Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Góralski,Kościelneprawomałżeńskie,Warszawa2006
ISBN83-7072-391-8,©byWydawnictwoUniwersytetuKardynałaStefanaWyszyńskiegowWarszawie2006
14
WstępdowydaniaII
Tennowysposóbrozumieniaprerogatywpaństwawstosunkudoin-
stytucjimałżeństwastałsięprzyczynągłębokiegokonfliktuzKościo-
łem,który,opierającsięnaprzesłankachtradycyjnych,nieuznających
wsposóbabsolutnyuprawnieńinnychpodmiotówodnośniedojurys-
dykcjinadmałżeństwem,negowałsłusznośćteoriirozdzielającejkon-
traktisakrament,iopowiadałsięzawyłącznościąwłasnejjurysdykcji.
Wdługimprocesierewindykowaniaprzezpaństwojurysdykcjinad
małżeństwemszczególnymmomentemokazałasięrewolucjafrancuska
w1789roku,dającpocząteknowemuspojrzeniunakompetencjepań-
stwaiKościoła.Konstytucjafrancuskaz14września1791rokusankcjo-
nowałanaturękontraktuczystocywilnegomałżeństwawstosunkudo
prawaświeckiego(„Prawouznajemałżeństwojedyniejakokontrakt
cywilny”),wprowadzającmałżeństwocywilnejakojedynytypmał-
żeństwauznanegoprzezpaństwodlawszystkichobywateli,niezależ-
nieodichwyznaniareligijnego.Przyjąłsięwięctymsamymsystem
separacjimiędzysferąświeckąisferąreligijną,znajdującnastępnie
zastosowaniewewszystkichkolejnych–wstosunkudoKodeksu
Napoleona–kodyfikacjach.Systemtencharakteryzujeażdodzisiaj
porządekprawnywiększejczęścipaństw.Zpunktuwidzeniapaństwa
małżeństwojestregulowanewkażdymswoimaspekcie(zdolność
stron,sposóbzawarcia,skutki,rozwiązanie,nieważność)przezprawo
świeckieidoniegowinnisięstosowaćciobywatele,którzyzamierza-
jąuzyskaćstatusmałżonkówwporządkuprawnympaństwa.
Małżeństworeligijnestanowiwsystemieseparacjizwykłyaktkul-
tu,któryKościółmożeswobodnieregulowaćodstronyprawnej,ido
któregoobywatelemogąprzystępowaćwsposóbcałkowiciedobro-
wolny.Niemaonjednakżadnegoznaczeniadlaświeckiegoporządku
prawnego.
Kościółzeswejstronyniezmiennieuważazajedynieważneiobowią-
zującedlaswoichwiernychmałżeństwosakramentalne(kanoniczne)1,
unormowanewłasnymprawemipodlegającejegowyłącznejjurys-
1Małżeństwostronykatolickiejzestronąnieochrzczoną,zawartezadyspensąod
przeszkodyróżnejreligii,jest–wyjątkowo–związkiemkanonicznym,choćniesa-
kramentalnym.
