływanych
wyżejtekstachhistorycznychiliteraturoznawczychoroku1863,aszczególnie
oobecnościstyczniowejinsurekcjiwliteraturze,pojawiałysiędwaterminymit
ilegenda.Używanebyłyprzezautorówtekstówpouprzedniejpróbieich
zdefiniowaniaidokonaniuświadomegowyboruopcjimetodologicznejlub-co
miałomiejsceczęściej-bezdefiniowaniaterminu.Wtymdrugimprzypadku
mitilegendabywałytraktowanesynonimiczniejakoterminybliskiezna-
czeniowolubznaczeniowotożsame.Otokilkaprzykładów:
nKażdewielkiewydarzeniehistorycznemaswojąmitologięiswoichmito-
twórców.LegendępowstaniastyczniowegoutrwaliliArturGrottgeriJózef
IgnacyKraszewski”-takrozpoczynałapierwszyrozdziałksiążkiPozytywi-
ściiinniGrażynaBorkowska21.Wdalszymtokuswoichwywodówwpodroz-
dzialezatytułowanymLegendapowstaniaautorkadokonywałaopisuelementów
legendypowstańczej,analizującnkanwęmitupowstańczego”oraznelementy
powstańczegomitologemu”22.
PodobniewymiennietymipojęciamiposługiwałsięMariuszBrylprzyoma-
wianiucyklówArturaGrottgera.Badacz,piszącowzajemnychrelacjachmię-
dzylegendąpowstaniastyczniowegoitwórczościąGrottgeraorazjegolegendą
biograficzną,rozprawiałsięzuproszczonymisądamiotym,jakobycyklemala-
rzamiałybyćnnajdobitniejszymsformułowaniempowstańczejlegendy”bądź
nodzwierciedleniemmitówromantycznych”,comiałobyćpodstawąnmitotwór-
czegooddziaływaniajegodzieł”23.
20
L.Burska,1863-wszystkoinaczej,w:tejże,Kłopotliwedziedzictwo.Szkiceoliteraturze
ihistorii,Warszawa1998.
21
G.Borkowska,Pozytywiściiinni,Warszawa1999,s.9.
22
Tamże,s.13,15.
23
M.Bryl,CykleArturaGrottgera…,s.349.
