Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Grajakoelementrzeczywistościkulturowejczłowieka
1.2.2.Teoriagierwnaukachpolitycznych
21
Teoriagierstosujerównieżnarzędziamatematycznedowyjaśnianiaszeroko
rozumianychdecyzjipolitycznych.Językmatematykistanowiramydoopisuza-
chowańpodmiotów(państwa,wyborcówczypartiipolitycznych)-traktowanych
jakongracze”40.Dozasługteoriigiernależyzaliczyćmiędzyinnymistworzenie
przestrzennychmodeliusytuowaniapartiinasceniepolitycznej,czyprzewidywa-
nietzw.strategicznegogłosowaniawsytuacjiprogówprzywyborachparlamen-
tarnych41.
Swoistągrąpodmiotówpolitycznychsąstosunkimiędzynarodowe.Obowiązują
tamregułycharakterystycznedlagrywielopodmiotowej-wzajemnazależnośćgra-
czy,polegającanatym,żewynikgry(wypłata)dlaposzczególnegograczazależyod
tego,coonzrobiicozrobiąjegorywale.Każdyzgraczystarasięosiągnąćjaknajlep-
szywynik(wypłatę)iwie,żeinnistarająsięosiągnąćwyniknajlepszydlanich.Taki
stanrzeczypowoduje,żegraczeniezawszesąskłonnidopodjęciawspółpracy.Sytu-
acjamiędzynarodowadowodzi,żenawetwobliczukoniktówzbrojnychwświecie,
wprowadzeniesiłpokojowych(rozjemczych),niezawszedajeoczekiwanerezultaty.
Idealnymrozwiązaniembyłobywprowadzeniedogrykogoś,ktowymusiłbywspół-
pracęgraczy42.
Teoriagierwnaukachpolitycznychprzynosizupełnienowąperspektywę,po-
zwalającwyjaśniaćm.in.wielezagadnieńzhistoriipolityki.Pozwalastwierdzić,jaka
strategiaimetodypowinnybyćzastosowanewceluosiągnięciaokreślonegocelu.Nie
udzielajednakodpowiedzinapytanie,dlaczegozachowaniapodmiotówpolitycznych
niezawszesązgodnezrealizacjąichwłasnegointeresu43.
Grypolitycznemożnateżtraktowaćjakonzakamuowane,częstozaskakujące
działaniaiprzeciwdziałaniapolityków,zmierzającedouzyskaniaprzewaginadprze-
ciwnikiempolitycznymwdostępiedosprawowaniawładzy”44.Instrumentemniezwy-
kleskutecznymwrealizacjitychprzedsięwzięćsąmedia.
40Klasyczneteoriepolitologiczneoperujątakimipojęciami,jak:państwo,ustrój,racjastanu,legi-
tymizacjaitp.
41Zob.szerzejA.Balicki,Teoriagierwnaukachpolitycznych,nRubikon”nr1(4)/1999.
42ThomasHobbeswLewiatanieproponowałSuwerena,którykarałbyzaspołecznieniepożądane
zachowania.Takierozwiązaniejestjednaksprzecznezregułamigry,apozatymjesttomożliwejedynie
teoretycznie.Wstosunkachmiędzynarodowychniemażadnegopodmiotu,którybyłbywstaniezmusić
państwadowspółpracy.
43Zob.szerzejM.Malawski,A.Wieczorek,H.Sosnowska,1997,Konkurencjaikooperacja.Teoria
gierwekonomiiinaukachspołecznych,PWN,Warszawa;R.Axelrod,1984,TheEvolutionofCoopera-
tion,BasicBooks,NewYork;R.M.Dawes,A.vandeKragt,J.M.Orbell,CooperationfortheBenetof
Us-Notme,orMyConscience,w:J.J.Mansbridge,1990,BeyondSelf-Interest,TheUniversityofChicago
Press,Chicago;T.R.Tyler,Justice,Self-Interest,andtheLegitimacyofLegalandPoliticalAuthority,w:
J.J.Mansbridge,BeyondSelf-Interest,op.cit.
44R.Panl,Prakseologiagiersportowych,op.cit.