Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
PiotrBielecki
wszechnieakceptowanejjednejdefinicjiefektówstudiowania
26(pojęcieużywane
zamienniezokreśleniemefektykształcenia/uczeniasię).Wszystkiejednakdefinicje
mająnawzględziedążeniedoprecyzyjnegoorazcałościowegookreśleniawiedzy,
umiejętnościiinnychatrybutówosiąganychprzezstudentapozakończeniucyklu
kształcenia.Efektykształceniaodnosząsięraczejdoosiągnięćstudentaniżdo
samegonauczaniaiintencjiprojektodawcówprogramóworazwykładowców,wy-
rażonychwkategoriachcelówkształceniaprzedmiotów,modułówicałychpro-
gramównauczania.Najczęściejspotykanympodziałemefektówstudiowaniajest
rozróżnieniemiędzyspecjalistycznymiefektamikształcenia(związanymizestu-
diowanądyscypliną)orazefektamikształceniaogólnymi(transferowalnymi).Po-
wszechnieznanąiszerokostosowaną„klasyczną”klasyfikacjącelówiefektów
kształcenia,szczególniewbadaniachpedagogicznych,jesttaksonomiaB.Blooma,
identyfikującasześćkategoriiefektówstudiowania(wsferzepoznawczej):wiedzę,
rozumienie,stosowaniewiedzy,analizę,syntezęiocenę.
Większośćeuropejskichsystemówedukacyjnychniewykorzystujewsystema-
tycznysposóbinaszerokąskalęefektówstudiowanianapotrzebycharakterystyki
celów,zawartościtreściowej,charakteruorazpoziomudyplomów(programów
kształcenia).Systemyedukacyjnestosująnaogółwielealternatywnychtechnik,
instrumentówipodejśćwceluprzedstawieniapoziomóworazrelacjimiędzydy-
plomamistudiówwystępującymiwdanymsystemieedukacjiwyższej.Podejścieto
określanejako„zorientowanenanakłady”koncentrujesięnaopisiedługościstu-
diów(wlatach),wymagańrekrutacyjnych,materiałunauczania,wielkościobsady
kadrowejorazinnychrozporządzalnychzasobówuczelni.Wspomnianemiarysą
uzupełnioneprzezinformacjedotyczącenakładupracystudentów,mierzonego
liczbągodzinzajęćprogramowychorazogólnegonakładupracystudentów,wyra-
żonegowliczbiegodzinodnoszącychsiędowszystkichformaktywnościstudenta;
zajęćprogramowychinaukiwłasnej.Podejściepromowaneprzezprocesboloński
(orientacjanastudentaorazorientacjanaefektykształcenia)poleganietylkona
mierzeniupoziomuefektówkształcenia,aletakżenawykorzystaniupojęcia
„umownegoczasunaukiwłasnejstudentaniezbędnegodoosiągnięciaokreślonych
efektówkształcenia”.„Wielkość”czy„wolumen”efektówkształceniamożebyć
charakteryzowanyzapomocą„krajowych”punktówkredytowych(zob.np.szkoc-
karamowastrukturadyplomów),jakipunktówECTS(zob.projektTUNING).
Innymisłowy,punktykredytowesłużąjakoinstrumentkwantyfikacjiefektów
kształcenia,nadającimpowszechnierozpoznawalnąwartość.
26S.Adam:UsingLearningOutcomes.AConsiderationoftheNature,Role,ApplicationandImplica-
tionsforEuropeanEducationofEmploying„LearningOutcomes”attheLocal,NationalandIn-
ternationalLevels,UsingLearningOutcomes.UnitedKingdomBolognaSeminar,1-2July2004,
Heriot-WattUniversity,Edinburgh,Scotland,s.4.
