Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ODWYDAWCY
Dwiedotychczasowepozycjewserii„Świadectwa”pisanebyły
przezautorówmającychświadomość,żeichzapisbędzie
upowszechniony;chociażcałościniezdołaliogłosićzażycia.
WprzypadkuStanisławaCzurukamogłobyćdokładnieodwrotnie.
Podstawowaczęśćtejksiążkimiałaściśleosobistycharakter,Autornie
traktowałsiebiejakkogoś,ktodokumentujehistorię–przezswoje
notatkirozmawiałzrodziną.Wostatnichlatach,wspólnieznami,
dopełniałpowstałydawniejobraz;książkijednakiOnniedoczekał.
Zmarłczterymiesiąceprzedjejwydaniem.
StanisławCzurukbył–weLwowie,potemnaKołymie–uważnym
świadkiemcodziennościsowieckiej.Dziękiniezwykłejwięzizrodziną,
aszczególniezmatką,którawokresieJegouwięzieniastałasiędlań
opokąizarazemgłównymadresatemtajnejkorespondencji,mógł
nagorącozapisywaćswewrażeniaześrodkasystemu.Samjednak
dopieropolatachdoceniłunikatowywymiarzachowanychlwowskich
grypsóworazlistówkołymskich.Książkastanowiwybór
najważniejszychznich,poszerzonyodziennikizpoczątkuIIwojny
orazrelacjęwspółczesną.
CałazachowanaspuściznaAutoratrafiładoArchiwum
WschodniegowOśrodkuKARTA.Kolekcjaoryginalnychdzienników,
grypsówilistówpisanychprzezStanisławaCzurukawlatach1940–55
stanowizbiórjedynywswoimrodzaju.Niespotkaliśmysiędotąd
wpracachnadhistoriąKresówWschodnichIIRPzpodobnie
konsekwentnym,długotrwałymnotowaniemrzeczywistościprzez
człowieka,któremukomunizmnawielelatodebrałwolność.
Powstałoniezwykłestudiumutraty:młodości,rodziny,Ojczyzny…
StanisławCzuruk–jakprzekonujeJegoświadectwo–został
pozbawionynietylkozewnętrznejwolności,aleteżczegośnajbardziej
wewnętrznego,duchowego.Humanistycznawrażliwośćmłodego
człowieka,zderzonanalatazbrutalnym,bezdusznym,prostackim
systemem,miałaniewielkieszanse,byprzetrwać.
Możnatylkodomniemywać,kimmógłbybyćAutor,gdybynie
jedenastoletnieuwięzienie.Sammyślałosobiejakoinżynierze,ale
