Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
21
3.Kompozycjapracy
Kompozycjapracywynikabezpośredniozpostawionegonawstępie
celuimaodzwierciedlićsposobykreowaniakobietnależącychdożnych
warstwspołeczeństwapolskiegodrugiejpołowyXIXwieku.Częśćanali-
tycznaskładasięztrzechrozdziałów,wktórychpodjętosiękolejnoanalizy
językowejkreacjikobietreprezentującychziemiański,mieszczańskiichłop-
skitrybżycia.Każdyrozdziałpoprzedzonyzostałwstępemsocjologiczno-
-historycznym,copozwoliłonakreślićrolękobietwżyciuspołeczno-kultu-
rowymwdrugiejpołowieXIXwieku.Oprzyporządkowaniubohaterekdo
odpowiednichgrupzadecydowałprowadzonyprzeznietrybżycia,zdefinio-
wanyjakocharakterystycznysposóbżycia,naktóryskładająsięzwyczaje,
określonyporządekdniaisposóbspędzaniaczasu.Azatempodstawowym
kryteriumwłączeniapostacidookreślonejgrupyniebyłopochodzenie,ale
warunkiżyciaiwykonywaneprzezkobietyczynności,typowedladanejwar-
stwyspołecznej.
SytuacjaspołecznawPolscedrugiejpołowyXIXwiekubyławyni-
kiemwieluprzemian,którespowodowałypewnąpłynnośćwokreśleniu
granicposzczególnychwarstwspołecznych.Dlategooprzynależnościnie-
którychbohaterekzadecydowanoarbitralnie,mającnauwadzedyskusyjność
owychkategoryzacji.DotyczytoprzedewszystkimbohaterekNizin,które
zakwalifikowanodoziemiaństwa(chodzituoMadzięBahrewiczowąoraz
jejcórki),zasugerowanojednocześnie,żesytuująsięonenapograniczu
sferyziemiańskiejichłopskiej.Argumentyuzasadniającepodjętądecyzję
wynikająpopierwszezopracowańhistorycznych,którewłączająrodziny
oficjalistówdworskichdonajniższychwarstwziemiaństwa,podrugiezaś
bohaterki,zwłaszczamłodeBahrewiczówny,zawszelkącenępróbowały
prowadzićstylżyciawyznaczanyprzezziemiaństwo,oczymszerzejwroz-
dzialeanalitycznym.
AnalizajęzykowejkreacjimieszkanekBohatyrowiczzostałaprzepro-
wadzonawrozdzialedotyczącymchłopskiegotrybużycia,mimowiedzy
oszlacheckimpochodzeniukobiet.Źródłahistoryczneorazsamutwórpo-