Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IWprowadzenieteoretyczne
21
Znamiennącechąmyśleniaoperacyjnegojestpamięćoperacyjna,kształtującasię
wwynikuprzetwarzaniainformacjinapodstawiecałościowegopostrzeganiapowtarza-
jącychsięsytuacjiwgrze,jesttopolewykonywaniaoperacjiintelektualnychorazpole
danych(wiedzy),któreczłowiekwykorzystujewdziałaniu(Maruszewski2000).Proces
tentworzyobrazsytuacjipodlegającydynamicznejmodernizacji,któryutrwalasięwświa-
domościsportowcajakoobrazwewnętrzny.Odwartościpamięcioperacyjnej(któramoże
przyjąćdodziesięciuporcjiinformacji)zależyumiejętnośćjednoczesnegodostrzegania
całości,złożonejzwieluczęściskładowych.Imlepiejjestonarozwinięta,imwięcejele-
mentówwdanejsytuacjidostrzegazawodnik,tymbardziejjesttokorzystne.Wtakich
warunkachprzetworzenieinformacjikażdegonowegoelementuzajmujedosłownieułamki
sekundy,cojestniezmiernieważnezewzględunaciągłezmianysytuacjiiciągłyniedobór
czasu(Smith,Jonides1998).
Wwarunkachprowadzeniawalkisportowejmyśleniezawodnikaopartejestna
efektywnymprocesiepoznawczym,odzwierciedlającymogólnecechyistosunkimiędzy
elementamitejwalki,zmierzającymdorozwiązaniaokreślonychproblemówwystępują-
cychwgrze.
Wsportowychgrachzespołowychmyślenieujawniasięprzyformowaniuzespołowej
iindywidualnejkoncepcjirealizacjidziałań,atakżewrozwiązywaniudoraźnychzadań
wczasieichtrwania(Dziąsko,Naglak1983).Procestenzwanyjestinaczejmyśleniem
taktycznymicharakteryzujesię:przygotowaniemplanugry,wyboremwłaściwychśrod-
kówgry,szybkościąprocesówmyśleniawdziałaniu,wykorzystaniemwiadomościiumie-
jętnościtaktycznychwsposobieprowadzeniagry.
Działaniewgrzewpiłkęnożnąwymagaodzawodnikazachowańcelowychpoprzez
znalezienienajbardziejefektywnychwdanychwarunkachsposobówrozegraniapiłki,
zastosowanienieoczekiwanychdlaprzeciwnikakombinacjiiwytworzenienajbardziejko-
rzystnychsytuacjidlaswojejdrużyny.
Myśleniewgrzeprowadziwięcdodziałańcelowych,jestopartenawiedzy,która
stanowiwzględnietrwałysystemzapamiętywanychinformacji,uporządkowanychtreś-
ciowoipowiązanychzesobąwrelacjachpojęciowo-znaczeniowych(Superlak2003a).
Wwarunkachgryjesttowiedzaspecjalistyczna,stanowiącazespółzasadosposobach
działaniaiwspółdziałaniagraczywatakuiobroniewwyróżnionychsytuacjach.Pozy-
skanazosobistegodoświadczeniazawodniczego,stanowiącazapisokreślonychkodów
informacjiwodpowiednichstrukturachmózgu,możebyćuznanazadyspozycjędodzia-
łania,gdyżnaogółznaczącowpływanapodejmowaniedecyzjiwkonkretnychsytuacjach
(Panl2006a).
Wiedzamawpływnaszybkośćpostrzeganiaprzezzawodnikasytuacjiwystępują-
cychwgrze,gdyżjaktwierdziCzajkowski(1984)postrzeganienawyższympoziomie
jestczynnościąwyuczoną.Wedługniegoprocespostrzeganiajestwynikiemczynności
odpowiednichpólkorymózgowej(częśćkorowaanalizatora),podwpływempodnietprze-
kazywanychdrogamidośrodkowymidonarządówodbiorczych.Postrzeganiezmieniasię
jakbezpośredniafunkcjasceny,którąsięogląda(Miller1970).Imwięcejgraczopanuje