Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
D.Hejwosz,W.Jakubowski(red.nauk.),Kulturapopularnatożsamośćedukacja,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-577-5©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
Wstęp
Wrastamywnaszświatprzezkulturę.Wjejtekstachzawierasięopisludzi
wnimżyjących,ichnormpostępowaniaicelów,którepowinniosiągnąć.Towłaś-
niekultura,wktórejżyjemy,decydujeonaszejtożsamości.JakzauważaDaniel
Bell,czynitoprzezspójnośćosiąganądziękikonsekwentnemupunktowiwidze-
niawsprawachestetyki,moralnejsamowiedzyistylowiżycia,któryucieleśniate
koncepcjewprzedmiotachzdobiącychnaszedomyinassamych.„Kulturajest
zatemobszaremwrażliwości,emocjiipostawymoralnejorazinteligencjiusiłującej
uporządkowaćteuczucia”1.Niemożnażyć„pozakulturą”,człowiekzawszefunk-
cjonujewjakiejśwspólnocie,podzielającjejwartościiprzekonania.Tradycyjne
wspólnoty(narodowe,religijne)niebyłyprzezjednostkiwybierane,leczakcep-
towanebezdyskusyjnienamocytradycji.Dzisiejszewspólnotyczęstotworząsię
wobszarzekulturypopularnej.
Przezlatabyłaonatraktowanajako„PanHyde”przestrzenikulturowej.Ten
krytycznystosunekwidocznybyłzwłaszczawpoglądachprzedstawicieliszko-
łyfrankfurckiej.Skutkowałotopolaryzacjązjawiskzachodzącychwkulturze
iwkonsekwencjipodziałnakulturę„wysoką”i„niską”,sztukę„prawdziwą”i„popu-
larną”.Takieujęciesprzyjałoumacnianiusięprzekonaniaojednorodnośćkultury
jednegoidrugiegotypu.Trudnojednakzaprzeczyć,żezarównokulturaisztuka
„wysoka”,jaki„popularna”niejestmonolitycznaimaróżne„poziomy”.Nieza-
wszeto,copopularne,jestodrazubanalneiniezawszeto,cozpozoruwydajesię
wyrafinowane,jestwartościowe.JaktrafniezauważaJerzySzacki:„[...]popularną
bywanietylkoewidentnatandeta,elitaryzmzaśniestanowiżadnejgwarancjipo-
ziomu”2.Wspomnianyautorzwracauwagę,żekulturapopularna,którejodmianą
byłatradycyjnakulturaludowa,jestzjawiskiempradawnyminajpewniejrównie
trwałymjakludzkość.Kulturawysokaniesprawowałanigdyniepodzielnychrzą-
dównadwyobraźniąogółu.
1D.Bell,Kulturowesprzecznościkapitalizmu,Warszawa1998,s.70–71.
2J.Szacki,Czterdzieściparęlatpóźniej[w:]Kulturamasowa,wybór,przekł.,przedm.C.Miłosz,
Kraków2002,s.9.