Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
Naszemyślenieoprzeszłościuwarunkowanejestpamięcią,którawostat-
nichkilkudziesięciulatachwbadaniachhistorycznychispołecznychstałasię
niemalrównorzędnahistoriiźródeł.Pamięćpostrzeganaalternatywniewo-
bechistoriiDjakozideologizowanegonarzędziawładzy”,wedlesłówEwy
Domańskiej,autorkim.in.książkiMikrohistorie:spotkaniawmiędzyświatach
z1999roku,stałasięjednymznajważniejszychaspektówbudującychtoż-
samośćwspółczesności.W1984rokuPierreNorawydałzbiórpismzaty-
tułowanyLieuxdesmemoire,przyczyniającsiętymsamymdorozszerzenia
zainteresowańproblemempamięci1.DNacałymświecieprzeżywamynadej-
ścieczasupamięci”-piszeNora-czasepokiupamiętniania,którynastąpił
podkoniecXXwiekuspowodował,twierdzifrancuskibadacz,zasadnicze
zmianywpodejściudoprzeszłości,wjakiejobecnietrwamy2.Jużodkoń-
calatsiedemdziesiątychtocząsięnaświeciedebatynatematpamięcizbioro-
wejiindywidualnej,formupamiętnianiaialternatywnychdyskursównate-
matprzeszłości.Wobecwielupublikacjidotyczącychtzw.historiidrugiego
stopniaorazliczbypaństwijęzyków,wktórychrozważanoi-częstowod-
powiedniozmienionejformie-stosowanokoncepcjęlieuxdememoire(miej-
scapamięci),możnamówićoniezwykłejpopularnościtejformyhistorio-
grafii.Tytułowepojęciewprowadzoneprzezbadaczastałosiękluczowąideą
zaproponowanejprzezniegoformypisaniahistorii.Cechujesięonamiędzy
innymiodejściemodpozytywistycznejfaktografii-historiilinearnej,zdarze-
niowej.Norakierujeuwagękuwidzeniuglobalnemuzjednejstronyikuob-
szarompamięcijednostkiipamięciokreślonejzbiorowości,zdrugiej,atak-
żekuprzestrzeniomsymbolicznym,kulturzepopularnej,analizujeteżwpływ
przeszłościnawspółczesność,oddziaływaniemiejscDnaznaczonych”szcze-
gólniedojmującymiwydarzeniamirozgrywającymisięwprzeszłości.Tak
przyjętaperspektywabadawczapozwoliła,bywypracowaneprzezNoręme-
todywykorzystaćdobadańnadkulturą,psychoanalizą,etnologią,antropo-
logią,atakżewbadaniachnadkulturąpostkolonialną,historiąpłci,socjolo-
giąihistoriąsztuki.Wbadaniachhistorycznychihistoryczno-artystycznych
pamięćzaczętostawiaćwopozycjidohistorii.Napoczątkulat2000.historię
poczętookreślaćjakoinstrumentnacisku,identyfikującjązmodernizmem,
1Por.P.Nora,Czaspamięci,przekł.W.Dłuski,DResPublicaNowa”2001,nr7,
s.37.
2Ibidem.
