Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26.rOzdziałi.TeOreTYczneKOnTeKSTYPOdjĘTejPrOBlemaTYKi
sądyiodczuciaodnoszącesiędoposzczególnychdziedzinżycia.Tenpoziomjest
bezpośredniozależnyodwydarzeńiwarunkówzewnętrznych.Jestnajbardziej
wrażliwy,alejednocześnienajszybciejsięodbudowujący.Wolażyciajestwtej
koncepcjitym,coprzywracarównowagęwróżnychlosowychzdarzeniach.Mimo
toonatakżepodlegazagrożeniom,tymwiększym,imbardziejniekorzystnydla
jednostkijestukładczynnikówzewnętrznych.Odbudowaniewoliżyciapodłu-
gotrwałych,negatywnychsytuacjachzależy,zdaniemCzapińskiego,odzdolności
jednostkidoprzewartościowaniaswojegożycia.Naprzykładuruchomieniatych
mechanizmów,któreprzekształcądotychczasowemyślenieowłasnympołożeniu
zzewnętrznegonawewnętrzne–mechanizmówsłużącychdoobronywrodzo-
negopoczuciaszczęścia.Czapiński(1993)uważapoczucieszczęściazaflstan
naturalny,istniejącynawetwnajmniejsprzyjającychwarunkachjakopodstawa
nadzieiiminimalnejchoćbyaktywnościwzmaganiachzlosem”(Skrzypińska,
2002,s.104–105).Jednakpoczucieszczęścialubzadowoleniezżycia,wefekcie
jegopoziom,warunkowanejestindywidualnymidyspozycjamijednostki.Sąnimi:
•inklinacjepozytywne–przewagapozytywnychnastawień,postawczłowieka
wobecświata,optymizm,
•efektnegatywności–przywiązywaniewiększegoznaczeniadozdarzeń,które
wywołująnegatywneemocje,poszukiwanietakichzdarzeńikoncentracjana
tych,któresąprzyczynąpoczucianieszczęścia,naprzykładdoświadczanie
bólu,cierpienia,złaitp.,
•efektfeniksa–zdolnośćdoszybkiegoodradzaniasiępoczuciaszczęścia,
mimosilnych,traumatycznychdoświadczeń(Czapiński,1993).
Potencjałdobrostanuwskazanywtejteorii,atakżeemocjonalnyipoznawczy
aspektopisywanegozjawiskapozwalajątękoncepcję,mimojejnazwy,odnieść
dozadowoleniazżyciarozumianegojakopozytywnaocenatego,cojestjego
źródłem.
Człowiekmożebyćzadowolonynietylkoztego,copozytywne,leczrównież
ztego,cowporównaniuznegatywnymjestlepsze,aleogólnypoziomzado-
woleniazżyciawynikanietylezdoświadczaniaposzczególnychsytuacji–ich
pozytywnej/negatywnejoceny–cozcałościżycia.Ocenazadowoleniazżycia
wiążesięzatemzanaliząpoznawcząwydarzeńiprzeżyćpozytywnychlubne-
gatywnychnimiwyzwolonych,któremiałymiejscewprzeszłościisąudziałem
jednostkiwteraźniejszościorazzogólnymbilansemdobrychizłychchwilżycia.
Przyczymdecydującymczynnikiemjesttutajczęstotliwość,anieintensywność