Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
uznaniapodmiotowościpodmiotuzdolnegodoprawnierelewantnegodziałania
itymsamymdoponoszeniaodpowiedzialności,zostałaprzezRicoeuraporuszona
wParcoursdelareconnaisanceTroisétudes(Ricoeur2004a).
TrzygłówneaspektyteoriiRicoeura,przeniesioneprzezeńwobszarrefleksji
filozoficzno-prawnejtokoncepcjapodmiotuugruntowanawzłożonejobietnicy,
koncepcjawzajemnościowejrelacjimiędzyosobowejorazkoncepcjasprawied-
liwychinstytucjispołecznych(takżepaństwowych).Zagadnieniatesąprzez
Ricoeurazunifikowanewdefinicjidążeniaetycznegopodmiotu,oznaczającego
nzamiarosiągnięciażyciadobrego,zdrugimczłowiekiemidladrugiegowspra-
wiedliwychinstytucjach”(Ricoeur2005a,285).Fundamentemunifikacjijest
natomiastpostulowanyprzezfilozofaparadygmatnarratologiczny,zaczerpnięty
zobszarujęzykoznawstwa,leczodniesionydokluczowejdlajegopoglądówon-
toetykidziałającegopodmiotu.Ricoeurwskazanewątkiprzenosiwobszarjurys-
prudencji,poruszającm.in.kwestie:podmiotowościprawnejiskorelowanejznią
zdolnościdoponoszeniaodpowiedzialności;wzajemnościwprawie(tufilozof
dotykabezpośrednioproblematykiumów)orazsprawiedliwościwkontekście
dystrybucjiuprawnieńidóbrwinstytucjachpaństwa.WtymkontekścieRicoeur
podejmujetakżeanalizęzasadypactasuntservanda(Ricoeur2000,7-8).
2.Zdolnośćdodziałaniaapodmiotowośćprawnawpoglądach
Ricoeura
Zarysstanowiskafilozoficzno-prawnego,istotnegozpunktuwidzeniapropo-
nowanejteoriiumów,zawierajedenzpóźnychesejówRicoeura,pt.Ktojestpod-
miotemprawa?(Whoisthesubjectofrights?).WrozdzialeTheCapableSubject
filozofprzedstawiarelewantnąprawniecharakterystykępodmiotunobdarzonego
przymiotemzdolnościdodziałania”.PojęciedziałaniajestrozumianeprzezRi-
coeuraszerokoiobejmuje,taksamojakwSoi-meme:nopowiadanie,opisywanie
oraznakazywanie”3.Jednocześniefilozofkładzienacisknakorelacjęnzdolności
dodziałania”znrozpoznaniemistotyludzkiejjakopodmiotupraw”4.Ricoeur
mówiwręczonintymnejwięzi”tejzdolnościnzpojęciemosobistejalbozbioro-
wejpodmiotowości”(Ricoeur2000,2).Zdaniemfilozofadrogąprowadzącądo
wykazaniapowyższejwięzijestnrozważenie[...]twierdzeńdotyczącychosobistej
albozbiorowejtożsamościjakoodpowiedzi[...]naseriępytańzwykorzystaniem
zrelatywizowanegozaimkankto”.Ktojesttym,którymówi?Ktowykonałtoalbo
innedziałanie?”(Ricoeur2000,2).WopiniiRicoeuraprzesądzająceodpowiedzi
3nNarzuciłamisiętriada:opisać,opowiedzieć,nakazać-przyczymkażdymomenttriady
zawieraswoistyzwiązekustanowieniadziałaniazustanawianiemsiebie”za:Ricoeur2005a,191.
4Oznaczato,żejużwsamejkoncepcjipodmiotuprawadochodzidozniesieniaróżnicy
międzyperspektywąnormatywnąideskryptywną.
