Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Adrjan,Kulturaszkoły.Wposzukiwaniunieuchwytnego,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-657-4,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
26
Rozdział1.Szkoła
„osobiste”,przyrównującszkołędoogrodu,orkiestryifabryki(Tuohy,2002,
s.80).Szkołaprzypominaogród,bojestmiejscemrozwoju,gdzieuczniowie
torośliny,anauczycieltoogrodnik;przypominateżorkiestrę,boprzygotowuje
dożyciawspołeczeństwiedziękidostosowaniujednostkidoinnychgrających
(uczniów),partytury(zasadfunkcjonowania)idyrygenta(nauczyciela);alejest
równieżfabryką,gdyżwypracowujeprodukt,akażdyzrobotników(uczniów)
musipodporządkowaćsięproceduromprodukcyjnym(regułom)ikierownictwu
fabryki(nauczycielomidyrekcji).Metaforywwielumiejscachpokrywająsię
zanalizowanymiwcześniejperspektywamispojrzenianaszkołę.Szkołafabryka
nawiązujedoinstytucjitradycyjnej,skoncentrowanejnaprocesie,szkołaorkie-
stra–doperspektywyDurkheimowskiej,wktórejgłównymcelemjestprzygoto-
wanieuczniówdopełnieniarólspołecznych,szkoławięzienie–doideologicznej
teoriikonfliktuijejodmiany,gdzieszkołauważanajestzamiejsceprzemocy
symbolicznej(Bourdieucyt.za:Szkudlarek,2004,s.363;por.Sawisz,1989,
s.152;por.Karkowska,Czarnecka,2000,s.28).
ZilustrowaniewymiaróworganizacjizapomocąmetaforG.MorganaiD.Tu-
ohy’egopokazujejejwielowarstwowośćiwielowymiarowość.Interesującewydaje
siępytanie:naileszkołamieścisięwtychmetaforachiczypodmiotywniej
funkcjonujące,atakżeniązarządzającezdająsobiesprawęzwielościpłaszczyzn
jejdziałania?Patrzącnaszkołęjaknaorganizację,wartotakżezwrócićuwagę,że
jesttotwórpostrzeganytylkofragmentarycznieitozarównoprzezjegoczłon-
ków,jakiobserwatorów.Twórtenbowiemmożnaprzyrównaćdogórylodowej
(Schratz,1997,s.85),którejjedynieczubek,niewielkaczęść,widocznyjestna
zewnątrz.To,conajważniejsze,pozostajeukryte.Częśćdostępnapercepcjiod-
powiadanapytanie„co?”(„cosięwniejdzieje?”),częśćukrytanatomiast–na
pytania:„jak?”(„dlaczegotaksiędzieje?”).Pytanie„jak?”wskazujenaniezauwa-
żalnemechanizmyfunkcjonowaniaszkołyjakoorganizacji.
Rysunek1.OrganizacjajakogóralodowawkoncepcjiM.Schratza
Jak?
Co?
chęć
zadanie,terminarz,przedmioty,
stopnie
prawooświatowe,programy
nauczania
otwartość
motywacja
interesy
sceptycyzm,strachegzystencjalny
tożsamość
napięcie
współzawodnictwo
Źródło:Schratz,1997,s.85.
