Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1i2iRozważaniadefinicyjne
19
ukształtowanieczłowiekawyposażonegowwiedzę,którastanowinietylko
dorobekjegopracyintelektualnej,lecztakżewytycznąjegostosunkudorze-
czywistościorazdrogowskazpostępowania18iProcestenobejmujejednocześnie
wszelkieświadome,planoweisystematycznedydaktyczno-wychowawczeod-
działywanianauczniówi
WedługStanisławaPalki,używającterminu„kształcenie”,należymieć
namyślizarównonauczanie,jakiwychowanieintelektualnezwiązaneze
strefąrozwojuzdolnościpoznawczych,zainteresowań,kształtowaniempostaw
poznawczychukierunkowanychnawartośćprawdy19iWtejdefinicjiwyekspo-
nowanajestznaczącarolarozwojuzdolnościizainteresowańi
Kształcenie,podobniejakuczeniesię,uczenieinauczanie,możebyćorga-
nizowaneikierowanebezpośrednio(osobąkierującąjestnauczyciel,współpra-
cującyzinnyminauczycielami,rodzicamiuczniów,zorganizacjamidziecięcy-
miimłodzieżowymiitpi)lubpośrednio(samokształcenie1wtymprzypadku
funkcjęsterującegopełniautorźródławiedzy,zktóregouczeńkorzysta)iOza-
kresieijakościwykształceniadecydujewieleróżnychczynników,wśródktórych
istotnąrolęodgrywapracaszkołyinauczycielaiWprzeciwieństwiedouczenia
się,uczeniainauczania,któremogąmiećcharakterczynnościokazjonalnych,
jednorazowychiprzypadkowych,kształceniejestzawszeprocesemplanowa-
nym,systematycznymizamierzonym,ponieważrealizacjacelówwprocesie
kształceniawymagaplanowego,systematycznegoidługotrwałegowysiłku20i
Ponadtojesttoprocesświadomierealizowanyprzezpowołanewtymceluinsty-
tucjeoświatowo-wychowawcze,wśródktórychszkołaodgrywazasadnicząrolęi
ZdaniemKupisiewicza,nauczanie-uczeniesięobejmujewielepodporząd-
kowanychwspólnemucelowiparaktów(okazjonalnychlubzamierzonych),
anawetichzbiorów,tzniświadomiewywołanegoprocesuitonaogółtakie
czynnościuczniów,jaksłuchanieopowiadańczywykładów,lekturapodręcz-
ników,obserwowanierzeczyizjawisk,sporządzanienotatek,odpowiadaniena
pytania,rozwiązywaniezadań,wykonywaniećwiczeń,eksperymentowanie,
formułowanieirozwiązywanieproblemów,apostronienauczyciela:wygła-
szaniewykładu,opowiadanie,odpytywanie,demonstrowanie,kontrolowanie,
ocenianie,formułowanieistawianiezadań,wyjaśnianieiWwynikuprocesu
nauczania-uczeniasięuczniowie,pracującpodkierunkiemnauczyciela,powin-
niosiągnąćwyznaczonecelekształcenia,wśródktórychznajdujesięrównież
rozwinięciezainteresowańizdolnościpoznawczychiOsiągnięcietychcelów
zależyodjakościsamegoprocesunauczania-uczeniasię,jakrównieżodwielu
innychczynników,npiodjakościpracyszkołyijejwspółpracyzrodzicami
dzieciimłodzieżyiWklasachpoczątkowychodjakościpracydydaktyczno-
18
Ibidem,si29i
19
SiPALKA:Pedagogikawstanietworzenia1kontynuacje.Kraków,WydawnictwoUni-
wersytetuJagiellońskiego2003,si23i
20
CiKUPISIEWICZ:Dydaktykaogólna…,si30131i