Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
95
podejmowaniasprawiedliwejpolitykispołecznejwobecrodzinywsytuacjipojawieniasię
różnorakichsymptomówjejkryzysu.
Wdyskusjinatematdemograficzno-instytucjonalnychantynomiiwspółczesnościwysu-
wasięczteryhipotezy,którenawiązujądokryzysudemograficznegowkręguspołeczeństw
cywilizacjizachodniej,adotycząpostawmatrymonialnychirodzicielskich.Ichtreśćmożna
wkrótkiejsyntezieprzedstawićnastępująco:zorientowaniejednosteknakonsumpcję,zmiana
pozycjispołecznejkobiety,upowszechnienieantykoncepcji,degradacjarodziny-powodują
upadekmałżeństwa,oddzielenieerotyzmuodprokreacji,awkonsekwencjiutratęprzezro-
dzinęzdolnościdowypełnianiaswoichfunkcjiprokreacyjnychwzmodernizowanymspołe-
czeństwie(Okólski2004).AutorzyraportuosytuacjirodzinwEuropie-zInstytutuPolityki
RodzinnejwMadrycie-podkreślajązkolei,żerodzinanajlepiejmożepomócczłowiekowi
wwypadkubezrobocia,choroby,uzależnieniaodnarkotykówiwykluczeniaspołecznego,
ponieważjestopartanamiłościiwzajemnymwsparciu.
Wspołecznychdziałaniachnarzeczrodzinypowinnybyćprzestrzeganenastępująceza-
sadyaksjologiczne:1)suwerennośćdecyzjiprokreacyjnychmałżonków;2)poszanowanie
godnościosobyludzkiej;3)prawo-obowiązekrodzicówdowychowaniawłasnychdzieci;
4)respektowaniewolnościowychispołecznychprawczłowieka;5)uznaniezasadysubsydiar-
nościisolidarnościwżyciuspołecznym.Uznaniezasadysubsydiarnościwodniesieniudo
rodzinyoznaczapomocdlaniejwróżnychformach,wtrudnychsytuacjachżyciowych,bez
ingerencjiwjejwewnętrzneinterakcjeosobowe,przyposzanowaniuwszystkichprzysługu-
jącychjejpraw.
Dzieckowymagaszczególnejochronyitroskizarównozestronyrodziców,jakiwspólnot
społecznych.Wrozwojuhistorycznympozycjaspołecznaiprawadzieckapodlegająciągłej
ewolucji,awEuropieprzełomowymwydarzeniemwtymprocesiebyłoustanowieniewpra-
wierzymskimw365rokuzakazuporzucaniadzieciprzezojca.Wczasachwspółczesnych
takimprzełomembyłaustawaChildrenAct,uchwalonawAngliiw1908roku,któraprecy-
zowałaprawodzieckadożycia,społecznegorozwojuiwychowania.Dokonującesięzmia-
nyobejmowałyróżneaspekty,awtym:rozpoznaniepotrzebpsychicznychiprawidłowości
rozwojudziecka,zmianęmetodwychowania,rozbudzenieaspiracjiedukacyjnychrodziców
wstosunkudowłasnychdzieci,wydłużeniesięokresumaterialnejzależnościdzieckaod
rodziny,wzmocnieniewięziemocjonalnychmiędzyrodzicamiadziećmi(Adamski2002).
Prawadzieckaniezbędnymimperatywemżyciaspołecznegowewspółczesnymświecie,
coznajdujeswojeodzwierciedleniewkrajowychimiędzynarodowychsystemachprawnych.
Konwencjaoprawachdziecka,uchwalona20listopada1989rokuprzezZgromadzenie
OgólneNarodówZjednoczonych,zostałaratyfikowanaprzez193państwa.Zawartewniej
postanowieniawięcpowszechnieobowiązująceistanowiąaksjologicznąinormatywną
podstawędziałańnarzeczdzieciwspołeczeństwachnależącychdoróżnychkręgówkultu-
rowych.WKonwencjisformułowanoogólnezasadypostępowaniawobecdziecka,osobiste
prawaiwolnościobywatelskieorazprawasocjalne,kulturalneipolitycznedziecka.Prawo
iobowiązekwychowywaniaiutrzymaniadzieckaprzezrodzicówoznaczazarazemrespekto-
waniejegowszystkichpraw.Państwonatomiastjestzobowiązanedowspomaganiarodziców
wwypełnianiuichfunkcjirodzicielskich.Wzakresieochronyzdrowiaustanowionoobowią-
zekdbaniaostanzdrowiadziecka,comożeprzyczynićsiędobezpłatnegoudzielaniaświad-
czeńzdrowotnychdzieciomdoosiągnięciapełnoletności.Wkwestiizapewnieniaodpowied-
niegostandardużyciadziecka,Konwencjaustanawiawtymwzględzieobowiązekrodziców,
C